Taraflar arasında görülmekte olan asıl ve birleşen menfi tespit davasının ilk derece mahkemesinde yapılan yargılaması sonunda verilen kararın asıl davalı ... Factoring Hizmetleri A.Ş vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine ... Hukuk Dairesi tarafından verilen istinaf talebinin esastan kabulüne ve bu davalıya yönelik davanın reddine ilişkin hükmün davacı vekilince duruşmasız, davalı ... Factoring Hizm. A.Ş. vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl davalı ... Factoring Hizmetleri A.Ş. vekili Av. ... gelmiş karşı taraftan gelen olmadığı anlaşılmış olmakla, duruşmaya başlanarak hazır bulunan asıl davalı ... Factoring Hizmetleri A.Ş. vekilinin sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

- K A R A R -

Asıl davada davacı vekili, davacı ile davalı ... Gemi .. Ltd. Şti. arasında gemi sacı satın alım ilişkisi olduğunu, davacının davalı şirketten aldığı saclara avans olarak 19.09.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli 17.10.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli, 31.10.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL, 07.11.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli olmak üzere toplam 1.780.000,00 TL bedelli çekleri keşide ederek davalı şirkete teslim ettiğini ancak davalı şirketin teslim etmesi gereken sacları teslim etmediğini, vadesi gelen 19.09.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çekin karşılığını ödediğini, dava konusu çeklerden 07.11.2014 keşide tarihli olanın davalı şirket tarafından diğer davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne temlik edildiğini, davalı çekler karşılığı mal teslimi yapmadığından avans olarak verilen çeklerin bedelsiz kaldığını ileri sürerek, dava konusu çeklerden bedeli ödenen 19.09.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çek yönünden çek bedelinin davalı şirketten istirdadına, diğer üç adet çek yönünden davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne temlik edilen 07.11.2014 keşide tarihli çek yönünden ise Faktoring şirketine borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı ... Factoring A.Ş vekili, davaya konu 07.11.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çekin davalı... Gemi .. Ltd. Şti." nden sunulan e-faturalara istinaden temlik alındığını ve çek bedelinin davalı... Gemi .. Ltd. Şti." ne ödenmiş olduğunu, işlemlerin 6361 Sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununa uygun yapıldığını, bu kanunun 9/3.maddesine göre, kambiyo senedinin ciro yoluyla devri halinde kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişinin düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasındaki doğrudan doğruya varolan ilişkiye dayanan defileri faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceğini savunarak davanın reddini ve %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Asıl davada davalı ... Gemi .. Ltd. Şti vekili, davacı ile aralarındaki ticari satım sözleşmesinin ayakta olduğunu, davacının sözleşmeden dönmediğini, davalının çekler karşılığında mal teslim edeceği bir günün kararlaştırılmadığını, sözleşmeden dönülmeden tarafların daha önce ifa ettikleri edimleri geri isteyemeyeceklerini, çekin kayıtsız şartsız belli bir miktarın ödenmesine öngören havale olup ödeme vasıtası olduğunu, davacının çeklerin avans olarak verildiği iddiasının yerinde olmadığını bu konuda ispat yükünün davacıya ait olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davacı vekili birleşen davada ise, davalı... Gemi .. Ltd. Şti" ne avans olarak verilen dört adet çekten davalı şirket tarafından 17.10.2014 ve 31.10.2014 keşide tarihli 445.000,00" er TL bedelli iki adet çeki de davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne temlik ettiğini, çeklerin avans olarak verilip karşılığında mal teslimi yapılmadığından bedelsiz kaldığını ileri sürerek, bu iki çek yönünden her iki davalıya borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı ... Hizmetleri A.Ş vekili davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada... Gemi.. Ltd. Şti vekili derdestlik itirazında bulunarak davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili 06.01.2017 tarihli dilekçesiyle birleşen dosyada davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne karşı açmış olduğu davadan feragat etmiştir.