MAHKEMESİ : FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK


Taraflar arasında görülen davada....Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 22/01/2015 tarih ve 2013/98-2015/7 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 15/03/2016 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacılar-karşı davalılar vekili Av...... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar karşı davalılar vekili, müvekkillerinin şair ...."nın mirasçıları olduğunu, mirasçılarla davalı ... arasında “Kendi Gök Kubbemiz, Eski Şiirin Rüzgarı ile Rubailer ve Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş, Bitmemiş Şiirler,Bütün Şiirleri, Aziz İstanbul, Eğil Dağlar, Siyasi Hikayeler, Siyasi ve Edebi Portreler, Edebiyata Dair, Çocukluğum, Gençliğim, Siyasi ve Edebi Hatıralarım, Tarih Musahabeleri, Mektuplar-Makaleler” adlı eserlerle ilgili yayın hakkının devri konusunda anlaşma yapıldığını, 2006"dan beri telif bedeli ödenmediğini, davalının sözleşmeye aykırı olarak kitapları başkasına bastırttığını, 3.şahıs için alınan bandrollerin de müvekkillerine ait eserde kullanıldığını, bununla ilgili olarak .....Fikri ve Sinai Haklar Ceza Mahkemesi"nin 2008/640 Esas 2009/11354 Karar sayılı dosyanın Yargıtay"da temyiz incelemesinde olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile her bir müvekkili için 4.000 TL olmak üzere 20.000 TL"nin her bir kitabın basım tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile tahsilini, ıslahla toplam 95.487 TL"nin tahsilini, davalı tarafça sözleşme hükümlerine riayet edilmemesi nedeniyle sözleşmenin sona erdiğinin tespitini, söz konusu eserlerin çoğaltma, yayma ve basımının engellenmesini, hükmün ilanını talep etmiş,karşı davanın reddini istemiştir.
Davalı vekili asıl davaya cevabında, aynı konuda....Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi"nde bir dava görüldüğünü, taraflar arasındaki sözleşmesinin geçerli olduğunu, müvekilinin işleme eser sahibi sıfatıyla müşterek eser sahibi olduğunun tespit edildiğini, fazla baskı iddiasının doğru olmadığını, dava konusu kitaplara farklı bandrol basılmasının bir karışıklıktan kaynaklandığını savunarak, asıl davanın reddini istemiş, karşı davada; 1958 yılında akdedilen sözleşmedeki %50 telif ücretinin fahiş olduğunu ileri sürerek, karşı dava tarihinden itibaren MK hükümleri gereğince uyarlama yapılarak %8"e indirilmesini, müvekkilinin müşterek eser sahibi olması nedeniyle de %4 oranında telif ücretine hükmedilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, sözleşme ile muris....ı"ya ait eserlerin basım ve yayımı giderlerinin ... tarafından karşılanması, satış neticesinde elde edilen gayri safi hasıladan önce masrafların tenzil edilmesi ve geriye kalanın yarısının mirasçılara diğer yarısının ise ...Cemiyetine ait olmasının kararlaştırıldığı, davacılar tarafından....Cemiyetine karşı 4. Fikri ve Sınai Hukuk Mahkemesi"nde açılan 2008/147 esas ve 2012/144 karar nolu davada davacıların ödenmeyen telif alacağının tahsili ve sözleşmenin geçersizliğinin tespiti, karşı davada hakların cemiyete ait olduğunun tespitinin talep edildiği, mahkemece taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olduğu ve sadece sözleşmeye göre bedel talep hakkına sahip olduklarına, kitapların çoğaltma yayma ve satışın önlenmesine ilişkin taleplerin reddine karar verilerek, karar kesinleştiğinden taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli ve bağlayıcı olduğu, karşı davada uyarlama istenmişse de sözleşmede masraflar düşüldükten sonra kârın yarı yarıya paylaşılmasının öngörüldüğü, telif ücretinin baskı adedine göre öngörülen sözleşmelerin bu sözleşmeye emsal oluşturmayacağı, sözleşmenin çok uzun yıllardan beri aynı şartlarla tekrarlanagelmesi ve 4. Nolu Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi"nde görülen davada da alacağın bu miktar üzerinden belirlenmesi ve sözleşme serbestisi prensibi gereği uyarlama koşullarının oluşmadığı, asıl davada.... Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi"nin dava tarihinden eldeki dava tarihine kadarki dönem alacağı davalı defter kayıtlarına ve sözleşme hükümlerine göre 56.274,98 TL hesaplandığı, davalının sözleşme harici baskı yapmadığı, bandrol yapıştırma sırasında başka kitaplara ait bandrollerin yapıştırılmasının karışıklıktan ileri geldiğinin ..... Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi kararı ve dosya içeriği ile anlaşıldığından..."nun 68.maddesi gereğince 3 kat uygulanmasının koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle asıl davada sözleşmenin sona erdiğine ilişkin talep ile eserin çoğaltılıp yayınlanmasının önlenmesine ilişkin talep ve ilan talebinin reddine, 56.274,98 TL"nin davalıdan tahsili ile davacı mirasçılara payları oranında ödenmesine, fazla talebin reddine, bilirkişi raporunda yıl itibarıyla tespit edilen alacak dilimlerine gerekçeli kararda belirtilecek şekilde her yılın son günü itibarıyla yasal faiz yürütülmesine, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı karşı davacı vekilinin karşı davaya yönelik tüm, davacılar-karşı davalılar vekilinin asıl davaya yönelik aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Asıl davada davacılar vekili dava dilekçesinde maddi tazminatın her bir kitabın basım tarihinden itibaren işleyecek en yüksek ticari faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacıların talep edebileceği maddi tazminat 18.08.2008 ila 31.12.2008 arası 13.236,34 TL, 01.01.2009 ila 31.12.2009 arası 12.273,71 TL, 01.01.2010 ila 31.12.2010 arası 1.218,72 TL, 01.01.2011 ila 31.12.2011 arası 17.759,18 TL, 01.01.2012 ila 31.12.2012 arası 6.354,08 TL, 01.01.2013 ila 09.05.2013 arası 5.432,95 TL olmak üzere toplam 56.274,95 TL olarak hesaplanmıştır. Mahkemece hükmedilen maddi tazminata temerrüt faizi yürütülürken “bilirkişi raporunda yıl itibarıyla tespit edilen alacak
dilimlerine gerekçeli kararda belirtilecek şekilde her yılın son günü itibarıyla” denilmiş olmasına rağmen rapordaki tarihler gerekçeli karara yazılmamıştır. Temerrüt tarihlerinin gerekçeli kararda gösterilmemesi yerinde olmayıp, kararın bu yönden bozulması gerekirse de yapılan yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden asıl davaya yönelik hükmün anılan yönden 6100 sayılı HMK Geçici 3/2 md. delaletiyle 1086 sayılı HUMK 438/7. maddesi uyarınca davacılar yararına düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı-karşı davacı vekilinin karşı davaya yönelik tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan karşı davanın reddine dair hükmün ONANMASINA, davacılar-karşı davalılar vekilinin asıl davaya yönelik sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar-karşı davalılar vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazının kabulü ile hüküm fıkrasının 2 nolu bendinde geçen “...alacağa bilirkişi raporunda yıl itibarıyla tespit edilen alacak dilimlerine gerekçeli kararda belirtilecek şekilde her yılın son günü itibarıyla...” kısmının çıkarılarak yerine “13.236,34 TL"nin 31.12.2008 tarihinden, 12.273,71 TL"nin 31.12.2009 tarihinden, 1.218,72 TL"nin 31.12.2010 tarihinden, 17.759,18 TL"nin 31.12.2011 tarihinden, 6.354,08 TL"nin 31.12.2012 tarihinden, 5.432,95 TL"nin 09.05.2013 tarihinden itibaren” yazılması suretiyle hükmün temyiz eden davacılar-karşı davalılar yararına DÜZELTİLEREK ONANMASINA, takdir olunan 1.350 TL duruşma vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacılar-karşı davalılara verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 01,50 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı-karşı davacıdan alınmasına, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz eden davacılar-karşı davalılara iadesine, 17/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.