
Esas No: 2017/29068
Karar No: 2020/6453
Karar Tarihi: 11.06.2020
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2017/29068 Esas 2020/6453 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin davalı kurumda 29.07.1989 tarihinden itibaren şoför kadrosunda işçi olarak çalışmaya başladığını, 14.09.2014 tarihinde emekli olarak işten ayrıldığını, müvekkilinin davalı kurumun yapısı gereği ... ... vb. ilçelerdeki orman arazisine orman muhafaza memuru ve işçilerini götürüp-getirme işini yaptığını, dolayısıyla mesai saatlerinin oldukça uzadığını, normal çalışma saatlerinin haftanın 5 günü 08:00 - 17:00 olarak düzenlendiğini, ancak arazi için görevlendirildiği günlerde çalışma saatlerinin değiştiğini, her yıl 15 Ağustos - 28 Ocak tarihleri arasında av sezonu olmasından dolayı haftanın 7 günü çalıştığını, müvekkilinin görevlendirme ile araziye gönderildiğinde görevlendirildiği yerlerin çoğunlukla taşra ilçelere ait ormanlar olduğundan saat 06:00’ da işbaşı yaptığını ve akşam dönüşünün ise saat 20:00 - 21:00’ i bulduğunu, 1 saat öğlen molası kullandığını, şoför olması ve genellikle araç içinde bulunmasından dolayı ayrı bir çay molasının bulunmadığını, fırsat bulursa çalışırken ayaküstü çay içebildiğini, ayrıca her yıl 15 Ağustos - 28 Ocak tarihleri arasında av sezonunda tüm Cumartesi ve Pazar günleri çalıştığını, ancak zamlı çalışma ücretinin ödenmediğini, emekli olmadan önceki yaklaşık son iki yılda Pazar günü çalışması karşılığında hafta içi bir gün izin kullandırıldığını, diğer yıllarda ise haftalık izin günü verilmediğini, av sezonu dışında da Cumartesi ve Pazar günleri arazide görevlendirildiğinin olduğunu, fazla çalışma ve hafta tatili ücret alacaklarının hesabında .... Sendikası ile yapılan ... hükümlerinin uygulanması gerektiğini öne sürerek fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; kurum bünyesinde görev yapan davacının fazla çalışma ve hafta tatili çalışmalarına karşılık ücretlerinin ödendiğini, davacının çalışmasının son 2 yılında hafta tatili çalışmaları karşılığında hafta içi izin kullandırıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda toplanan delillere göre ve bilirkişi raporu doğrultusunda yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı ve hafta tatillerinde çalışıp çalışmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Aynı ispat kuralları hafta tatili ücreti alacağı için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplama dönemine ait taşıt görev emirleri incelenip davacının çalıştığı pazar günleri ve çalışma aralıkları tespit edilmiş, cumartesi günü çalışmaya ilişkin yazılı bir delil olmadığı ifade edilmiştir. Buna karşın davacı tanıklarının anlatımından hareketle davacının 15 Ağustos-28 Ocak av mevsimi kabul edilen dönemde hafta içi 08:00-17:00 arası 5 gün çalışmanın yanı sıra ayda 2 hafta sonu da 06.00-20.00 arası çalıştığı kabul edilmiştir.
Hesaplama fazla çalışma yönünden emeklilik tarihine kadar hafta tatili yönünden ise talep nedeniyle 2013 yılına kadar yapılmıştır. Buna göre 01.01.2013 tarihinden önceki dönemde hafta tatili olarak hesaplanan 7.5 saatin dışlanması ile haftada 12.5 saat; 01.01.2013 tarihinden sonraki dönemde ise hafta tatili kullandırıldığından ayda 10 saat fazla çalışma olduğu kabul edilerek sonuca gidilmiştir.
Ancak, dosya incelendiğinde, sadece Pazar günlerine denk gelen taşıt görev emirlerinin esas alındığı anlaşılmaktadır. Oysa, raporun aksine örneğin 02.10.2010 tarihinde olduğu gibi cumartesi gününe ilişkin de bir kısım taşıt görev emirlerinin de sunulduğu görülmektedir.
Öte yandan, davalı resmi kurum olup taşıt görev emirlerini sunmuştur, Kayıt sunulan dönem için öncelikle kayıtlara itibar edilmesi gerekmektedir. Açıklanan sebeple, taşıt görev emirleri sunulan dönem için sadece bu kayıtlara göre değerlendirme yapılması, kayıtlarda cumartesi çalışması gözükmeyen dönemler bakımından cumartesi çalışmasının olmadığının kabul edilmesi gerekmektedir.
Mahkemece açıklanan şekilde, denetime elverişli olcak şekilde yeniden rapor aldırılmalı, davacının cumartesi günü çalışıp çalışmadığı kayıt sunulan dönem için kaytlara göre değerlendirilmeli, davacının haftanın 7 günü kesintisiz çalışıp çalışmadığı tespit edilmeli ve sonucuna göre fazla çalışma ve hafta tatili alacağı usuli kazanılmış haklar da gözetilerek hüküm altına alınmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, 11.06.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.