MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R

Davacı ... Bakanlığı (... ve Su İşleri Bakanlığı) vekili, 12.08.1999 tarihli dava dilekçesinde, ... köyünde 116 nolu ... Kadastro Komisyonu tarafından yapılan ... kadastrosu ve 2/B madde uygulama çalışmalarının 23.02.1999 tarihinde askı ilânının yapıldığını, haritada işaretlenen 6144 sayılı parselin roma (romen) rakamı ile gösterilen 5 nolu bölümünün memleket haritalarında ... olarak görüldüğü halde, 6831 sayılı Kanunun 2/B madde uygulaması yapılarak ve meşe çalılığı ile örtülü tarım alanı kabul edilerek ... sınırları dışına çıkarıldığını, bu yerin ... olduğunu ve ... vasfını kaybetmediğini iddia ederek ... Genel Müdürlüğüne husumet yönelterek dava açmıştır.
Mahkemece, davalı ... müdürlüğünün davayı kabul etmesi nedeniyle davanın kabulüne ve ... köyü, 6144 parsel sayılı taşınmazın ... niteliğiyle Hazine adına tesciline karar verilmiş; 6144 parsel sayılı taşınmazın tapu malikleri olan ..., ..., ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine hüküm Dairemizin 15.10.2012 tarihli, 2012/11211 E.- 2012/11395 K. sayılı ilamıyla bozulmuştur.
Hükmüne uyulan bozma ilamında özetle, ‘‘dava konusu ... köyü, 6144 parsel sayılı taşınmaz, yörede 1973 yılında yapılan genel arazi kadastrosu sırasında, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ...ve ...miş ve itirazsız kesinleşmiştir. Taşınmaz, daha sonra satış suretiyle ... ve ...’a geçmiştir. Davacı ... Bakanlığı (... ve Su İşleri Bakanlığı) tarafından, 6144 parsel sayılı taşınmaza karşı, 6831 sayılı Kanunun 11/1 inci maddesi hükmüne göre altı aylık süre içerisinde ... kadastrosuna itiraz davası olarak ve ... niteliğinde olduğu iddia edilen 6144 parsel sayılı taşınmazın tapu kayıt maliklerine husumet yöneltilmeden, sadece ... Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilerek dava açılmıştır. Mahkemece, çekişmeli 6144 parsel sayılı taşınmazın tapu maliklerinin davaya katılımı sağlanmayarak husumet yaygınlaştırılmadan yokluklarında dava görülüp sonuçlandırılmıştır. Mahkemenin belirtilen bu uygulaması Anayasa ile güvence altına alınan savunma hakkının kısıtlanması niteliğindedir.
Taraf teşkili, davanın görülebilme koşullarından olup; mahkemece resen (kendiliğinden) yapılması gereken işlemlerdendir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın tapu maliklerinin savunma hakkını kısıtlayacak biçimde, yokluklarında yazılı biçimde hüküm kurulması esaslı bir usul hatası olup, mutlak bozma nedenidir.
O halde, çekişmeli 6144 parsel sayılı taşınmazın tapu maliki gerçek kişilerin davaya katılımı sağlanarak husumet yaygınlaştırılmalı, oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
Kabule göre de; dava kabul edildiğine ve dava 6831 sayılı Yasanın 11. maddesi uyarınca altı aylık askı ilân süresi içinde açılan ... kadastrosuna itiraz davası olduğuna göre, bu tür davalarda tapu iptal ve tescili veya davaya konu taşınmaz tapulu değil ise, tescile karar verme
görevinin genel mahkemelere ait olduğu gözetilerek, mahkemece; ... sayılan yer olduğu kabul edilen taşınmazla ilgili olarak, şayet çekişmeli taşınmaz ... kadastro çalışmaları sırasında, ... kadastro sınırları dışında bırakılmış ise, tahdidin iptali ve taşınmazın tahdit içine alınması, ya da taşınmaz aynı anda hem tahdit içine alınıp hem de 2/B madde uygulamasına tabi tutulmuş ise 2/B madde uygulamasının iptali ve taşınmazın tahdit içinde bırakılması ile yetinilmesi gerekirken, davada tescil talebi bulunmadığı halde talep dışına çıkılarak ve ... tahdine itiraz davası ile ilgili olarak yukarıda belirtilen şekilde bir karar verilmeden, çekişmeli taşınmazın Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.’’ denilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, ... ili ... ilçesi ... köyü 6144 parsel sayılı taşınmazın 08.07.2014 tarihli bilirkişi raporunda 10.419,00m2 olarak gösterilen bölümüyle ilgili 2/B madde uygulamasının iptali ile bu bölümün tahdit içerisinde bırakılmasına, kalan 21.507,11m2’nin 1/3 hissesinin ..., 2/3 hissesinin ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Davacı ... Bakanlığı, davalılar ... ve gerçek kişiler tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 18.11.2015 tarihli 2015/433 E.- 2015/11395 K. sayılı kararıyla ‘‘dava konusu taşınmazın eylemli durumu ile 31.12.1981 tarihinden önce ... niteliğini kaybetmiş yerlerden olup olmadığının usulünce araştırılmadığı belirtilerek 1982 yılına en yakın memleket haritasının yapımına esas alınan hava fotoğrafı ve memleket haritasının bilirkişi marifetiyle incelenip dava konusu taşınmazın ... bütünlüğünü bozup bozmadığı, su ve toprak rejimine zarar verip vermediği, yeniden ... haline dönüşme durumunun değerlendirilmesi, ... niteliğini kaybedip etmediğinin belirlenmesi, taşınmazın 2/B ye ayrılan bölümünün nitelik yitirip yitirmediğinin bilimsel metotla ve kesin biçimde saptanması ... niteliği kaybolmuşsa üzerindeki bitki örtüsü ağaç sayısı ve yaşlarının belirlenmesi, kabulü göre de davanın 2/B uygulamasının iptaline ilişkin olduğu kabul edilerek, dava konusu taşınmaz yönünden 2/B uygulamasının iptali ile yetinilmesi gerekirken kalan bölümün davalı gerçek kişiler adına hisseli olarak tesciline dair hüküm kurulmasının doğru olmadığı’’ gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile, ... ili ... ilçesi ... köyü 6144 parsel sayılı taşınmazın 02.05.2017 tarihli bilirkişi raporunda 10.419,00 m2 olarak gösterilen bölümüyle ilgili 2/B madde uygulamasının iptali ile bu bölümün tahdit içerisinde bırakılmasına karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesindeki açıklamaya göre dava, ... kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde 23.02.1999 tarihinde ilân edilen ve kesinleşen ... kadastrosu bulunmaktadır. Genel arazi kadastrosu işlemi de 17.01.1974 tarihinde kesinleşmiştir.
Dosya kapsamına ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince işlem yapılarak hüküm kurulmuş olduğuna göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 7139 sayılı Kanununun 33. maddesi uyarınca ... Genel Müdürlüğünden harç alınmasına yer olmadığına
16/04/2019 gününde oybirliği ile karar verildi.