3. Hukuk Dairesi 2020/6566 E. , 2021/9048 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 18. HUKUK DAİRESİ
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen itirazın iptali davasının yapılan yargılaması neticesinde davanın reddine dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, davalı ile arasında 05/12/2012 tarihli protokol düzenlendiğini, bu protokole göre Bartın ilinde Özel Halk Otobüsü İşletmeciliği yapılması için kendisine düşen tüm sorumlulukları yerine getirdiğini, 12/10/2012 tarihinde davalıya takip konusu edilen bedelin Denizbank Avrupa Kurumsal şube aracılığıyla borç olarak gönderildiğini, davalı protokol yükümlülüklerine uymadığını, protokol gereğince alınan iki adet özel halk otobüsünü rızası ve bilgisi dışında dava dışı üçüncü kişilere devrettiğini, davalıya gönderilen bedelin tahsili için Bakırköy 17. İcra Müdürlüğü"nün 2015/895 Esas sayılı dosyasından takip yaptığını, davalının haksız olarak takibe itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline ve %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacının ekonomik krize girmiş olması ve şirketlerine kayyım atanmış olması sebebiyle Bartın Belediyesinin halk otobüsü ihalesine giremediğini, bu sebeple ihaleye kendi namına ancak davacının hesabına girmesi konusunda anlaştığını, sözleşme gereğince davacı tarafından belediye hesaplarına aktarılmak üzere banka hesabına 721.000,00 TL gönderildiğini, ihaleye girerek 74 H 0051 ve 74 H 0052 plakalı araçları satın aldığını, araçların iadesi konusunda anlaşma sağlandığını, bu anlaşmaya göre 74 H 0051 plakalı aracı Bartın 3. Noterliği’nin 20/01/2015 tarih, 00654 yevmiye nolu satış evrakı ile davacının abisi Mahmut Nedim Güneş"e devrettiğini, 74 H 0052 plakalı aracı da Has Bartın Otobüs işletmesine devrettiğini, bu aracın ihale bedeli olan 360.500,00 TL’nin Has Bartın Otobüs işletmesi hesabından davacının hesabına 2012 yılında gönderildiğini, protokol hükümlerine göre davacıdan %20 hissesini alamadığını ve alacaklı durumda bulunduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davanın reddine karar verilmiş; hüküm süresi içinde davacı tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Dava, davacının iki adet Belediye halk otobüsü ihalesi alınması için davalıya gönderdiği bedelin protokol hükümlerine aykırı davranıldığı gerekçesiyle iadesi için başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı ve davalı arasında 05.10.2012 tarihli protokol imzalanmış, protokol gereğince ihale bedeli olan 721.000,00 TL 05.10.2012 tarihinde davacı tarafından davalıya eft olarak “borç” açıklaması ile gönderilmiştir. Protokol hükümleri gereğince 74 H 0051 ve 74 H 0052 plakalı otobüsler ihale yoluyla alınmış ve protokol hükümlerine göre davalı adına tescil edilmiştir. 05.10.2012 tarihli protokolün 7. maddesinin 2. satırında “...İhalenin sona ermesinden itibaren ..., ...’e araçları geri vermeyi taahhüt eder.” ve yine 13. maddesinde “Taraflar iş bu protokolden kaynaklanan yükümlülüklerini üçüncü şahıslara devir ve temlik edemezler.” düzenlemesi mevcut olup davalı tarafından ihale ile alınan araçların davacıya iadesi gerekmektedir. Ancak davalının, davacı tarafından kendisine verilen yazılı talimat olmaksızın, 74 H 0051 plakalı aracı 25.05.2015 tarihinde dava dışı Has Bartın Seyahat Nakliyat Turizm Otomotiv İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti’ye ve yine 74 H 0052 plakalı aracı ise 20/01/2015 tarihinde dava dışı Mahmut Nedim Güneş’e devrettiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. O halde mahkemece, davalının protokol hükümlerine aykırı davrandığı, kendisine gönderilen 721.000,00 TL’nin davacı tarafından ihale bedeli olarak gönderildiğini kabul beyanı da değerlendirilerek sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, davalının araçları dava dışı üçüncü kişilere devretmesi maddi vaka olarak nitelendirilip tanık dinlenerek yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
İlk derece mahkemesince, protokol hükümleri doğrultusunda inceleme yapılıp karar verilmesi gerekirken, bu yönden eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulması doğru görülmemiş, davacı tarafın temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir.
İlk derece mahkemesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmasına karar verilmiş olduğundan, HMK"nın 373. maddesinin birinci fıkrası uyarınca, iş bu karara karşı davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin bölge adliye mahkemesi kararının da kaldırılmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK"nın 373/1. maddesi uyarınca temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, aynı Kanun"un 371. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 27.09.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.