MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan Kurum vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre; davalı Kurumun tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının davalı işyerleri nezdinde 01/06/2005-16/12/2008 tarihleri arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile “davacı ..."nın 3501300829773 sigorta sicil numarası ile davalı ... .. ait iş yerinde 20/07/2005-20/07/2007 tarihleri arasında 396 gün, davalı ... ..08-30/11/2008 tarihleri arasında 132 gün olmak üzere asgari ücretle çalıştığının, davalı iş yerinde bu çalışmaların davalı Kuruma bildirilmesinin tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine” dair hüküm kurulmuştur.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 16/12/2008 tarihli işe giriş bildirgesi ile 01/12/2009 tarihli işyerinden ayrılış bildirgesinin davalı ... ünvanlı işyerince düzenlenmiş olup Kurum kayıtlarına intikal ettiği, 16/12/2008-01/12/2009 tarihleri arasında 4989 sicil no lu davalı ... ünvanlı işyerince davacı adına eksiksiz olarak hizmet bildiriminde bulunulmuş olduğu, davalı ..."nın 14/07/1993 tarihinden itibaren ticaret sicilinde kayıtlı olduğu, 13/05/2008 tarihinde işyeri devir sözleşmesi ile...." ye ait b...adresinde kayıtlı, salça konserve fabrikasının ... ..i."ye devredildiği, 2005-2008 yılları arası ..."ya ait dönem bordrolarının getirtildiği, yapılan zabıta araştırması ile “davalı şirketlerin mevsimlik olarak çalıştığı, her yıl üretimin 20 Temmuz itibariyle başlayıp 30 Kasım itibariyle sona erdiği üretimin olmadığı dönemlerde bakım onarım işçileri ile muhasebe işçilerinin bulunduğu”nun tespit edildiğinin 10/04/2013 tarihinde tutanağa bağlandığı, Kurum tarafından her iki davalı işyeri hakkında düzenlenen teftiş raporlarının sunulmuş olup davacının çalışmalarına ilişkin raporlarda herhangi bir kaydın olmadığı, alınan bilirkişi raporu ve ek raporunun dosyaya sunulduğu, yargılama esnasında davalı ve davacı tanıkları ile davalı işyerlerinin bordrolu tanıklarının dinlendiği, davalı işyerlerinin yıl boyunca sezonluk çalıştığı kabul edilerek davacının çalışmalarının tespitine karar verildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davalılara ait salça ve konserve fabrikası olan işyerinin sezonluk olup olmadığının ya da yıl boyunca sürekli çalışıp çalışmadığının salt zabıta araştırması ile tespit olunarak davalı işyerinin sezonluk çalıştığı iddiasının yeteri kadar araştırılmadan yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalıdır.
Yapılacak iş, iş yerinin sezonluk olup olmadığını ya da yıl boyunca sürekli çalışıp çalışmadığını belirlemek amacıyla Kurum"dan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, salça ve konserve fabrikası olan işyerini denetlemekle görevli Belediye,. Tarım Müdürlüğü gibi kuruluşlardan bu işyerinin yıl boyunca sürekli çalışıp çalışmadığını ya da yılın hangi dönemlerinde çalıştığını sormak ve buna dair belgeleri getirtmek, fabrika olan işyerinin su ve elektrik tüketimine dair kayıtları ilgili kuruluşlardan getirterek davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine,
29/06/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.