20. Hukuk Dairesi 2019/812 E. , 2019/2400 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar Hazine ve ... Yönetimi tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı gerçek kişi 03/07/2012 havale tarihli dava dilekçesinde özetle, dilekçesinde mevkisini bildirdiği ... ilçesi, ... beldesi, ... mahallesi sınırlarında bulunan tapusuz taşınmazın irsen babasına intikal ettiğini, babasının kendisine devrettiğini ve bu taşınmazda yararına eklemeli kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla mülk edinme koşullarının oluştuğunu ileri sürerek adına tescilini istemiştir. Hazine ve ... Yönetimi karşı tescil talebinde bulunmuştur.
Mahkemece; davacının davasının kısmen kabulü ile, kısmen reddine, fen bilirkişiler ... ve ... tarafından tanzim edilen rapor ve ekli krokide (B1) rumuzu ile gösterilen 2184.26 m2 yüzölçümlü tarla, (B2) rumuzu ile gösterilen 666.24 m2 yüzölçümlü bağ, (B3) rumuzu ile gösterilen 584.96 m2 yüzölçümlü tarla vasfındaki taşınmazların davacı adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalılar Hazine ve ... Yönetimi tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, dava dilekçesindeki açıklamaya göre 4721 sayılı Kanunun 713. maddesi uyarınca tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verildiği halde Hazine ve ... Yönetiminin karşı tescil (TMK 713/6 md) talepleri hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesi doğru değildir, ayrıca yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir. Karara dayanak alınan bilirkişi raporu, çekişmeli taşınmazların niteliklerini, zilyetlik şartlarının oluşup oluşmadığını belirlemeye yeterli ve kanaat verici değildir. Şöyle ki taşınmazın en eski tarihli hava fotoğrafındaki ve dava tarihinden 20 yıl önceye ait hava fotoğraflarındaki görüntüsü incelenmemiş, incelendiği belirtilen 1973 yılı hava fotoğrafı yöntemine uygun şekilde incelenmediğinden denetlenememiştir. Bunlarla beraber taşınmazın neden tapulama harici bırakıldığı ve tapulama harici bırakıldığı tarih belirlenmemiştir. Keza ... Yönetiminin davacının ... Asliye Ceza Mahkemesinde hakkı olmayan yere tecavüzden yargılandığı ileri sürüldüğüne göre bu ceza dosyası getirtilip eldeki dosya ile irtibatı araştırılmamıştır.
O halde sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için; tapulama/kadastro çalışması yapılıp yapılmadığı araştırılarak yapılmış ise tapulama/kadastro paftası ile dava konusu taşınmazlara komşu taşınmazların tapulama/kadastro tutanakları ile tapulamaya/kadastroya esas dayanak belgeler(tapu kaydı, vergi kaydı) ilk tesisinden itibaren tüm tedavülleri, ... Yönetiminin bildirdiği ... Asliye Ceza Mahkemesi dosyası, yöreye ait en eski tarihli hava fotoğrafları ve bunlardan üretilen memleket haritaları ile dava tarihinden 15-20 yıl önceki iki ayrı tarihte çekilmiş hava fotoğrafları ve bu fotoğraflardan üretilen belgeler getirtilmeli, halen bakanlık ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman ... yüksek mühendisleri arasından seçilecek bir ... mühendisi, bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi(harita mühendisi), toprak konusunda uzman bir ziraat mühendisi ve bir harita
