16. Hukuk Dairesi 2018/3568 E. , 2021/1423 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 332 ada 1 parsel sayılı, 9300 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, ılgınlık hali arazi vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı ..."nin, tapu kaydına ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak Asliye Hukuk Mahkemesinde açtığı, ...,..."nin de miras yolu ile gelen hakka dayanarak katıldıkları davanın görevsizlik kararı ile gönderilmesi üzerine Kadastro Mahkemesince yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulüne, çekişmeli 332 ada, 1 parsel sayılı 26.118 metrekarelik taşınmazın 16.06.1982 tarihli bilirkişi raporuna ekli krokide kum çayına denk gelen ve mor renkle taralı 1.380,00 metrekare yüzölçümlü bölümü dışındaki 24.738,00 metrekare yüzölçümlü bölümünün ...,... mirasçıları adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece dava konusu taşınmazın, davacı tarafın dayanağı tapu kaydı kapsamında kaldığı gerekçesi ile yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Ne var ki, keşif sırasında taşınmaza uygulanan 08.08.1978 tarih 10 sıra numaralı, 9.300 metrekare yüzölçümlü tapu kaydının batı sınırı “ılgınlık arazi” okuduğu gibi; değişebilir sınırlı olması nedeni ile miktarı ile geçerli olan bu tapu kaydının kadastro sırasında dava konusu taşınmaza sınır olan 9312 metrekare yüzölçümlü 332 ada 2 parsele revizyon görmesi nedeniyle, çekişmeli taşınmazın tapu kaydı kapsamında kaldığından söz edilemez. Ancak kaydın miktar fazlasını oluşturan taşınmaz üzerinde davacılar yararına imar-ihya nedeniyle kazanım koşullarının oluşup oluşmadığı yöntemince araştırılmamış, bir arazinin kullanım süresi ile niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihi en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafı incelemesi olduğu halde, hava fotoğraflarından yönteme uygun şekilde yararlanılmamış, taşınmaz sınırında dere olduğu halde jeolog bilirkişi incelemesi yapılmamış, 1982 yılında sadece fen ve mahalli bilirkişi eşliğinde yapılan keşfe göre karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece, çekişmeli taşınmaza komşu olan taşınmazların dayanak belgeleri ile tarihleri açıkça yazılmak suretiyle tespit tarihinden 15, 20, 25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı getirtilip dosya arasına konulduktan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, 3 ziraat bilirkişi, 3 kişilik jeolog bilirkişi ve iki kişilik jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi kurulunun katılımıyla yeniden keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın öncesinin kime ait olduğu, kimden intikal ettiği ve ne şekilde kullanıldığı, taşınmazın imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise imar-ihyanın hangi tarihte başlayıp hangi tarihte bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında çelişki oluştuğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkiler giderilmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanları komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; ziraat mühendisi ve jeolog bilirkişisinden, taşınmaz bölümlerinin toprak yapısını ve niteliğini, taşınmaza dökülen toprak örtüsünün alt kısmının incelenerek zeminin ne olduğunun saptanması, taşınmazın imar ihya edildikten sonra verimi artırmak için mi üzerine toprak döküldüğü, yoksa dışarıdan toprak taşınmak suretiyle mi tarım arazisi haline getirildiği hususlarını, taşınmazın mevcut niteliğini, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz bölümleri üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmaz bölümleri imar-ihyaya konu edilmişse, imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını içeren ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişi kurulundan yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafı üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliğini, imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazda sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor düzenlemesi istenilmeli; fen bilirkişisinden, keşif ve uygulamayı denetlemeye olanak verir ayrıntılı rapor alınmalı; bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların dava tarihine kadar davacı yararına gerçekleşip gerçekleşmediği kesin olarak belirlenmeli ve varılan sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.02.2021 gününde oy birliği ile karar verildi.