16. Hukuk Dairesi 2015/11195 E. , 2017/4459 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacılar vekili, ... Köyü çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında komşu 108 ada 50 parsel sayılı taşınmazın sınırında yol olarak tespit harici bırakılan taşınmaz bölümünün adlarına kayıtlı bulunan 108 ada 54 parsel sayılı taşınmazın devamı niteliğinde olduğu ve taşınmazlar arasında patika yolun bulunmadığı iddiasına dayanarak tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında, ... davaya dahil edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, 108 ada 50 parsel sayılı taşınmaz ile davacılara ait 108 ada 54 parsel arasında kalan ve krokisinde boşluk olarak gösterilen alanın fen bilirkişilerinin 03.....2014 tarihli raporunda (A) harfi kırmızıya taralı olarak gösterilen bölümünün iptali ile iptal edilen 75,... metrekarelik alanın davacılara ait 108 ada 54 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle sınır ve yüzölçümünün ....400,75 metrekare olarak düzeltilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacıların maliki olduğu 108 ada 54 parsel sayılı taşınmaza komşu 108 ada 50 parselin sınırında bulunan ve kadastro tespiti sırasında boşluk olarak bırakılan taşınmaz bölümünün adlarına tescili istemine yönelik TMK’nın 713/.... 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun ... ve .... maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Ne var ki, mahkemece davanın niteliği konusunda hataya düşülerek, kadastro öncesi sebeplere dayalı sınır ve yüzölçümü tashihine ilişkin dava olarak nitelendirilmiş ve bu hatalı değerlendirme ile ve eksik araştırma yapılarak hüküm kurulmuştur.
Hal böyle olunca; sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için; öncelikle TMK"nın 713/.... maddesi uyarınca bu nitelikteki davalarda Hazineye ve ilgili Kamu Tüzel Kişiliğine husumet yöneltilmesi gerekmektedir. Somut olayda dava, Hazine hasım gösterilerek açılmış, ... davaya dahil edilmiştir. Ancak; hükümden önce yürürlüğe giren 6360 sayılı Kanun"un .... maddesi gereğince çekişmeli taşınmaz bölümünün bulunduğu ... Büyükşehir Belediyesi"nin sınırları il mülki sınırları olarak belirlenmiş, aynı Kanun"un Geçici .../... maddesine göre de büyükşehir belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belde belediyeleri ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. Taraf teşkili dava şartlarından olup, bu şart sağlanmadan davanın esasına girilemez. Hal böyle olunca, öncelikle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı"na husumet yaygınlaştırılıp dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmalıdır.
Bundan sonra, Mahkemece gazete ile bir defa ve taşınmazın bulunduğu yerde uygun araç ve aralıklarla en az üç defa olmak üzere yasal ilanlar yaptırılmalı; çekişmeli taşınmazın tespit harici bırakılma nedeni Kadastro Müdürlüğünden sorulmalı; mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; HMK"nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma görevi kapsamında taraflara gerektiğinde yeni tanık bildirme hakkının hatırlatılarak; tarafların bildirmiş olduğu tanıklar ile ziraat ve fen bilirkişi heyeti aracılığıyla keşif yapılmalı, yapılacak keşifte, dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ve taşınmazın yüzölçümü miktarı da göz önünde bulundurularak taşınmaz üzerindeki tasarrufun ne şekilde olduğu, taşınmazın öncesinin ne olduğu, taşınmazın imar-ihyaya muhtaç yerlerden olup olmadığı, imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği, ekonomik amaca uygun zilyetliğin ne zaman başladığı, imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren kazanmayı sağlayan zilyetlik süresinin dolup dolmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; ziraat bilirkişiden komşu parsellerle mukayese edilmek suretiyle taşınmazın toprak yapısı, evveliyatında da tarım arazisi olup olmadığı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapora taşınmazı değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi, fen bilirkişinden ise keşfi takibe elverişli krokili rapor alınmalı, raporunda komşu 108 ada 50 parsel sayılı taşınmazın çekişmeli taşınmaz bölümü dışında yol ile bağlantısının olup olmadığının belirtilmesi istenilmeli; ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ..."e iadesine, ....06.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.