3. Hukuk Dairesi 2015/19389 E. , 2017/5324 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki alecak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacılar, murisleri...."nun 1993 yılında, Yalınayak Belediyesi"nin Sebze ve Meyve Hali olarak düzenlediği yerde yapılan ve ihaleye çıkarılan dükkanlardan D-16 numaralı dükkanı satın aldığını ve satış bedelini ödediğini, ancak bu dükkanlara ait tapuların satın alan kişilere verilmediği gibi ödenen bedellerin de iade edilmediğini, Yalınayak Belediyesi"nin ilgili yasal düzenlemeler gereğince tüm aktif ve pasifleri ile birlikte Toroslar Belediyesi"ne devredilmiş olduğunu belirterek, Yalınayak Belediyesi Başkanlığı tarafından yapılan işyerlerinden D-16 numaralı dükkanı için muris tarafından ödenen bedelin yasal faizi ile birlikte ve dava konusu gayrimenkulun güncel değerinden aşağı olmamak üzere davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, harca esas değer olarak 100,00 TL (eski 100.000.000 TL) gösterilmiştir.
Davalı, davacı tarafın iddia ettiği satış sözleşmesinin düzenlenmesinden bu yana yaklaşık 20 yıl geçmiş olduğunu, davacı tarafın 10 yıl içinde alacağıyla ilgili bir talepte bulunmadığı için bu alacağın zamanaşımına uğramış olduğunu, davacı tarafın iddia ettiği satış ve ödemeyle ilgili iddialarını yazılı belgelerle ispatlanması gerektiğini, ayrıca diğer davalı ..."ye karşı bu kadar uzun sürede dava açılmamış olmasının davacının kusuru olup, kendileri yönünden zararın doğmasına ve zararın artmasına sebep olduğunu ileri sürerek, davanın reddini talep etmiştir
Mahkemece, davanın kabulü ile, 34.111,81 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı ... Belediyesi"ne dahil olan Yalınayak Belediyesi tarafından ihale ile satışı yapılan dükkanlardan 6 no.lu dükkan için ödenen satış bedelinin, dükkanın mülkiyetinin devredilmemiş olması nedeni ile iadesini talep etmiş olup, kendisine iade edilecek satış bedelinin belirlenmesi noktasında ise, dava konusu gayrimenkulün mevcut durumdaki rayiç (güncel) bedelinin altında kalmamak üzere tespit edilmesini istemiştir.
Bilindiği üzere, harca tabi davalarda, her dava açılırken davadan bir başvurma harcı ve nisbi harca tabi davalarda nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır (Harçlar Kanunu 27-28.md)
Dava açılırken, harcın eksik alınmış olması halinde mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanunu"nun 30 ve 33.maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve HUMK"nun 409.maddesi (6100 sayılı Yasanın 150.maddesi) uyarınca süresinde tamamlanarak yenilenmez ise açılmamış sayılmasına karar verilir.
492 sayılı Harçlar Kanununun "Harç Ödenmeyen İşlemler" başlığını taşıyan 32.maddesinde ise, "Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak, ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır." hükmü getirilmiştir.
Somut olayda davacı taraf, dava dilekçesinde, ödenen satış bedelini iadesini istemiş, harca esas değer olarak 100,00 TL (eski 100.000.000 TL) göstermiştir. Alınan bilirkişi raporunda, dosyada mevcut ödeme makbuzlarına göre davacılar murisi....."nun davalı tarafa ödediği bedelin (eski) 41.000.000 TL (yeni 41 YTL) ve bu bedelin çeşitli ekonomik etkenlere göre güncellenmiş değerinin ise 34.111,81 TL olduğunun belirtilmesi üzerine, davacı taraf 07/02/2014 tarihli duruşmada bu bedel üzerinden davanın kabulüne karar verilmesini istemiş ve mahkemece aynı celse bu bedel üzerinden davanın kabulüne yönelik hüküm kurulmuştur.
Ne var ki mahkemece, davacı tarafça artırılan bu bedel üzerinden yatırılması gereken eksik "tamamlama harcı" yatırmamış olduğu halde harç eksiği tamamlatılmaksızın yargılamaya devamla hüküm kurulmuş olması, doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.04.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.