Davacı sigorta İl Müdürlüğü Prim itiraz komusyonunun 8.12.2003 tarih ve 2003/70-78 sayılı kararlarının iptaliyle, borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre, davacının tüm, davalı Kurumun diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacı işveren, içmesuyu inşaatı işinde işçilik oranının tespiti ile eksik işçilik bildiriminden dolayı Kurumca hakkında yapılan işlemlerin iptalini istemiştir.
Mahkemece istemin kısmen kabulüne karar verilmiş ise de bu sonuç usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.
506 sayılı Yasanın 79. maddesi ve diğer hükümler birlikte değerlendirildiğinde, Kuruma kendisine bildirilen ve bildirilmeyen işçilik yönünde inceleme yetkisi açıkça verilmektedir. 6.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4958 sayılı yasadan önce durum bu merkezde olduğu gibi 506 sayılı Yasada değişiklik getiren 4958 sayılı Yasanın 37. ve 49. maddeleri gereğince de Kurumun ölçümleme hakkının bulunduğu açıktır. Y.H.G.K.’nun 21.11.2001 günlü, 2001/965 esas, 2001/1038 karar sayılı kararı da aynı yöndedir. Kurum, , işin genel niteliğini, işte kullanılan teknik yöntemleri, işin büyüklüğünü, tamamlama süresini, işyeri koşullarını, istihkak tutarlarını, kısaca işçilik bildirilmesi gereken işle ilgili tüm verileri gözetmek, gerekirse emsalleriyle kıyaslamak, mahallinde işi bizzat denetlemek, sonuçta işle ilgili tüm verileri dikkate alarak bildirilmesi zorunlu işçilik oranını ve miktarını saptamak yetkisine sahiptir.
16.1.2004 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren Sosyal Sigortalar Kurumu Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38. ve devamı maddelerinde ve davalı Kurumun ilgili Genelgelerinde de belirtildiği şekilde özellikle kaçak sigortalılığın yoğunlaştığı inşaat sektörü ele alınarak özel bina inşaatlarına ve ihale konusu işlere ilişkin işyerlerinin hepsinde müfettiş incelemesi yapılması yerine, Kurumca belirlenen bir barajın üstünde bildirimde bulunanların incelemeye alınmasından vazgeçilmesi ve barajın altında bidirimde bulunanların da incelemeye sevkedilmesi yolu benimsenmiştir. Buna göre ihaleli işlerde Kurumca yapılacak ilk değerlendirme aşamasında, asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanır. Kuruma bildirilmiş olan işçilik, yaklaşık maliyet bedeline veya toplam istihkak tutarına asgari işçilik oranlarının %25 eksiği ile uygulanması sonucu bulunacak asgari işçilik tutarından fazla olduğunda hemen ilişiksizlik belgesi verilecek, az olduğunda ise sigorta müfettişi incelemesi istenecektir. Sigorta müfettişince inceleme yapılmaya başlandıktan sonra ise asgari işçilik oranları % 25 eksiltilerek uygulanmayacaktır.
Somut olayda 28.3.2003 tarihli müfettiş incelemesi yapılmıştır. Hükme esas alınan 26.9.2005 tarihli bilirkişi Kurulu raporunda ise keşif sonucu belirlenen işçilik maliyeti için % 6 ve bina yapımı maliyeti için % 9 işçilik oranına, müfettiş incelemesi yapılmış olmasına rağmen, % 25 indirim uygulanarak sonuca ulaşılması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 01.03.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.
