MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 16.09.2008 gününde verilen dilekçe ile irtifak hakkının terkini ile taşınmaz üzerindeki muhdesatın idareye teslimi istenmesi üzerine bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 22.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ... Bakanlığı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
KA R A R

Davacı, Cilt:3 S.26"da kayıtlı 2 sıra nolu devlet ormanında 15.795 m2"lik yerin kış sporları, kayak merkezi ve mekanik tesis yapılması amacıyla 30.12.2004 tarihinde davalıya 29 yıllığına kesin tahsisinden sonra 03.05.2005 tarihinde de resmi senetle irtifak hakkı tesis edildiğini, ancak irtifak hakkı tesis edilen taşınmazın bulunduğu bölgede Çevre ve Orman Bakanlığınca 1/1000 ölçekli .... yöresi mekanik tesisler uygulama imar planı kapsamında taşınmazların Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmesine ilişkin 27.04.2004 tarihli işlemin ...1. İdare Mahkemesinin 2006/2105 sayılı dosyasında yürütmesinin durdurulmasına karar verildiğini, yürütmenin durdurulmasından sonra davalıya yapılan tahsisin iptal edildiğini, irtifak hakkı tesisine ilişkin resmi senedin 16. maddesinin “...üst hakkı tesis edilen taşınmaz üzerinde yapılan tesise ait Turizm Yatırım veya Turizm İşletme belgesinin iptal edilmesi halinde üst hakkı iptal edilecektir...” hükmü karşısında irtifak hakkının terkini koşullarının oluştuğunu ileri sürerek terkin isteğinde bulunmuştur.
Davalı, idari yargıdaki davanın kesinleşmediğini, ayrıca iptal gerekçesinin imar planlarının yasal prosödüre uygun olarak hazırlanmamasından kaynaklandığını, iptale konu eksikliğin giderilerek yeniden imar planları hazırlandığını savunmuş, idari yargıdaki davanın sonucunun da beklenmesini ayrıca yargılama sırasında 08.12.2010 ve 04.12.2012 tarihli yazıları ile davacı hazinenin yeni dönemlere ilişkin talep etmiş olduğu irtifak hakkı bedellerinin davalıdan tahsil edildiği böylece davacı idarenin hukuken ve zımnen talebinden vazgeçmiş olduğu gibi yargılama
sırasında Bayındırlık ve İskan Bakanlığının 08.12.2010 tarihli Yeni İmar Planının iptali ve davalı şirketin tesislerinin korunması amacıyla davalı şirket olarak kendileri tarafından Danıştay 6. Dairesinde açmış oldukları 2011/6730-2015/2073 sayılı 06.04.2015 tarihli ilamı ile davayı kazanmış oldukları ve temyiz üzerine halen Danıştay İdari Dava Daireleri kurulunun 2015/3315 Esasında derdest olan dava neticesinin beklenmesi gerektiğini; ayrıca, Milli Parklar Genel Müdürlüğünün 02.03.2011 tarihli yazılarında davalı şirketin haklı olduğu şeklindeki değerlendirmesinin incelenmesi gerektiğini, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iptale konu işlem yeniden tesis edildiğinden davanın konusunun kalmadığı gerekçesi ile karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurulmuştur.
Hükmün, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizce, “...Diğer irtifak haklarında olduğu gibi üst hakkı da sürenin sona ermesi ile veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olması ile terkin edilebileceği gibi Türk Medeni Kanununun 831. maddesi uyarınca sözleşmeye aykırılık nedeniyle de terkini mümkündür. Davacı da irtifak hakkı senedinin 16. maddesine dayanarak terkin istemektedir. 16. maddedeki koşulun ise taşınmazın imar uygulamasından sonra Çevre ve Orman Bakanlığına tahsisinin iptal edilmesi nedeniyle taşınmazın davacıya tahsisinin de iptal edilmesi ile oluştuğunu ileri sürmektedir. Ne var ki; Çevre ve Orman Bakanlığına tahsisin iptali için idari yargıda açılan dava halen derdest olup kesinleşmemiştir. Davacının ileri sürdüğü nedenler henüz gerçekleşmediğinden mahkemece ...1.İdare Mahkemesinin 2006/2105 sayılı dava sonucunun beklenmesi, karar kesinleştikten sonra irtifak hakkı tesisine ilişkin 16. maddenin koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin taraf delilleri toplandıktan sonra değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir...” gerekçesiyle yerel mahkeme kararı bozulmuştur. Davalı şirket vekilinin karar düzeltme istemi reddedilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, 04.06.2013 tarihinde yapılan keşif sonucu düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde sözleşmede hazinece herhangi bir bedel veya tazminat ödenmeksizin tüm yapı ve tesislerin hazineye intikali için üst hakkının iptalinde lehine üst hakkı tesis edilen davalının resmi senedin 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13 ve 14. maddesindeki yazılı şartlara uymayarak üst hakkı sözleşmesinin önemli ölçüde ihlali şartının gerçekleşmesi gerektiği; ancak, herhangi bir şekilde üst hakkı tesisine ilişkin resmi senedin 16. maddesinde belirtilen ve herhangi bir tazminat veya bedel ödenmeksizin tüm yapı ve tesislerin hazineye teslimi talebini haklı çıkaracak bir sözleşme ihlalinin sözkonusu olmadığı, dolayısıyla hazinenin bedelsiz ve tazminatsız terkin talebinde haklı olmadığı, öte yandan ....... Milli Parkı 1. Girişim Bölgesi koruma amaçlı imar planı yapıldığından
ve bu plana ait çalışma raporunda davaya konu tesis içinde "aynı şekilde kalması" hususu yer almış olduğundan dava konusu üst hakkının (irtifak hakkının) kaldırılması talebinin de hukuka uygun olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı idare vekili temyiz etmiştir.
Çevre ve Orman Bakanlığınca ....yöresi Mekanik Tesisleri Uygulama İmar Planı uyarınca Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsi edilen taşınmazlarda, taşınmaz üzerinde kış sporları kayak merkezi ve mekanik tesis yapılmak amacıyla davalı şirket adına 29 yıl süreli olarak Maliye Bakanlığının 20.04.2015 tarihli yazılarına istinaden 03.05.2005 tarih 5600 yevmiye numarası ile düzenlenen resmi senet ile tapuda 29 yıllık irtifak hakkı tescil edilmiştir. Ancak Çevre ve Orman Bakanlığının ....yöresi Mekanik Tesisler Uygulama İmar Planı kapsamında yer alan taşınmazın Kültür ve Turizm Bakanlığına tahsis edilmesine ilişkin 20.07.2004 tarihli işlemin ...1. İdare Mahkemesinin 2006/2105 Esas 2007/780 Karar sayılı hükmü ile iptal edilmiş olduğu ve Danıştay 14. Dairesinden geçip 31.01.2012 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Bu nedenle Kültür ve Turizm Bakanlığının davalı şirket adına düzenlemiş bulunduğu 09.06.2004 tarihli Turizm yatırım belgesini 16.04.2007 tarih 65268 sayılı işlem ile iptal ettiği Kültür ve Turizm Bakanlığının 17.12.2015 tarihli yazısından anlaşılmaktadır. Davalı şirket tarafından bu işleme karşı herhangi bir dava açılmadığı göz önüne alındığında dava konusu üst hakkının iptali talebinin uyulan önceki bozma ilamı uyarınca kabul edilmesi gerekir. Bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.12.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.