21. Hukuk Dairesi 2015/1249 E. , 2015/13777 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine, işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işyerleri nezdinde 01/10/1995-18/09/2002 tarihleri arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının hizmetlerinin 01/10/1995- 25/10/2001 tarihleri arasında davalı . .. nezdinde, 25/10/2001-18/09/2002 tarihleri arasında da davalı ... nezdinde geçtiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuştur.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma
olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır. Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya ait hizmet cetvelinden 18/09/2002-03/12/2002 tarihleri arasında 76 gün, ...sicil no lu, 04/12/2002- 30/11/2005 tarihleri arasında 1086375 sicil no lu davalı işyerlerince tam olarak hizmet bildiriminde bulunulmuş olup davacının bu tarihler öncesinde davalı işyerlerinde geçen hizmetinin tespiti için eldeki davayı açtığı, yargılama esnasında ihyasına karar verilen davalı ...n 18/01/1993-31/12/2007 tarihleri arasında ticaret sicilinde kaydının olduğu, ..i."nin ise tescil tarihinin ise 25/10/2001 olduğu, 1999/1.-2002/2.dönemlerine ait .. sicil no lu davalı . S. . .Ve . . Şirketi"ne ait bordroların getirtildiği, davacının.Müdürlüğü"ne yapmış olduğu 28/09/2005 tarihli müracaatı il. sın davalı ... “... için gönderildiği, 1995-2005 yılları arasında bu işyerinde çalışması nedeniyle eksik yatırılan sigorta primlerinin yatırılmasını talep ettiği, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, duruşmalarda davacı ve davalı tanıkların dinlendiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davanın talebinin uzun süreli sigortalı hizmetinin tespitine ilişkin olduğu anlaşılmakla dinlenen davacı ve davalı tanıklarının yerleşik Yargıtay içtihatlarında belirtilen tanık niteliğinde olmadığının gözönünde bulundurmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmektedir.
Yapılacak iş; tespite konu döneme ilişkin olarak ihyası gerçekleştirilen davalı şirketler . . Şti."ye ve davacının çalışmalarının geçtiği iddia olunan .Fabrikası"na ait dönem bordrolarını Kurum"dan getirtmek suretiyle bordrolarda adı geçen sigortalı kaydı bulunan çalışanlarını re"sen belirleyerek beyanlarına başvurmak, tanıkların beyanları ile yetinilmediği ya da adreslerine ulaşılamadığı takdirde Kurum"dan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek çalışmaların geçtiği iddia olunan ..na komşu olan işyerleri işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarının beyanlarına başvurmak ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 15.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.