MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 17/11/1980-23/10/2003 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R
Dava, davacının davalı okul nezdinde 17/11/1980-23/10/2003 tarihleri arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile “davacı ..."nın 17.11.1980-23.10.2003 tarihleri arasında 3616 gün süreyle tam gün esasına göre Aşağıdamlalı ..."nda hizmetli olarak çalıştığının tespitine” karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya ait hizmet cetvelinden 1977/2-1988 yılları arasında toplam 228 gün hizmet bildiriminde bulunulmuş olup ihtilaf konusu 17/11/1980- 23/10/2003 dönemi içerisinde; 1980 yılında 17 gün, 01/05-1985-31/121985 tarihleri arasında 78 gün, 1986 ve 1988 yıllarında 20 ve 29 gün olmak üzere dava dışı işyerlerince davalı Kurum"a hizmet bildiriminde bulunduğu, dava dışı işyerlerinde geçen bu hizmet sürelerinin kurulan hüküm ile dışlandığı, davalı Okul idaresi tarafından davacı adına herhangi bir hizmet bildiriminde bulunulmadığı, dava konusu dönem bordrolarının getirtildiği, Okul"un Müdürü olan... tarafından 21.03.2007 tarihinde düzenlenen imzalı ve mühürlü belge ile “..."nın 17.11.1980-23.10.2003 tarihleri arasında... ... bünyesinde hizmetli olarak..i"nin almış olduğu karar ile görev yaptığı, ücretinin .. Birliği tarafından ödendiği”nin belirtildiği,.. Birliği "nin 17/06/1968 tarihinden itibaren faaliyette bulunduğunun karar defterinden görülebildiği, karar defterinde yer alan 12/11/1982, 18/11/1983, 26/10/1984, 25/10/1985, 31/10/1986, 28/10/1988 tarihli toplantı tutanaklarında hademenin tutulmuş olduğunun belirtildiği, yapılan zabıta araştırması neticesi Okul Müdürlüğü tarafından 15/09/2008 tarihli yazı ile “davacının 1980-1998 yılları arasında Okullarında .. tarafından ödenen ücret ile çalıştırıldığı”nın.. Komutanlığı"na bildirilmiş olduğu, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, duruşmalarda davacının komşusu olan tanıkların dinlendiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davanın talebinin uzun süreli sigortalı hizmetinin tespitine ilişkin olduğu anlaşılmakla dinlenen davacı tanıklarının yerleşik Yargıtay içtihatlarında belirtilen tanık niteliğinde olmadığının gözönünde bulundurmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmektedir.
Yapılacak iş; tespite konu döneme ilişkin...Aile Birliği kayıtlarından tespit edilen dernek başkanı ve üyelerinden re"sen seçilecek kişileri tanık olarak dinlemek, bu kişiler davacının çalıştığını beyan etmekte iseler davacıya ücret ödemelerinin ne şekilde yapıldığını da sormak, ayrıca talep edilen dönemde okul yöneticiliği yapmış kişiler ile davacının talep ettiği dönemde çalıştığı bildirilen okul öğretmeni ve yöneticilerinden re"sen seçilecek başkaca tanıkları dinlemek, bordrolarda çalışma kaydı yer alan sigortalı çalışanları dinlemek, bu kişilerin beyanları ile yetinilmediği ya da adreslerine ulaşılmadığı takdirde okullar çevresindeki komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri de tespit edip dinlemek ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.