MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacının faturalı alacaklarına karşılık müşterisi tarafından 27/02/2014 ve 27/01/2014 keşide tarihli ve sırasıyla 62.955,00 TL ve 32.000,00 TL tutarlı 2 adet çekin davacıya teslim edildiğini, davacının ... hizmeti almak istediğini, çeklerin kendisini ... şirket yetkilisi olarak tanıtan bir kişiye teslim edildiğini ancak bu kişinin çekleri alarak ortadan kaybolduğunu, çeklerin tahsili için ... şirketlerine başvurulabileceği düşüncesiyle ... Derneğine 24/12/2013 günü sabah e-posta ile dava konusu çeklerin çalındığı bilgisi verildiğini, 24/12/2013 tarihinde davalı ...Ş. yetkilisi olarak kendisini tanıtan bir kişinin davacı şirketin muhasebe yetkilisine 27/01/2014 vade tarihli ve 32.000,00 TL tutarlı çek için ... ... A.Ş."ye başvurulduğunu söyleyerek çekin doğruluğunu teyit etmek istediğini, davacı şirketin muhasebe yetkilisinin çekin çalıntı olduğunu, kendilerine bildirdiğini, tüm uyarılara rağmen ... ... A.Ş."nin söz konusu çeki devraldığını, diğer taraftan ... ... A.Ş."nin 27/02/2014 tarihli 62.955,00 TL tutarlı diğer çeke ilişkin olarak ne davacıya ne de çekin keşidecisine çeki işleme almadan önce danışmadığını, her iki davalının çeklerin çalıntı olduğunu bilmelerine rağmen çekleri kötüniyetle devraldıklarını, ... faaliyetinin ancak 6361 sayılı Kanun kapsamında lisanslı olarak yapılabildiğini, davalı ... şirketlerinin çeki ciro ile aldığı kişilere ilişkin mevzuat kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürerek, davaya konu 2 adet çekin davalılardan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, 05/05/2014 tarihli cevaba cevap dilekçesiyle, söz konusu çeklere istinaden başlatılan takiplerde takip konusu borcun ödendiğinden çek bedellerinin davalılardan istirdatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, davaya konu 27/01/2014 keşide tarihli 32.000,00 TL tutarlı çekin ciro suretiyle alındığını, davalı ile çeki ciro eden ... ... Elekt. İnş. - ... arasında 20/12/2013 tarihinde imzalanmış ... sözleşmesi bulunduğunu, davalı şirket ... sözleşmesinin imzalanması ile birlikte ilgili yasa ve yönetmelikler uyarınca sözleşme ekinde bulunması gerekli müşterisi ile bir önceki ciranta arasında ticari ilişkiyi gösterir faturayı, müşterisine ait sicil kayıtlarını, kimlik fotokopilerini ve sair evrakları almak suretiyle ... sözleşmesini imzaladığını, davalının çeki alırken ciro silsilesinin düzgün olduğu, senet metninden kaynaklı eksikliğin bulunmadığı, yasal edimlerini yerine getirdiğinden kötü niyetli olduğu iddialarının yerinde olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili, 6361 sayılı Kanunun 9/2. maddesinde, kambiyo senedine bağlı alacağı temlik alırken alacağın faturaya dayalı olması gerektiğinin düzenlendiğini, davaya konu 27/02/2014 keşide tarihli 62.955,00TL tutarlı çekin dava dışı ... ... İnş. Matbacılık San. Tic. Ltd. Şti.’den devralındığını, bu devir ile dava dışı ... ... ile 20.12.2013 tarihli ... sözleşmesi uyarınca davadışı ... Ltd. Şti.’den olan alacağın davalıya temlik edildiğini, davalının çeki devralırken iyiniyetli olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davacının, davalıların kötüniyetli olarak çalıntı olduğunu bildikleri çekleri ciro yoluyla devraldıklarını ileri sürdüğü, davacının ... Derneğine 24/12/2013 tarihinde e-posta ile durumu bildirdiği, davaya konu çeklerin ... şirketlerince 20/12/2013 tarihinde devralındığı, davalıların kötüniyetli olduklarına dair delil bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, dava konusu lehdarı olduğu iki adet çekin birinci ciroyu yapmış olarak rızası dışında elinden çıktığından hasımsız olarak çek iptali davası açmıştır. Bu davada iki çekten herbirinin davalılarda olduğunun anlaşılması üzerine bu kez çek hamillerine karşı çeklerin haklı hamili olduğu iddiasıyla çek istirdatı davası açmıştır. Dava sırasında çeklerin keşidecisi tarafından ödendiği anlaşıldığından davasını çekin aynı (kendisi) yerine bedeline hasretmiştir. Mahkemece, her iki davalının çekleri ciroyla almakta kötüniyetli olmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sırasında her iki çekin aslının incelenmesine gerek görülmüş ve mahkemenin çek asıllarını temin etmesi için dosya geri çevrilmiştir.