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde, birleşen davada davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne karşı açılan davanın feragat sebebiyle reddine, davalı... Gemi .. Ltd. Şti." nin defter kayıtlarını ibrazdan kaçındığı, usulüne uygun tutulan davacı defter ve kayıtlarına göre, davaya konu dört adet çekin davacı tarafından davalı... Gemi .. Ltd. Şti." ne avans olarak verildiği, karşılığında davalı... Gemi .. Ltd. Şti." nin 269.700 kg."lık gemi sacı ile 337.230,00 TL" lik banka havalesi gönderdiği, gönderilen gemi sacının KDV dahil 280.218,30 TL olduğu bu durumda banka havalesi ile birlikte davalının 617.417,43 TL bedelli mal teslimini yaptığı bu bedelin dava konusu çeklerin toplam bedeli 1.780.000,00 TL" den mahsup edildiğinde davacının davalı... Gemi .. Ltd. Şti."ne 1.762.582,57 TL borçlu olmadığı, davacının asıl davada istirdat talebine konu 19.09.2017 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çek yönünden davalının davacıya 617.417,43 TL değerinde mal teslimi yaptığı gerekçesiyle, asıl davada istirdat talebinin reddine, asıl davaya konu 07.11.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çekin davalı şirket tarafından ... Faktoring Hizmetleri A.Ş" ne temlik olunduğu ve davacının... Faktoring Hizmetleri A.Ş" ne bu çeke karşılık 618.775,00 TL ödemek zorunda kaldığı ancak... Faktoring Hizmetleri A.Ş" ne temlik edilen çek yönünden temlik dayanağı faturaya dayalı malların davacıya teslim edilmediği ve çekin bedelsiz kaldığı, 6361 sayılı Yasanın 9/2, TTK" nın 687/2.maddeleri birlikte değerlendirildiğinde kambiyo senedi tarafları arasındaki defilerin faktoring şirketine karşı da ileri sürülebileceği gerekçesiyle menfi tespit davası açıldıktan sonra bedeli... Faktoring Hizmetleri A.Ş" ne ödendiği anlaşılan 07.11.2014 keşide tarihli çek yönünden davalı ... Hizmetleri A.Ş" ne açılan istirdat davasının kabulüne, davacının birleşen davaya konu çeklerden dolayı aynı zamanda asıl davada davalı... Gemi .. Ltd. Şti." ne karşı menfi tespit ve istirdat davası açmış olduğundan davalı... Gemi .. Ltd. Şti" ne yönelik birleşen davanın derdestlikten dolayı dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş hüküm davalı ... Hizmetleri A.Ş vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince yapılan yargılama neticesinde , faktoring şirketleri kambiyo senedi temlik alırken dayanak olarak faturaları teyit ve kontrol etmekle yükümlü oldukları, davalı ... Hizmetleri A.Ş" nin 07.11.2014 keşide tarihli 445.000,00 TL bedelli çeki davalı... Gemi .. Ltd. Şti" nden faktoring sözleşmesine istinaden temlik aldığı ve 15.07.2014 tarihinde keşideci - davacı ... ...A.Ş" ne faks göndererek teyit istediği, davacı Özhan .. A.Ş" nin faksın cevap bölümüne şirket kaşesi ve yetkilisinin imzasını basarak göndermiş olduğu bu durumda çek bedelinin ödeneceğini teyit etmiş olduğu, bu tarihten sonra temlik dayanağı olan 212.179,50 TL bedelli 12.07.2014 tarihli e-faturayı davacının 17.07.2014 tarihinde reddetmesinin iyiniyetli bir davranış olmadığı gerekçesiyle davalı ... Hizmetleri A.Ş’nin istinaf talebinin kabulüne ve bu davalıya yönelik ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarılarak bu davalı yönünden davanın reddine dair karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı ... Hizmetleri A.Ş. vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Davalı ...."nin temyiz incelemesine gelince,
Dava İİK’nun 72/4 maddesi uyarınca açılan menfi tespit istemine ilişkindir.Mahkemece alacaklı... Faktoring Hizmetleri A.Ş. aleyhine verilen ihtiyati tedbir kararından dolayı alacaklı alacağını geç almış bulunduğundan bundan doğan zararları gözönüne alınarak bu konuda bir karar verilmesi gerekirken mahkemece olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru olmadığı gibi, davalı ... Hizmetleri A.Ş’nin kendini vekille temsil ettirdiği anlaşılmış olup aleyhine açılan davanın reddine karar verildiğine göre bu davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu konuda da karar verilmemiş olması da doğru olmamış hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı ... Hizmetleri A.Ş. yararına BOZULMASINA, dosyanın Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan asıl davalı ... Hizmetleri A.Ş. yararına takdir edilen 2.540,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden taraflara iadesine, 08.07.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.