3. Hukuk Dairesi 2017/3189 E. , 2017/2168 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki temerrüt nedeniyle tahliye ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, davalının, 05/02/2009 başlangıç tarihli yazılı kira sözleşmesi ile kiracı olduğunu, sözleşmede yıllık % 10 artış şartı olduğu halde kira bedellerinin eksik ödendiğini, 12/08/2014 tarihli ihtarname ile toplam 11.045 TL birikmiş kira alacağının 30 günlük yasal sürede ödenmesinin ihtar edildiğini, davalının kira borcunu ödemeyerek temmerrüde düştüğünü belirterek davalı-kiracının temerrüt nedeni ile tahliyesine, 11.045 TL birikmiş kira alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında yapılan sözlü anlaşma ile kira bedellerinin belirlendiğini, davacının, yapılan ödemeleri itirazsız kabul ettiğini, kira farkı talep edilmesinin iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile, davalı kiracının temerrüt nedeniyle tahliyesine, 11.045 TL kira alacağının dava tarihinden işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalının tahliye kararına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde,
Dava, tahliye ve kira alacağı istemine ilişkin olup bu davalar nispi harca tabidir. Harca tabi davalarda, başvurma harcı ile nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır (Harçlar Kanunu 27-28 mad). Dava açılırken harcın eksik alınmış olması halinde, mahkemece davaya devam olunabilmesi için harcın Harçlar Kanun"unun 30 ve 33. maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya eksik harcı yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve HMK"nun 150. maddesi uyarınca süresinde harç tamamlanarak dava yenilenmez ise davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.
Somut olayda; Harca tabi dava değerinin son dönemde ödenen bir yıllık kira bedeli ve alacağın toplamı olduğu halde davacı tarafça, dava açılırken 9.654 TL dava
./..
değeri üzerinden harç yatırılmıştır.Mahkemece, talep konusu 11.045 TL kira alacağına ilişkin olarak harcın 9.654 TL üzerinden yatırılmış olması nedeniyle kalan harcın tamamlanması için davacı vekiline süre verilmiş ve davacı tarafından bu harç eksikliği giderilmiştir. Ancak tahliye istemi ile ilgili eksik harcın ikmali için mehil verilmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece yıllık kira bedeli üzerinden eksik harcın tamamlattırılması, yatırılmadığı takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilmesi ve süresi içinde harç ikmaliyle yenilenme yapılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, bu yönler gözetilmeksizin uyuşmazlığın esası incelenerek hüküm kurulması yerinde değildir.
2-Davalının alacağa yönelik temyiz itirazlarına gelince,
Davaya dayanak yapılan 05/02/2009 başlangıç tarihli, 1 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 6. maddesinde, kira bedelinin % 10 oranında arttırılacağı kararlaştırılmıştır. TBK"nun 344/1 maddesinde tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli olacağı ve bu kuralın bir yıldan uzun süreli kira sözleşmelerine de uygulanacağı düzenlenmiştir. 6217 Sayılı Yasa"nın geçici 2.maddesinde değişiklik yapan 6353 Sayılı Yasa"nın 53.maddesine göre; kiracının Türk Ticaret Kanunun"da tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanun"unun 323, 325, 331, 340, 343, 344, 346 ve 354"ncü maddelerinin 01.07.2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanamayacağı, bu halde kira sözleşmelerinde bu maddelerde belirtilmiş olan konulara ilişkin olarak sözleşme serbestisi gereği kira sözleşmesi hükümlerinin tatbik olunacağı da öngörülmektedir. Kiralanan iş yeri olduğuna göre sözleşmede kararlaştırılan artış şartına ilişkin hükmün uygulanması kiracının tacir olup olmadığına bağlıdır. Dosya içeriğinden davacı kiracının Türk Ticaret Kanunu kapsamında tacir olup olmadığı anlaşılamamaktadır. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar göz önünde bulundurularak kiracının tacir olup olmadığının araştırılması, tacir olması durumunda hakkında TBK.nun 344. maddesinin 01/07/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süre ile uygulanamayacağı gözetilmeli, tacir olmadığının anlaşılması halinde ise; yeni yasal düzenleme karşısında sözleşmede öngörülen kira bedelindeki artışın TBK"nun 344. maddesi dikkate alınarak yapılması gerektiği gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenle tahliyeye yönelik, ikinci bentte açıklanan nedenlerle alacağa yönelik olarak kararın davalı taraf yararına HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.02.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.