21. Hukuk Dairesi 2014/16930 E. , 2015/13772 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, yaşlılık aylığının iptaline yönelik olarak verilen kararın iptaline, yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespitine, ödenmiş olan aylıkların geri alınması yönündeki kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının yaşlılık aylığının iptali ile yersiz maaş ödemelerinin iadesine yönelik Kurum işlemlerinin iptali, 01.05.2011 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tesbiti istemlerine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davalı Kurum işleminin davacıya ödenmiş olan yaşlılık aylıklarının tahsiline ilişkin kısmının iptaline yönelik talebin reddine, davacıya bağlanan yaşılılık aylığının kesilmesine ilişkin kısmının iptaline yönelik talebin reddine, davacıya yeniden aylık bağlanmasına yönelik talebin reddine, karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 6111 sayılı Yasa"nın 44.maddesi ile değişik 5510 sayılı Yasa’nın “Yersiz Ödemelerin Geri Alınması” başlıklı 96. maddesinde;
"Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;
a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doğmuşsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,
b) Kurumun hatalı işlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı işlemin tespit tarihinden geriye doğru en fazla beş yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliğ edildiği tarihten itibaren yirmidört ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, yirmidört aylık sürenin dolduğu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan, itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır.
Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan başlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerinin muvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diğer bir hak sahibine yapılan yersiz ödemelere mahsubunda da uygulanır.
Yersiz ödemenin gelir ve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin başlayacağı ödeme dönemi başı itibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir ve aylıktan % 25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır.
Yersiz ödemelerin tespiti ile geri alınmasına ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.” hükmü yer almaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya 6111 sayılı Yasa"dan yararlanmak suretiyle 01/10/2011 tarihinde 4/a sigortalılık kapsamında yaşlılık aylığı bağlandığı, 28/12/2001-19/01/2004 tarihleri ile 22/04/2004-31/12/2008 tarihleri arasında minibüs dolmuş taşımacılığından dolayı vergi kaydı bulunan davacının 01/10/2008 tarihinde 4/b sigortalılık tescili gerçekleştirilmiş iken davacının 02/08/1984-01/11/2006 ile 04/07/2008-31/12/2008 tarihleri arasında geçerli 4/a sigortalılığı ile...sigortalılığının çakışmış olduğunun Kurum tarafından farkedilmesi üzerine davacının...sigortalılık tescilinin 01/01/2009 tarihi olarak değiştirildiği, davacının bu tarih öncesi.. sigortalılık süreleri ve dolayısıyla yaşlılık aylığının iptal edildiği ve davacıdan 2011/9-2013/10 dönemleri arası yersiz ödenen maaş tutarı toplamı olan 25.793,40 TL nin iadesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; çakışan sigortalılık nedeniyle Kurum"un yapmış olduğu işlem Mahkemenin de kabulünde olduğu üzere yerindedir. Ancak 5510 sayılı Yasa"nın 96/b maddesi gereği yersiz maaş ödemelerinin iadesi gerekir iken Mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum"un bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden taraflardan davacıya yükletilmesine, 15.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.