MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı muris ..., sahte oda kaydı nedeniyle aylığın iptaline ilişkin Kurum işleminin geçersizliğini, yaşlılık aylığının yeniden bağlanmasını istemiş; davacı ..."in yargılama sırasında vefatı üzerine davaya taraf olan mirasçılar ise; murislerinin yaşlılık aylığının iptaline dair Kurum işleminin iptalini istemişlerdir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
720 gün askerlik ve (28.12.1985-23.11.1999) tarihleri arası 5888 gün...sigortalılığı üzerinden 1.12.1999 tarihi itibarıyla murise bağlanan yaşlılık aylığı, 1479 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığa esas oda kaydının sahte olduğundan bahisle iptali üzerine eldeki davanın açıldığı, yargılama sırasında davacı murisin 25.8.2010 tarihinde vefat ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkeme, 29.12.2015 tarihli Kurum yazısını esas almak suretiyle a)Muris sigortalının yargılama sırasında 25.8.2010 tarihindeki vefatı nedeniyle konusuz kalan yaşlılık aylığının yeniden bağlanması istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına b)Murisin geçersiz sayılan...sigortalılığın, 6552 sayılı Yasayla 5510 sayılı Yasaya eklenen geçici 54.maddesi uyarınca ve yasanın yürürlük tarihi itibarıyla geçerli sayıldığından, yürürlük tarihini takip eden aybaşı olan 01.10.2014 tarihinden itibaren hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmasına c) Yine sübut bulmayan ölüm tarihine kadar ki ödenmeyen aylıkların ödenmesi isteminin reddine karar verilmiştir.
Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araşıtırmaya dayalıdır.
1-Muris ... ve O"nun vefatı üzerine de davaya taraf olan yasal mirasçıların, murisin yaşlılık aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin geçersizliği ile murisin ölüm tarihine kadar ki hakedilen ve ödenmeyen yaşlılık aylıklarını dava konusu yapmış olmaları karşısında, murisin vefatı nedeniyle bahsedilen istemin konusuz kaldıgından bahsedilemeyeceği için, anılan davacı istemleri yönünden esasa girilip yapılacak yargılama sonucuna göre karar verilmesi gerekir.
2-6552 sayılı Yasanın 58. maddesi ile 5510 sayılı Yasaya eklenen geçici 54. madde “Mülga 4355 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf Odaları ve Ticaret Borsaları Kanunu, mülga 5373 sayılı Esnaf Dernekleri ve Esnaf Dernekleri Birlikleri Kanunu ve mülga 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanununa göre; esnaf ve sanatkâr siciline veya odasına ya da her ikisine birden kayıtları bulunmakla birlikte üye kayıtlarının mevzuata uygun olarak yapılmadığının tespit edilmesi üzerine, Kuruma kayıt ve tescili yapılmakla birlikte, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılık süreleri geçersiz sayılarak iptal edilen sigortalılardan 22/3/1985 tarihinden sonraki sürelere ait prim, gecikme zammı ve gecikme cezalarının 31/12/2013 tarihine kadar ödenmiş olması şartıyla 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılıkları başlangıç tarihinden itibaren geçerli sayılır..." hükmünü içermekte olup; anılan yasal düzenlemeyle getirilen lehe uygulamanın, sahte sigortalılıkta uygulanması mümkün değil ise de; Mahkemece öncelikle, muris sigortalının anılan yasal düzenlemeden yararlandırılıp-yararlandırılmayacağı, yararlandırma hususunun Kurumun kabulünde olup olmadığı konusunda davacılara verilecek mehille Kuruma başvuruları sağlanmalı ve varılacak sonuca göre değerlendirme yapılmalıdır. Şayet Kurum, muris sigortalıyı anılan yasal düzenlemeden yararlandırmak suretiyle sigortalılığa geçerlik veriyorsa 1.12.1999 tarihi itibarıyla bağlanan yaşılılık aylığının aynen geçerliliğini koruyacağı gibi, hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylığı başlangıç tarihinin de ölüm tarihini takip eden aybaşı olacağı gözetilmelidir.
Şayet muris sigortalı anılan yasal düzenlemeden Kurumca yararlandırılmaz ise, bu halde muris sigortalının kendi nam ve hesabına bağımsız çalışmasının olup olmadığı, geçerli bir ...sigortalılığın bulunup bulunmadığı hususları usulünce yapılacak araştırmayla belirlenmelidir.
3-Öte yandan kabule göre de, 6552 sayılı Yasayla 5510 sayılı Yasaya eklenen geçici 54.madde uyarınca ... sigortalılığın geçerli hale geldiğinden bahisle ölüm aylığı bağlanmasına hükmedilirken ve aynı gerekçeden hareketle, ölüm aylığı tarihine kadar ki ödenmeyen aylıkların sübut bulmadığından bahisle reddi yönünde karar tesisi ayrıca isabetli görülmemiştir.
Mahkemenin yukarıda açıklanan maddi ve hukuki esaslar doğrultusunda yargılama yaparak elde edilecek sonuca göre karar vermesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacılara iadesine, 02.03.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.