16. Hukuk Dairesi 2015/4141 E. , 2016/3993 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu ... çalışma alanında bulunan 104 ada 1 parsel sayılı 4.251,25 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle ham toprak vasfıyla ... adına tespit ve tescil edilmiş; 104 ada 2 parsel, 105 ada 11 parsel ve 103 ada 24 parsel sayılı sırasıyla 27.426.74; 556.433.56 ve 1.934.707,43 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar ise mera vasfıyla sınırlandırılmıştır. Davacı, 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı ile zilyetliğinde bulunduğu iddiasına dayanarak ... adına olan tapu kaydının iptali ile kendi adına tescili ve kendisinin tapuda malik olduğu dava dışı olan 104 ada 5, 6; 105 ada 7, 8, 9, 10 parsel sayılı taşınmazların eksik ölçüldüğü ve bu eksikliğin 103 ada 24, 104 ada 2 ve 105 ada 11 parsel sayılı mera olarak sınırlandırılan taşınmazlar içerisinde kaldığı iddiasıyla dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile çekişmeli 104 ada 1 parsel sayılı taşınmazın teknik bilirkişilerin 16.04.2014 tarihli raporu ve eki krokide (F) harfi ile gösterilen bölümünün tapusunun iptali ile dava dışı 104 ada 4 parsel sayılı taşınmaza dahil edilerek davacı adına tapuya tesciline; 105 ada 11 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile aynı raporda (G) ve (H) harfi ile gösterilen bölümlerinin dava dışı 105 ada 10 parsel sayılı taşınmaza dahil edilmesine ve jeoloji mühendisinin 26.05.2014 tarihli raporunda belirtilen su kaynağının tapu kaydının beyanlar hanesine işlenmesine, 105 ada 11 parsel sayılı taşınmazda (D) harfi ile gösterilen bölümünün dava dışı 105 ada 8 parsel sayılı taşınmaza eklenerek davacı adına tesciline; 104 ada 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali ile (E) harfi ile gösterilen bölümün dava dışı 104 ada 5 parsel sayılı taşınmaza eklenerek; (C) harfi ile gösterilmiş olan bölümünün ise dava dışı 104 ada 6 parsele eklenerek davacı adına tapuya kayıt ve tesciline; 103 ada 24 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının kısmen iptali kroki de (A) harfi ile gösterilmiş olan 657,37 metrekarelik alanın davacı adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazların davacının dava dilekçesine ekli 1977 tarihli tapu kayıtlarının kapsamında kaldığı gerekçe gösterilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de anılan gerekçe davacının iddiasına ve dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Davacı dava dilekçesinde ve yargılama sırasında herhangi bir belgeye dayanmamış, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılmıştır. 104 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden yapılan incelemede davaya ve temyize konu fen bilirkişi raporunda (F) harfi ile gösterilen 3.078,73 metrekarelik bölümünün davacının dava dilekçesine ekli 1977 tarihli tapu kayıtları kapsamında kaldığı kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamakla birlikte mahkeme gerekçesi de dosya kapsamına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmaz ham toprak vasfı ile ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı mahkeme gerekçesinde yanlış olarak belirtildiği üzere herhangi bir tapu kaydına veya belgeye dayanmamış sadece kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanmıştır. Dolayısıyla zilyetlik hükümleri çerçevesinde somut olay değerlendirildiğinde bir arazinin kullanım süresini, niteliğini ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının dosya arasına konulması ve bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Stereoskopik çift hava fotoğrafı, bir stereoskop altında incelendiğinde arazinin üç boyutlu görülmesi, taşınmazın çekim tarihindeki sınırlarının ve niteliğinin belirlenebilmesi, taşınmazın tarım arazisi olup olmadığının tespitinin yapılabilmesi mümkündür. Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır. Diğer yandan çekişmeli taşınmazlara komşu taşınmazların tutanak suretleri ile varsa dayanakları belgeler getirtilmemiş, davacı ve müdahilin zilyetlik süresi ile zilyetliğin sürdürülüş biçimi araştırılmamış, 3 kişilik zirai bilirkişi kurulundan taşınmazların niteliği ile ilgili rapor aldırılmamış, taşınmazın tüm yönlerinden çektirilecek fotoğraflar üzerinde taşınmazların konumları işaretlettirilmemiş, davacının aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden taşınmaz iktisap edip etmediği araştırılmamış, keşif sırasında alınan beyanlar hava fotoğrafları ile denetlenmemiştir. Hal böyle olunca, öncelikle çekişmeli taşınmaza komşu taşınmazların tutanak suretleri ile varsa dayanakları belgeler getirtilmeli, dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgeye ait hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığı"ndan istenilerek dosya arasına konulmalıdır. Bundan sonra, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu, fen bilirkişi, jeodezi veya fotogrametri uzmanı harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti aracılığıyla yapılacak keşifte, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda incelemesi yaptırılmalı, çekişmeli taşınmazın konumu hava fotoğraflarında gösterilmeli, dava konusu 104 ada 1 parsel sayılı taşınmaz içerisinde (F) harfi ile gösterilen nizalı bölümün önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı, zilyetlik tanıkları, mahalli bilirkişiler ve gerektiğinde tespit bilirkişilerinin taşınmazın niteliği ve taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğe ilişkin beyanları bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporuyla denetlenmeli, taşınmazın tüm yönlerinden çektirilecek fotoğrafları üzerinde çekişme konusu bölümün konumu işaretlettirilmeli, kadastro tespitine kadar davacının zilyetlik süreleri ile zilyetliğin sürdürülüş biçimi tereddüte yer bırakmayacak şekilde belirlenmeli, davacının aynı çalışma alanı içerisinde belgesizden taşınmaz iktisap edip etmediği yöntemince araştırılmalı, tüm bu hususlar yerine getirildikten sonra toplanan deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
2- 105 ada 11, 104 ada 2 ve 103 ada parsel sayılı taşınmazlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; anılan taşınmazların mera olarak sınırlandırılarak özel siciline tescil edilen taşınmazlardır. Meraların mülkiyeti ..."ye, kullanma hakkı taşınmazın bulunduğu Köy Tüzelkişiliğine ait olup davada ..."nün hasım olması zorunludur. Mahkemece yapılacak iş dava dilekçesini yasal hasım olan ..."ne tebliğ ederek husumeti yaygınlaştırmak ve bu yolla davada taraf koşulunu sağlamak, tarafların delillerini toplamak, bundan sonra taşınmaz başında keşif yaparak davacı tarafından dava edilen taşınmaz parçasını belirlemek ve toplanan tüm delilleri birlikte değerlendirerek sonucuna göre karar vermek gerekirken taraf koşulu sağlanmaksızın yargılamaya devamla hüküm kurulmuş olması isabetsizdir. Davalı ... temsilcisinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görülmekle BOZULMASINA, 11.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.