MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre; davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, zararlandırıcı sigorta olayı sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, maddi tazminat isteminin kabulüne, manevi tazminat isteminin ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Dosya kapsamından manevi tazminat isteminin ıslah dilekçesi ile dile getirildiği ancak başvuru harcının yatırılmadığı, hükme esas teşkil eden bilirkişi hesap raporunda pasif dönem zarar hesabının alabileceği emekli aylık gelirinin %70"i dikkate alınarak yapıldığı, brüt nitelikteki maddi tazminata hükmedildiği, işverence ifa amaçlı yapıldığı iddia edilen ödemelerin tenzili gerekip gerekmediği hususunun karar yerinde tartışılmadığı anlaşılmaktadır.
3-6100 sayılı H.M.K"nın 176 ve devam maddelerinde düzenlenmiş olan ıslah müessesesi, mahkemeye yöneltilmesi gereken tek taraflı ve açık bir irade beyanı ile tarafların dilekçelerinde belirttikleri vakıaları, dava konusunu veya istem sonucunun değiştirebilmesi imkanını sağlamaktadır. Usule ilişkin işlemlerin tamamen ya da kısmen ıslahı mümkündür. Ancak, her iki durumda da usulüne uygun açılmış bir davanın bulunması şarttır. Başka bir anlatımla ıslah, açılmış bir davada taraflarca yapılmış usule ilişkin işlemlere yönelik olarak yapılmalıdır. Bu bağlamda, yargılaması devam eden bir dava içinde ıslah ile ikinci bir davanın açılması olanağı bulunmamaktadır. Davacı isterse dava dilekçesini tamamen ıslah ederek dava konusunu değiştirebilirse de, yeni dava konusu önceki dava konusunun yerine geçer ve yine tek bir dava söz konusu olur.
Harca tabi davalarda her dava açılırken davalıdan başvurma harcı ile nispi harca tabi davalarda nispi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır. Gerekli harçlar alındıktan sonra dava dilekçesi esas defterine kaydedilir ve dava, dava dilekçesinin esas defterine kayıt edildiği tarihte açılmış sayılır. Ancak, davacı peşin harç(nispi harç) yanında başvuru harcını da yatırarak yeni bir talepte bulunur ise bu durum yeni bir ek dava olarak nitelendirilmelidir. Manevi tazminata ilişkin ıslah dilekçesinin, nispi harç yatırılmak suretiyle mahkemeye verilmesi ve fakat başvuru harcının yatırılmaması halinde bir ek dava dilekçesi olarak kabulü dahi mümkün değildir.

4-Maddi tazminatın belirlenmesi noktasında mahkemece hükme esas alınan hesap raporunda davacının pasif dönem zararının alabileceği emekli aylık gelirinin %70"ine göre hesaplandığı görülmektedir. Sürekli iş göremezlik nedeniyle pasif devrede de sigortalının zararının oluşacağı ve bu zararının asgari ücret düzeyinde bir zarar olacağının kabulünün gerektiği giderek pasif devre zararının asgari ücretle yapılması gerektiği dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır.
Pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan asgari ücret, bir çalışmanın karşılığı değil ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığıdır. Bu duruma göre, ücretle fiilen çalışanlara uygulanmak için getirilen asgari geçim indiriminin, ücretli bir çalışmanın söz konusu olmadığı pasif devre zararının hesaplanması sırasında dikkate alınmamalıdır.
5-Diğer bir uyuşmazlık da, maddi tazminatın belirlenmesinde esas alınacak ücrete ilişkindir. Mahkemece Kurum tarafından davalı kayıtlarına göre düzenlenen kayıt tetkik ve ifade tutanağı başlıklı tutanaktaki ücretler dikkate alınarak tazminatın hesaplattırılması isabetlidir. Ancak, tutanakta belirtilen ücretler brüt ücret olup bunların yöntemince netleştirilerek net ücret üzerinden tazminatın hesaplanması gerekirken, yazılı şekilde brüt ücret üzerinden hüküm kurularak netleştirmenin infaz aşamasında dikkate alınmasına karar verilmesi isabetsizdir.
6-İşverenlikçe, maddi tazminata karşılık olmak üzere davacıya ifa amaçlı yapılan ödemeler, ödeme tarihindeki verilere göre zararı karşılaması oranında, güncel verilere göre hesaplanan maddi tazminattan indirilmelidir. İşverence ifa amaçlı yapıldığı iddia edilen ödemelerin tenzili gerekip gerekmediği hususunun karar yerinde tartışılmaması doğru değildir
Yapılacak iş, manevi tazminat talebi açısından davacının ayrıca manevi tazminat davası açma hakkı saklı kalmak üzere manevi tazminata ilişkin ıslah isteminin reddine karar vermek, davacının pasif dönem dışındaki dönemler açısından maddi zararı hesaplanırken ücretinin net ücret olarak dikkate almak, pasif dönem zararında ise asgari geçim indirimini dikkate almamak, net asgari ücrete göre hesaplama yapmak ve denetime elverişli bilirkişi hesap raporu almak, işveren tarafından davacıya ifa amaçlı yapıldığı iddia edilen ödemelerin araştırılarak, bu nitelikteki ödemelerin tespit edilmesi halinde yukarıda açıklanan usulde tazminattan indirmek, davacının yerel mahkeme kararını temyiz etmediği dikkate alındığında davalı yararına oluşan usuli kazanılmış haklara riayet ederek oluşacak sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
01/10/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.