1. Hukuk Dairesi 2015/5142 E. , 2015/6588 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen tapu kaydında düzeltim davası sonunda, yerel mahkemece, davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekilince yasal süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ..."ın raporu okundu. Düşüncesi alındı. Dosya incelendi. Gereği görüşülüp, düşünüldü.
KARAR
Dava, tapu kaydına eksik ve yanlış yazılan kimlik bilgilerinin tamamlanması ve düzeltilmesi isteğine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakanlarının kayden paydaş olduğu ... ve ... parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarında “.. oğlu ..”, “..oğlu ..” ve “.. oğlu ..” olarak yazılı malik kimlik bilgilerinin nüfus kayıtlarına uygun olarak “...”soyadının; “.. kızı ..” kaydına evlenmekle aldığı “...” soyadının; “.. oğlu ..”, “.. oğlu ..”, “.. oğlu ..”, ve “.. kocası ..” kaydına “” soyadının; “.. kızı ...”e evlenmekle aldığı “...” soyadının eklenmesini; “.. kızı ..” kaydının “.. oğlu...” olarak düzeltilmesini istemişler, 20.10.2014 tarihli dilekçeleri ile de dava dilekçesinde “.. oğlu...l” olarak düzeltilmesini istedikleri kaydın nüfus kayıtlarına uygun “..”, “.. oğlu ..” kaydının ise “.. oğlu .. ” şeklinde düzeltilmesini istemişlerdir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddianın kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bilindiği üzere; taşınmazların, kadastro tespiti ya da tapuya tescili sırasında mülkiyet hakkı sahibinin adı, soyadı, baba adı gibi kimlik bilgilerinin kayda eksik ya da hatalı işlenmesi, kayıt düzeltme taleplerinin kaynağını oluşturur. Bu tür işlerde kimlik bilgileri düzeltilirken, taşınmaz malikinin değişmemesi, diğer bir anlatımla mülkiyet aktarımına neden olunmaması gerekir.
Bu tür işler, 6100 sayılı HMK’nin 382/2-ç-1 maddesi gereğince çekişmesiz yargı usulüne göre sulh hukuk mahkemesinde ve taşınmazın aynına ilişkin bulunduğundan, aynı Kanunun 12. maddesi uyarınca taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde görülür ve işin niteliği itibarıyla maktu harç alınır.
Tapuda kayıt düzeltilmesi ve tespit taleplerini, tapu maliki ile mirasçıları isteyebilir.
Bunun yanı sıra, 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren Türk Medeni Kanununun 702. maddesinin son fıkrası gereğince ortaklardan her birinin topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabileceği ve bu korumadan bütün ortakların yararlanabileceği öngörüldüğünden elbirliği mülkiyetinde, ortaklardan her hangi biri de tek başına tapuda murisin kimlik bilgilerinin düzeltmesini isteyebilir. Ayrıca bu işlerin, bir başka dava nedeniyle verilen yetkiye dayanılarak açılması da mümkündür. Böyle bir yetki verildiğinde yetkiye dayanarak dava açan kişinin aktif dava ehliyeti vardır.
HMK"nin geçici birinci maddesi gereğince “Bu Kanunun yargı yolu ve göreve ilişkin hükümleri, Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki tarihte açılmış olan davalarda uygulanmayacağından” kanunun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra yapılan taleplerin tapu müdürlüğüne ilgili sıfatıyla yöneltilerek yapılması gerekir.
Bu tür işlerde mahkemece sağlıklı bir inceleme yapılmalı ve kayıt maliki ile ismi düzeltilecek kişinin aynı kişi olduğu kuşkuya yer vermeyecek şekilde saptanmalıdır. Bu saptama yapılırken de aşağıda açıklanan yöntem izlenmelidir:
1-Kimlik bilgilerinde düzeltme yapılması veya tespiti istenen talep konusu taşınmazların tapu kayıtları (ilk tesis ve tedavülleriyle) ve kadastro tutanakları (tespit ve tescile esas alınan tüm dayanak belgeleriyle) ayrıca taşınmazlar kadastrodan sonra edinilmişse buna ilişkin tüm belgeler ile birlikte getirtilmelidir.
2-Nüfus müdürlüğünden, talep konusu taşınmazların tapu kayıtlarında malik olarak görünen kişi ile aynı kimlik bilgilerine sahip bir başka kişi veya kişilerin nüfus kayıtlarında bulunup bulunmadığı araştırılmalı, mevcut ise bu kişi veya kişiler duruşmaya çağrılarak talep konusu taşınmazlarda mülkiyet hakkı iddiaları bulunup bulunmadığı kendilerinden sorulmalı, kaydı düzeltilecek kişilerin nüfus kayıtları, tapu kayıtları ve dayanakları ile bağlantı kurulacak şekilde incelenmelidir.
