3. Hukuk Dairesi 2014/1833 E. , 2014/8262 K.
"İçtihat Metni"İSTANBUL ANADOLU 8.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 05/11/2013
NUMARASI 2010/333-2013/399
Taraflar arasında görülen itirazın iptali-alacak davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı (k.davacı) vekili tarafından istenilmekle; taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde temyiz eden davalı-birleşen davanın davacısı vekili Av.S.. H...K.. geldi. Aleyhine temyiz olunan davacı-birleşen dosyanın davalısı vekili Av.C..Ş.. geldi. Gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli gün ve saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı şirketten harici sözleşme ile araç satın aldığını, 50.000 TL peşin verdiğini, davalının aracın satışını yapmaması nedeni ile aracın davalı şirkete iade edildiğini belirterek, ödenen 50.000 TL"nin tahsili amacıyla başlatılan 2010/5091 E.sayılı icra takibine vaki itirazın iptalini talep etmiştir.
Davalı vekili cevabında; davacı ile 18.06.2009 tarihinde araç satış sözleşmesi yapıldığını, 100.000 Euro"ya anlaşma yapıldığını, davacının bakiye 150.000 TL"yi ödemediği için aracın devrini vermediklerini beyan etmiş, birleşen dava dosyası ile; aracın davacının kullanımında bulunduğu süre içinde kaza geçirdiğini, araçta hasar ve değer kaybı oluştuğunu, aracın değer kaybı, hasar bedeli ve kira bedeli olmak üzere toplam 96.267 TL"nin tahsili amacıyla 2010/14290 E.sayılı icra takibine vaki itirazın iptalini talep etmiştir.
Mahkemece; asıl davanın kabulüne, 50.000 TL yönünden itirazın iptaline, birleşen dava yönünden ise; trafik kazası ile ilgili Cumhuriyet Savcılığı evrakında davacının kusursuz olması nedeniyle araç hasar bedeli talep edilemeyeceğinden bahisle, davanın reddine karar verilmiş, hükmü davalı (k.davacı) vekili temyiz etmiştir.
Dosya kapsamından taraflar arasında harici (sözlü) anlaşma ile dava konusu .. FJ .. plaka nolu aracı davacının satın aldığı, 50.000 TL"nin 28.09.2010 tarihli banka dekontu ile davalıya ödendiği, davacının bakiye borcunu ödememesi nedeniyle aracın davalı şirkete iade edildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu aracın satışı resmi şekilde (noterden) yapılmadığı için sözleşme geçersizdir. TBK.nun 77-82 (BK.nun 61-66) maddelerinde yer alan sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre, geçersiz sözleşme gereğince herkes aldıklarını iade ile yükümlüdür.
Bu nedenle, davacının geçersiz araç satış sözleşmesine dayanarak davalı tarafa ödediği 50.000 TL"nin iadesi yönünde kurulan hükümde bir isabetsizlik görülmediğinden asıl dava ile ilgili kararın ONANMASINA,
Birleşen davada ise, aracın davacının elinde bulunduğu sırada geçirdiği trafik kazası ile ilgili Cumhuriyet Savcılığında davacının kusursuz olduğuna dair rapor alındığı belirtilerek, aracın hasar ve değer kaybı hakkında bir inceleme yapılmamıştır.
Sebepsiz zenginleşme kurumunun en önemli özelliği geçersiz sözleşmelerde iade edilirken, asıl olan “aynen iade” yükümlülüğüdür. Başka bir deyişle, sözleşmeye konu olan şeyin nasıl alındıysa o şekilde iade edilmesi gerekir.
Davacı (k.davalı)nın aracı kullandığı sırada trafik kazası geçirip, araç hasarlandığına göre, aracı hasarlı olarak iade ederken meydana gelen hasar ve değer kaybından sorumlu olması gerekir.
Bu durumda, mahkemece; dava konusu aracın davacı (k.davalı) nın kullandığı sırada uğradığı kaza sonucunda, araçta meydana gelen hasar ve değer kaybı yönünden konusunda uzman bilirkişiden rapor alınarak (raporda, kazaya sebebiyet verdiği anlaşılan dava dışı kişiye ait aracın sahibinden veya sigorta şirketinden hasar ile ilgili ödeme yapılmış ise bu miktarda gözönünde bulundurularak) oluşacak sonuca göre davacı (k.davalı) nın sorumlu olduğu miktar yönünden hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil edilen taraflar için duruşma tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümlerine göre takdir edilen 1.100 TL vekalet ücretinin yek diğerinden alınıp yek diğerine verilmesine ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 27.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.