MAHKEMESİ : Kocaeli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 30/12/2013
NUMARASI : 2013/875-2013/1193

Davacı İ.. K.. vekili Avukat H... Ç.. tarafından, davalılar C.. B.."na izafeten Kocaeli İl Başkanlığı vdl. aleyhine 27/03/2009 gününde verilen dilekçe ile manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen 30/12/2013 günlü kararın Yargıtay’ca duruşmalı olarak davalılar C.. B.. ve Kocaeli İl Başkanlığı, incelenmesi duruşmasız olarak da İlkent Gaz. Bas. Yay. ve İletişim Hiz. Tic. Ltd. Şti dışındaki davalılar tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne ve miktar itibariyle duruşma isteminin reddine karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava basın yoluyla kişilik haklarına saldırı iddiasına dayalı manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, İ. Gaz.. Bas. Yay. ve İle. Hiz. Tic. Ltd. Şti. dışındaki davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalılardan Cumhuriyet Halk Partisi Kocaeli İl Başkanlığı tarafından 27/03/2009 tarihinde diğer davalı gazetelere verilen ve ""İ.. K.." na soruyoruz!"" başlığı ile yayımlanan ilanlarda kendisini töhmet altında bırakan, küçük düşürücü , ağır ve haksız isnatlarda bulunulduğunu belirterek manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalılar, ilanda yer alan ifadelerin eleştiri niteliğinde olduğunu, ilanda gerçek dışı ifadelere yer verilmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, dava konusu ilanlar nedeniyle davalı partinin il başkanı hakkında ceza yargılamasında hakaret suçundan mahkumiyet kararı verildiği, ilanın eleştiri sınırlarını aşıp davacıyı küçük düşürüp incitmek amacına yönelik olduğu gerekçesiyle istem kısmen kabul edilmiştir.
Davaya konu ilanda yer alan sözlerin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve buna bağlı olarak gelişen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde ele alınıp, ifade özgürlüğü kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilmelidir. Gerek Dairemizin gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"nin istikrar kazanmış uygulamalarıyla, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile güvence altına alınan ifade özgürlüğünün; sadece zararsız ve ilgilenmeye değmez olarak görülen bilgi ve fikirleri değil aynı zamanda rahatsız eden,
şaşırtan ve gücendiren ifadeleri de kapsadığı belirtilmiş, ifade özgürlüğü olmadan "demokratik bir toplum"dan söz edilemeyeceği vurgulanmıştır. Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"ne göre; siyasetçilere yönelik eleştirinin sınırı özel kişiler için olandan daha geniştir ve bu durum günümüzde yerleşik bir ilke haline gelmiştir. Bu bağlamda siyasetle uğraşan kişilerin kendilerine yönelik sert, ağır ve hatta incitici eleştirilere de katlanması gerekir. Çünkü siyasetçi zorunlu ve bilinçli olarak eylem ve davranışlarının gazetecilerin ve vatandaşların dikkatli bir kontrolüne açık bırakmaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, kamuyu ilgilendiren, genel nitelikli sorunlara ilişkin alanlarda ifade özgürlüğüne sınırlama getirilemeyeceğini kesin bir dille belirtmektedir. (AİHM 26118/10 Eon / Fransa kararı) Ayrıca bir yazı veya açıklamanın ifade özgürlüğü kapsamında kalıp kalmadığı değerlendirilirken, bütününe bakılması gerektiğinin, kullanılan ifadelerin nasıl bir içerik ile verildiğinin üzerinde durulmaktadır. (AİHM 23144/93 Özgür Gündem / Türkiye kararı)
Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde; dava konusu ilanlar Cumhuriyet Halk Partisi İl Başkanlığı tarafından davalı durumundaki gazetelerde yayımlatılmıştır. ""Değerli Halkımız"" hitabı ile başlayan ilanda Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı olan davacının çamur atma siyaseti yaptığı belirtilmiş ve ""İ.. K.." na Soruyoruz"" başlığının altında özellikle Büyükşehir Belediyesi"nin yapmış olduğu bazı ihaleler ile ilgili sorular sorulmuştur. Kocaeli gibi önemli bir şehrin Büyükşehir Belediyesi" nin faaliyetlerinin bölgenin kamuoyu ve siyasetçileri tarafından yakından takip edilmesi, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı olan davacının bu faaliyetler nedeniyle eleştirilmesi doğaldır. Dava konusu ilan, Büyükşehir Belediyesi"nin faaliyetleri ile ilgili eleştiriler içermekte olup; davacı yönünden hukuka aykırı bir yön taşımamaktadır. Siyasi bir kişilik olan davacının bu tarz ağır eleştirilere katlanması kendisinden beklenmelidir. Ayrıca mahkemenin gerekçesinde belirttiği ceza yargılaması neticesinde, davalı partinin İl Başkanı hakkında ilanlar nedeniyle açılan davada hakaret suçundan hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiştir. Bu karar mahkumiyet hükmünün sonuçlarını doğurmadığından, hukuk hakimi yönünden bağlayıcılığı bir karar değildir. Mahkemece; davaya konu ilanda yer alan beyanların eleştiri niteliğinde olup, ifade özgürlüğü kapsamında kaldığı gözetilerek; istemin tümden reddine karar verilmesi gerekirken, kısmen kabulü doğru görülmemiş ve bu yön bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda belirtilen nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre davalıların öteki temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 02/10/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.