3. Hukuk Dairesi 2017/3476 E. , 2017/2604 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki temerrüt nedeniyle tahliye ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacıların ve davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacıların faize yönelik temyiz itirazlarına gelince,
Temerrüt (gecikme) faizi, borçlunun para borcunu zamanında ödememesi ve temerrüde düşmesi üzerine kanun gereği kendiliğinden işlemeye başlayan ve temerrüdün devamı süresince varlığını sürdüren, alacaklının zararın varlığını ve miktarını ve borçlunun kusurunu ispat zorunda kalmaksızın borçlunun ödediği ve miktarı yasalarla belirlenmiş asgari, maktu bir tazminattır (Bkz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.6.1997 gün ve 1997/11-278 - 529 sayılı ilamı).
6098 sayılı TBK"nun 117.maddesi borcun ifa olunacağı gün sözleşme ile belli edilmiş ise ihtar şartı aranmadan bu günün bitmesi ile borçlu mütemerrit olur.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01/02/2010 başlangıç tarihli ve 10 yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel şartlar 5. maddesinde kira bedelinin en geç ait olduğu ayın ilk beş gününde ve her ay peşin olarak ödeneceği kararlaştırılmıştır. Kira bedellerinin ödeme günü belli ve muayyen olduğuna göre bu durumda vade tarihinden itibaren kira alacağına 6098 Sayılı TBK"nun 117. maddesi gereğince faiz tatbik edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
3-Davalının, muaccel hale gelen kira bedellerine yönelik temyiz itirazlarına gelince,
Davaya dayanak kira sözleşmesinin özel şartlar 19. maddesinde "Bir kira ödenmediği takdirde gelecek kiralar muacceliyet kespeder" düzenlemesi yer almaktadır. Davacı ödenmeyen birikmiş kira alacağı ile sözleşme hükmü gereği muaccel hale gelmiş kira alacaklarından şimdilik 5.000 TL kısmını talep etmiş, Mahkemece, muacceliyet şartından doğan alacağın 41.601,60 TL olduğu tespit edilerek taleple bağlı kalınarak 5.000 TL kira alacağının tahsiline karar verilmiştir. Davalı kiracı şirket ve kiralanan da işyeri
olduğuna göre 6217 Sayılı Yasanın geçici 2.maddesi ve tarafların sıfatına göre TBK."nun 346.madde hükmü, 8 yıl ertelendiğinden sözleşmedeki muacceliyet koşulu geçerli olup tarafları bağlar. Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda, muacceliyet koşulu gereğince altı yıllık kira bedelinin muaccel hale geleceği belirtilmiş ise de sözleşmedeki muacceliyet şartının kira sözleşmesinin sonuna kadar tüm kira alacaklarını kapsadığı söylenemez. Bu nedenle, sözleşmedeki muacceliyet koşulunun dava tarihinden itibaren bir kira yılı olduğu kabul edilerek, 01/02/2014 tarihine kadar gerçekleşen kira parası yönünden değerlendirme yapılması gerekir.
4-Öte yandan, Afyonkarahisar 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2015/733 Esas sayılı dosyasında, 01/02/2012 tarihinden geçerli olmak üzere kira bedelinin tespitinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Kira alacağı istemine konu dönem, söz konusu dava dosyası ile tespiti talep edilen kira dönemini kapsadığına göre, davalının, usuli kazanılmış hakkı ihlal edilmeden, kira tespit davasının sonucu da gözetilerek kira alacağının belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacı ve davalının sair temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın ikinci bentte açıklanan nedenle davacı yararına, üçüncü ve dördüncü bentte açıklanan nedenlerle de davalı yararına HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 07.03.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.