3. Hukuk Dairesi 2014/12140 E. , 2014/11643 K.
"İçtihat Metni"
Davacı ... ... A.Ş ile davalı .... ... .. A.Ş aralarındaki istirdat davasına dair .... .... Asliye ... Mahkemesinden verilen ....05.2013 günlü ve 2012/437 E.-2013/245 K.sayılı hükmün onanması hakkında dairece verilen ....03.2014 günlü ve 2013/20202 E.-2014/4332 K. sayılı ilama karşı davacı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı .......... Elektrik Dağıtım A.Ş. ile davacı şirket arasında abonelik sözleşmesi bulunduğunu, davalı kurumun, yasal dayanağı olmayan kayıp-kaçak bedeli, perakende satış hizmet bedeli, sayaç okuma bedeli, dağıtım bedeli, iletişim sistemi kullanım bedeli adı altında bedelleri faturalara yansıtmak suretiyle davacıdan tahsil ettiğini belirterek, davacıdan haksız suretle tahsil edilen bu bedellerden, şimdilik ....000,00 TL"nin davalıdan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alınan kayıp-kaçak ve diğer bedellerin ... kurul kararları ve tebliğleri çerçevesinde faturalara yansıtıldığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahalli mahkemece; davalı tarafından uygulanan kayıp-kaçak bedeli ve diğer bedellerin uygulamasının yasa ve yönetmeliklere uygun olduğu, tüketiciler içinde haksız şart teşkil etmediği, gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekilinin temyizi üzerine Dairemizin .../03/2014 gün ve 2013/20202 E.-2014/4332 K. sayılı kararı ile onanmıştır. Onama kararının kaldırılarak esas kararın bozulması istemi ile davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
... Genel Kurulu .../05/2014 tarih, 2013/...-2454 Esas, 2014/679 Karar sayılı ilamı ile; elektrik şirketlerinin tüketicilerden fatura yoluyla tahsil ettikleri kayıp-kaçak bedelinin hukuka, hakkaniyete ve şeffaflığa aykırı olduğundan, faturalara kayıp-kaçak bedelinin yansıtılmamasına karar vermiştir. ... Genel Kurulun bu karar ve uygulamasına dairemizce de uyulmasına ve bu şekilde uygulama yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.
Bu nedenle, davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile, Dairemizin .../03/2014 gün ve 2013/20202 E.-2014/4332 K. sayılı onama ilamının kaldırılmasına karar verilmiş, dosyanın incelemesine geçilmiştir.
Kayıp-kaçak miktarı, dağıtım sistemine giren enerji ile dağıtım sisteminde tüketicilere tahakkuk ettirilen enerji miktarı arasındaki farkı göstermektedir. Kayıp-kaçak bedeli elektrik sisteminde ortaya çıkan teknik ve teknik olmayan kaybın maliyetinin kayıp-kaçak bedeli oranları ölçüsünde karşılanabilmesi amacıyla belirlenen bir bedeldir.
Davalı Kurum tarafından elektrik enerjisinin üretiminden, tüketicilere ulaştırılıncaya kadar oluşan elektrik eksikliği kayıp bedeli olarak; enerji nakil hatlarından çeşitli sebeplerle sayaçtan geçirilmeksizin, herhangi bir bedel ödemeden kullanılan elektrik bedeli de kaçak bedeli olarak diğer kullanıcı abonelere yansıtılmaktadır.
4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun .... maddesinin .... fıkrasında, bu kanun ile verilen görevleri yerine getirmek üzere Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kurulduğu belirtilmiş, aynı maddenin .... fıkrasında ise; “Kurum, tüzel kişilerin yetkili oldukları fâaliyetleri ve bu fâaliyetlerden kaynaklanan hak ve yükümlülüklerini tanımlayan Kurul onaylı lisansların verilmesinden, işletme hakkı devri kapsamındaki mevcut sözleşmelerin bu Kanun hükümlerine göre düzenlenmesinden, piyasa performansının izlenmesinden, performans standartlarının ve dağıtım ve müşteri hizmetleri yönetmeliklerinin oluşturulmasından, tadilinden ve uygulattırılmasından, denetlenmesinden, bu Kanunda yer alan fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten, piyasa ihtiyaçlarını dikkate alarak serbest olmayan tüketicilere yapılan elektrik satışında uygulanacak fiyatlandırma esaslarını tespit etmekten ve bu fiyatlarda enflasyon nedeniyle ihtiyaç duyulacak ayarlamalara ilişkin formülleri uygulamaktan ve bunların denetlenmesinden ve piyasada bu Kanuna uygun şekilde davranılmasını sağlamaktan sorumludur…” hükümlerine yer verilmiştir.
Madde metninden de açıkça anlaşılacağı üzere, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na tüketicilere yapılacak elektrik satışlarında uygulanacak fiyatlandırmaya esas unsurları tespit etme görevi verilmiştir.
Bu maddede de anlatılmak istenilen hususun ... kw elektrik enerjisinin tüketicilere ulaşıncaya kadarki maliyet ve kâr payı olup, yoksa Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na sınırsız bir fiyatlandırma unsuru belirleme yetkisi ve görevi vermediği açıktır.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu bu maddeye dayanarak .../08/2002 gün ve 24843 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Perakende Satış Hizmet Geliri ile Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ”i yayımlamış ve lisans sahibi şirketlerde bu tebliğe uygun olarak tüketicilerden kayıp-kaçak bedeli adı altında bedel tahsil etmişlerdir.
Ancak yukarıda açıklandığı üzere tebliğin dayanağı olan 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun .... maddesinde, Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu’na sınırsız bir fiyat belirleme hak ve yetkisi verilmemiştir.
Elektrik enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin (kaçak) kurallara uyan abonelerden tahsili yoluna gitmek ... devleti ve ... düşünceleri ile bağdaşmamaktadır.
Hem bu hâl, parasını her halükârda tahsil eden davalı Kurum’un çağın teknik gelişmelerine ayak uydurmasına engel olur, yani davalı kendi teknik alt ve üst yapısını yenileme ihtiyacı duymayacağı gibi; elektriği hırsızlamak suretiyle kullanan kişilere karşı önlem alma ve takip etmek için gerekli girişimlerde de bulunmasını engeller. Oysa ki, elektrik kaybını önleme ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip, bedeli ondan tahsil etme görevi de bizzat enerjinin sahibi bulunan davalıya aittir.
Bununla birlikte, nihai tüketici olan vatandaşın faturalara yansıtılan kayıp-kaçak ve benzeri bedelllerin hangi miktarda olduğunun apaçık denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında ne bedel ödediğini bilmesi, şeffaflık ve ... devletinin vazgeçilmez unsurlarındandır. (Aynı ilkeler ... Genel Kurulunun .../05/2014 tarih, 2013/...-2454 Esas, 2014/679 Karar sayılı ilamı ile de benimsenmiştir.)
Hâl böyle olunca mahkemece; yukarıda belirtilen ilke ve esaslar doğrultusunda inceleme yapılarak, sonucu dairesinde hüküm kurulması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.
Ne var ki; mahkeme kararının açıklanan bu gerekçeler ile bozulması gerekirken, zuhulen onandığı anlaşılmakla davacı tarafın bu yöne ilişkin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin ....03.2014 gün 2013/20202 E.- 2014/4332 K.sayılı onama kararının kaldırılarak .......... ....Asliye ... Mahkemesinin ....05.2013 gün 2012/437 E. - 2013/245 Karar sayılı kararının yukarıda açıklanan sebeplere binaen BOZULMASINA ve peşin alınan karar düzeltme harcının istek halinde karar düzeltme isteyene iadesine, ....09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
.