MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : KADASTRO

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi istenilmekle; duruşma için belli edilen gün ve saatte temyiz edenlerden gelen olmadı. Aleyhine temyiz istenilen Hazine vekili Avukat... geldi. Gelenin yüzüne karşı duruşmaya başlandı. Sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmanın bittiği bildirildi. Süresi içinde inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar ... ve ....Köyü çalışma alanında bulunan ve tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında miras yoluyla gelen hakka, paylaşmaya, imar-ihyaya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adlarına tescil istemi ile, davacı ... ise kendisine ait 955 parsel sayılı taşınmaza batı, doğu ve güneyine isabet eden bir bölüm yerin de kendisine ait olduğunu öne sürerek adına tescili istemi ile dava açmışlardır. Mahkemece; ....."nın davası yönünden; özetle "dava konusu bölüm, idari yoldan Hazine adına oluşan 1429 sayılı parselin içinde kaldığına göre bu parselin tapu kaydı iptal edilmeden aynı taşınmazın ikinci defa tapuya tesciline neden olacak şekilde karar verilmesi yasaya aykırı olduğu gibi, yapılan araştırma ve incelemenin de yetersiz olduğu belirtilerek tapu kaydının oluştuğu tarihten geriye doğru en az 20 yıl öncesine ait değişik zamanlarda çekilmiş hava fotoğrafları ile taşınmazın bulunduğu bölgeye ait memleket haritası ve topoğrafik haritaları getirtilmek suretiyle mahallinde harita mühendisi, jeolog ve 3 adet ziraatçı uzman bilirkişiden oluşturulacak bilirkişi kurulu aracılığı ile keşif yapılması, yerel bilirkişi ve tanıklardan dava konusu taşınmazın öncesi itibariyle niteliği, davacının bu yeri nasıl imar ve ihya ettiği, imar ve ihyanın başlama ve bitiş tarihleri, ihyanın bittiği tarihten tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar öngörülen sürenin geçip geçmediği hususlarında bilgi alınması, taşınmaz ve çevresinin fotoğraflarının çekilmesi ile Kadastro Kanunu"nun 17. maddesindeki tüm koşulların yerine getirilip getirilmediğinin belirlenmesi, davacıların miras bırakanı ve diğer mirasçıları yönünden de belgesiz araştırması yapılması" gereğine değinilen bozma ilamına uyularak ve dava dosyaları birleştirilerek yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davacılar yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile edinme koşullarının gerçekleşmediği kabul edilmek suretiyle karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmaz bölümlerinin 1976 yılında tescil harici bırakıldığı anlaşılmasına rağmen mahkemece uyuşmazlığın çözümüne katkısı olmayan ve esasen tescil harici bırakma tarihinden dahi önce olan 1975 tarihli hava fotoğrafları incelenerek hüküm kurulmuş, bozma ilamında belirtilen tapu kaydının oluşumundan evvel en az 20 yıl öncesi tarihine denk gelen 1986 yıllarına ait hava fotoğrafları incelenmemiştir. Öte yandan mahkemece bozma sonrası 2012 yılında yapılan keşif sonrası düzenlenen üç kişilik ziraat mühendisleri kurulunun raporu ile 2014 yılında yapılan keşif sonrası düzenlenen üç kişilik öğretim üyesi ziraat bilirkişi kurulu raporu arasındaki çelişki giderilmemiş; çelişkinin giderilmesine yönelik olarak rapor içeriklerinde de önceki bilirkişi raporları irdelenmemiştir. Kural olarak bozma kararına uyulmakla orada belirtilen biçimde işlem yapılması yolunda lehine bozma yapılan taraf yararına kazanılmış hak aynı doğrultuda işlem yapılması yolunda yerel mahkeme için zorunluluk doğar. Doğru sonuca ulaşılabilmesi için, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yönteminin hava fotoğrafları olduğu gözetilerek Hazine adına tapu kaydının oluştuğu 2006 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik çift hava fotoğrafları Harita Genel Komutanlığından, aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar ile kadastro tespit tarihine yakın tarihte çekilmiş uydu fotoğrafları İl Kadastro Müdürlüğünden getirtilmelidir. Mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; taraf tanıkları, fen bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve önceki bilirkişiler dışında 3 kişilik ziraat fakültelerinin toprak bölümünde görev yapan öğretim üyelerinden oluşturulacak bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalı, keşif sırasında dinlenilecek davada yararı bulunmayan yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından taşınmaz bölümlerinin öncesinin ne olduğu, taşınmaz üzerinde zilyetliğin bulunup bulunmadığı, varsa hangi tarihte ve ne zaman başladığı, zilyetliğin sürdürülüş biçimi, kimden kime, nasıl intikal ettiği, taşınmazlarda imar-ihyaya ne zaman başlanılıp tamamlandığı, tamamlandığı tarihten tapu kaydının oluştuğu tarihe kadar Kadastro Kanunu"nun 14. maddesinde belirtilen sürenin geçip geçmediği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan nizaya konu taşınmaz bölümlerinin ayrı ayrı tarımsal niteliğini bildiren, komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş ve sınırları işaretlenen fotoğrafları ile desteklenmiş ve gerek bozma öncesi gerekse bozma sonrası alınan tüm ziraat bilirkişi raporlarını irdeleyen, söz konusu raporlara katılma veya katılmama gerekçelerini bildiren ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisine keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılarak; çekişme konusu taşınmazın önceki ve şimdiki niteliği, arazinin ekonomik amaca uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığı ve kullanımın hangi tarihten itibaren olduğu konusunda rapor düzenlettirilmeli, temin edilebilen gerek en eski gerekse kadastro tespit tarihine yakın tarihli uydu fotoğrafları değerlendirilmeli, HMK"nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmazlar ile çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip, üzerine taşınmaz sınırları işaretlenerek ve mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı, sonuca göre 3402 sayılı Yasa’nın 14. maddesi uyarınca belgesiz araştırması yapılmalı, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacılar vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacılara iadesine, 12.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.