MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:


Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hüküm için yetersiz olduğu açıklanarak; mahallinde yeniden keşif yapılarak çekişmeli taşınmazın imar ve ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığının açıklığa kavuşturulması, ihyaya muhtaç yer ise, yerel bilirkişi ve tanıklardan davacının miras bırakan babası Müslüm’ün imar-ihya edip etmediği, etmiş ise bu olgunun hangi tarihte tamamlandığı, o tarihten dava tarihine kadar kazanma süresinin geçip geçmediğinin belirlenmesi, ziraatçı uzman bilirkişinin raporunda geçen tarıma elverişli olmayan dere kenarlarının açıklığa kavuşturulması, krokisine işaret edilmesi, dava tarihinden en az 20 yıl öncesinden başlayarak sonraki muhtelif tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları ve haritaların getirtilerek uzmanından rapor alınması, davada herhangi bir belgeye dayanılmadığına göre 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun değişik 14. maddesi hükmüne göre sulu veya kuru arazi niteliğinin araştırılıp ondan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereklerine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 16.11.2009 tarihli teknik raporda (F) harfi ile gösterilen 66.555.41 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz bölümünün davacı ... adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kazanmayı sağlayan zilyetlik, imar ve ihya hukuki sebeplerine dayalı olarak 4721 sayılı TMK"nın 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile taşınmaz edinme şartlarının gerçekleştiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin yerine getirilmesi zaruridir. Hükmüne uyulan bozma ilamında;“ Mahallinde yeniden keşif yapılarak çekişmeli taşınmazın imar ve ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığının açıklığa kavuşturulması, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise kazanım şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin usulen belirlenmesi, dava tarihinden en az 20 yıl öncesinden başlayarak sonraki muhtelif tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları ve haritaların getirtilerek uzmanından rapor alınması” hususlarına işaret edilmesine rağmen, bozma ilamının gereği tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamından sonra yapılan keşifte tek bir mahalli bilirkişi dinlenmiş, dinlenen mahalli bilirkişinin yetersiz ve bozma ilamı öncesi yapılan keşifte dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanı ile taşınmazın önceki maliki hakkında çelişki arz eden beyanına dayalı olarak ve taşınmazın geçmişteki niteliğini belirleme açısından gerekli olan hava fotoğraflarından yararlanılmadan hüküm kurulmuştur. Bir arazinin kullanım süresi ve niteliğini en iyi belirleme yöntemi stereoskopik hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait, en az üç ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bunların yanında karar tarihinden sonra 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun gereğince çekişmeli taşınmazın bulunduğu ... dönüştürülmüş ve büyükşehir belediye sınırları ilin mülki sınırları olarak belirlenmiş, köylerin tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürülmüştür. O halde; mahkemece öncelikle yasal hasım niteliğinde bulunan ...ni ve taşınmazın bulunduğu ilgili belediye başkanlığını davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilerek taraf teşkili sağlanmalı, yukarıda belirtilen tarihlere ait hava fotoğrafları ..."ndan getirtilerek dosya ikmal edilmelidir. Dosya bu şekilde ikmal edildikten sonra; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, daha önce yapılan keşiflerde beyanına başvurulan mahalli bilirkişiler, taraf tanıkları, fen bilirkişisi, 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu aracılığı ile yapılacak keşifte; yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesi, niteliği, zilyetliğin başlangıcı, sürdürülüş biçimi, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, imar-ihyanın tamamlandığı tarihten dava tarihine kadar davacı yararına 20 yıllık kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği süresinin dolup dolmadığı hususlarında olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, beyanlar arasındaki mevcut ve doğabilecek çelişkiler usulen giderilmeye çalışılmalı, ziraatçı bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmaz bölümünün önceki ve şimdiki niteliğini, üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığını, ne kadar süredir tarım arazisi olarak kullandığını bildirir, komşu taşınmazlarla karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, çekişmeli taşınmazın değişik yönlerden çekilecek fotoğrafları ile desteklenmiş ayrıntılı rapor alınmalı, fen bilirkişisinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, hava fotoğrafları jeodezi veya fotogrametri uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmalı, bu kapsamda çekişme konusu taşınmaz bölümü hava fotoğraflarında gösterilmeli, bu yerin önceki ve şimdiki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlanıldığının ve tamamlandığının, arazinin kısmen veya tamamen ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine yönelik olarak dosya üzerinden rapor alınmalı, mahalli bilirkişi ve tanık beyanları bilimsel esaslara göre hazırlanmış bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Belirtilen ilkelere uygun olmayacak şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, davalı vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 18.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.