Mahkemece çek asılları muhatap bankadan getirilerek dava dosyası çek asıllarıyla birlikte Dairemize gönderilmiştir.
1-Davalılardan ... ... A.Ş.’nin hamili olduğu ve tahsil ettiği 27/01/2014 tarihli ve 32.000 TL bedelli Garanti Bankası ... Şubesi İstanbul’a, keşideci Özel İdeal ... A.Ş. tarafından davacı ... Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. lehine keşide edilen bu çekin lehdar tarafından 1. cirosunun yapıldığı, 2. cironun ... Elektrik... Ltd. Şti., 3. cironun ... ... Elekt. İnş. - işletme sahibi ... ve bankaya ibraz eden son hamilin ... ... A.Ş. olduğu, muhatap banka tarafından 28/10/2015 tarihli şerh ile çekin ihtiyati tedbir nedeniyle ödenemez olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda davacının, ... ... A.Ş. aleyhine açtığı davaya yönelik olarak, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle 6361 sayılı Kanunun 9/3. maddesi gereğince davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalılardan ... ... A.Ş.’nin hamili olduğu ve tahsil ettiği 27/02/2014 tarihli ve 62.955 TL bedelli Garanti Bankası ... Şubesi İstanbul’a, keşideci Özel İdeal ... A.Ş. tarafından davacı ... Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. lehine keşide edilen çekin 1. cirosunun ... Laminant... Ltd. Şti., 2. cironun ... Elektrik... Ltd. Şti., 3. cironun çek lehdarı ... Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş., son cironun ve çeki bankaya ibraz eden kişinin ... ... A.Ş. olduğu, çekin muhatap banka tarafından karşılıksız olduğu belirtilip mahkemenin tedbir kararı nedeniyle işlem yapılmadığı anlaşılmıştır. Görüldüğü gibi bu çekte birinci ciro çek lehdarı tarafından yapılmadığından ciro zinciri kopuktur. Yine çekin son hamili ... ... A.Ş. ile bir önceki ciranta ve lehdar ... Ticari Yapılar Proje Yön. Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. arasında herhangi bir ... işlemi olmadığından, ... şirketleri bir ... sözleşmesi olmadan ve gerçek bir alacağı temlik alma dışında bir çeki ciro ile alamayacaklarından, bu çekteki son hamil olan ... ... A.Ş. yetkili hamil değildir. Bu itibarla yetkili hamil olmayan bu davalıya karşı açılan davanın mahkeme tarafından reddi doğru olmamıştır. Çekin lehdarı davacı olduğundan ve yukarıda açıklanan nedenlerle ... ... A.Ş. yetkili hamil olmadığından bu çekin davacıya istirdaten iadesi gerekir. Ancak bu çek tahsil edildiğinden, bu çekin aynı yerine davalı tarafından tahsil edilen karşılığının iadesine karar verilmesi gerekirken davacının, bu davalıya yönelik davasının reddi doğru olmamış hükmün bu yönden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte belirtildiği üzere davalı ...Ş. yönünden temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte belirtilen nedenlerle hükmün davalı ...Ş. yönünden BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 08/10/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.