mühendisi ile yerel ve tespit bilirkişileri huzuruyla yeniden yapılacak inceleme ve keşifte, çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle taşınmazın öncesinin bu belgelerde (hava fotoğrafları, memleket haritaları ve amenjman planları) ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; tapu ve zilyetlikle ormandan toprak kazanma olanağı sağlayan 3402 sayılı Kanunun 45. maddesinin ilgili fıkraları, Anayasa Mahkemesinin 01.06.1988 tarihli ve 31/13 E.K.; 14.03.1989 gün ve 35/13 E.K. ve 13.06.1989 gün ve 7/25 E.K. sayılı kararları ile iptal edilmiş ve kalan fıkraları da 3/3/2005 gününde yürürlüğe giren 5304 sayılı Kanunun 14. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olduğundan, bu yollarla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi ... olan bir yerin üzerindeki ... bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt ... toprağının ... sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hâkim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen belgeler uzman bilirkişiler eliyle yerine uygulattırılıp; hava fotoğrafları ve orijinal-renkli (renkli fotokopi) memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de memleket haritası ve hava fotoğrafları ölçeğine çevrildikten sonra, her iki harita komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek ve hava fotoğraflarının üç boyutlu stereoskopik incelemesi yapılmak suretiyle, çekişmeli taşınmazın niteliği, üzerlerindeki bitki örtüsü, varsa ağaçların cinsi, yaşı, kapalılık durumlarını ve konumlarını çevre parsellerle birlikte haritalar ve hava fotoğrafları üzerinde gösterecekleri, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli rapor alınmalı, hukûken ve bilimsel olarak ve HGK"nın 15.11.2000 tarihli ve 2000/20-1663/1694 sayılı kararında açıklandığı gibi eğimi % 12"nin üzerinde olan toprak ve ... muhafaza karakteri taşıyan funda veya makiliklerle örtülü yerlerin ... niteliğinde ve 6831 sayılı Kanunun 1/J bendi kapsamı dışında olduğu gözetilmeli, yine taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların sayısı, türü, ... ağacı olup olmadığı tereddüte mahal bırakmayacak şekilde belirlenmeli; taşınmazın ... sayılmayan yerlerden olduğunun belirlenmesi halinde davacılar zilyetlik nedenine dayandığına göre 3402 sayılı Kanunun 14 ve 17. maddesi koşulları araştırılmalıdır. Bu bapta hava fotoğrafları stereoskop aletiyle incelenerek hava fotoğrafları, memleket haritaları ve ortofoto haritalarında taşınmazların o tarihlerde ziraat alanı olarak kullanılıp kullanılmadığı, zilyetlikle kazanılabilecek kültür arazisi olup olmadığı belirlenip, taşınmazların toprak yapısı incelenmeli, çekişmeli taşınmazların fiili durumunu da belirtir şekilde rapor alınmalı, imar ihya üzerinde durulup, bu konuda ve zilyetliğin tespiti yönünden mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarına başvurulmalı, tarafların bildirecekleri (davacıların bildirmiş olduğu) zilyetlik tanıkları HMK’nın 259 ve 261. maddeleri gereğince taşınmaz başında dinlenip; taşınmazların öncesi itibariyle niteliğinin ne olduğu, kime ait olduğu, zilyetliğin nasıl meydana geldiği, ne kadar süre ile ne şekilde devam ettiği, bunun ekonomik amacına uygun olup olmadığı, tanıkların bilgi ve görgülerinin hangi eylemli olaylara dayandırıldığı belirlenmeli, yerel bilirkişinin imar ihya ve zilyetlik olgusunu hangi olaylarla nasıl hatırladıkları saptanmalı, taşınmazın tamamında mı bir kısmında mı kullanım olduğu netleştirilmeli; ziraat bilirkişiden zilyetlik şartları hakkında inceleme yaptırılarak bilimsel rapor alınmalı, yasal 40 ve 100 dönümlük sınırlar da dikkate alınıp toplanacak tüm kanıtlar birlikte değerlendirilip, ulaşılacak sonuca göre, ... Yönetimi ve Hazinenin tescil talepleri de değerlendirilerek bir hüküm kurulmalıdır. Açıklanan hususlar gözetilmeksizin, eksik inceleme ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalılar Hazine ve ... Yönetiminin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 08/04/2019 günü oy birliğiyle karar verildi.