3-Taşınmazın bulunduğu yerleşim yerinde zabıta aracılığı ile kayıt maliki ile aynı ismi taşıyan başka kişi veya kişilerin bulunup bulunmadığı da araştırılmalıdır.
4-İstem konusunda tanıklar dinlenmelidir.
5-Tüm bu araştırmalar sonucu hâlâ kesin bir kanaat oluşmamış ise mahallinde keşif yapılarak; tanıklar ve varsa tespit bilirkişileri taşınmaz başında dinlenmelidir.
Açıklanan bu hususlar çerçevesinde yapılacak inceleme ve araştırma sonucu, tapu ve nüfus bilgileri arasında bağlantı ve tutarlılık sağlandığında talebin kabulü yoluna gidilmelidir.
Talebin niteliği gereğince, yargılama harcı ve vekâlet ücreti maktu olarak belirlenmelidir.
Tapu müdürlüğü ilgili sıfatıyla yasal hasım olduğundan yargılama giderlerinden ve yargılama giderlerinden olan vekalet ücretinden sorumlu tutulmamalıdır.
Somut olayda; mahkemece yapılan araştırma ve incelemenin hükme elverişli ve yeterli olduğunu söyleyebilme olanağı bulunmamaktadır.
Şöyle ki; dava konusu taşınmazların çap kayıtlarının dosya arasına alındığı ancak tapulama tutanakları ile dayanak belge ve tedavüllerinin hazırlanmasının zaman alacağı, temin edilip hazırlandığında gönderileceği Tapu Müdürlüğünce bildirildiği halde bu kayıtların dosyaya getirtilmediği anlaşılmaktadır.
Öte yandan kayıt malikleri ile aynı kimlik bilgilerine sahip bir başka kişi veya kişilerin bulunup bulunmadığının araştırılması sırasında gerek Nüfus Müdürlüğü"nce gerek zabıta marifetiyle yapılması istenilen araştırmalarda, kök mirasbırakan ... "un kızı ..."nin soyadı nüfus kayıtlarına göre “..” olmasına rağmen “..” soyadı ile araştırma yapılmasının istenildiği, hatta bir kısım müzekkerelerde aslında .."nin kız kardeşi olan ..."un “murisi ...” olarak araştırma yapılması istenmiş ve bu isteme göre yapılan aramalarda kayda rastlanmadığı tespit edilmiştir. Yine, ..."nin adı çap kayıtlarında “..” olarak yazılı olduğu halde bu şekilde nüfus kayıtlarında araştırma yapılmamıştır.
Diğer taraftan, dava konusu taşınmazların tamamında düzeltmeye konu kayıtlar da 08.05.2012 tarih ve ... yevmiye numarası ile kişi kimlik bilgilerinin düzeltildiği anlaşılmakla, mahkemece bu düzeltmenin dayanak belgeleri incelenmemiş ve her ne kadar keşif yapılmış ise de tanıklar mahallinde dinlenmeyip, duruşmadaki yetersiz beyanları ile yetinilmiştir.
Davacılardan .... kayıt maliklerinden babası .."in ve diğer kayıt maliki dedesi .."nün, davacı ... ve .., babaları olan kayıt malikleri .. ve .."in, davacı .... ise kayıt maliki annesi .."nin mirasçısıdır. Ancak kayıt malikleri ... ve ..."in alt soy mirasçıları bulunması nedeniyle davacıların bu kayıt malikleri bakımından aktif dava ehliyetinin bulunmadığı gözardı edilerek anılan kayıt malikleri bakımından davanın reddi yerine yazılı olduğu şekilde kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi davanın kabulüne karar verilen diğer taşınmazlar yönünden de yukarıda belirlenen ilkeler çerçevesinde inceleme ve araştırma yapılması, soruşturmanın eksiksiz tamamlanması, dava konusu taşınmazların tapulama tutanakları ve tedavülleri ile var ise kadastro tespitine esas dayanak belgelerin getirtilmesi, kayıt malikleri ile aynı kimlik bilgilerine sahip başka kişi veya kişilerin olup olmadığının Nüfus Müdürlüğünden sorulması, zabıta marifetiyle araştırılması, mahallinde keşif yapılarak mahalli bilirkişi ve tanıkların taşınmaz başında dinlenilmesi, tüm bu inceleme ve araştırmalar neticesinde hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu üzere noksan soruşturma ile yetinilerek davanın kabul edilmesi isabetsizdir
Davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 04.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.