MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 05/04/2006-23/04/2012 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 05.04.2006 – 23.04.2012 tarihleri arasında davalı işverenlere ait evde en son net 1.650,00 TL ücret ile geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda; ihtilaflı dönemde davacı adına davalı işyerinden bildirilen çalışmaların olmadığı, ancak 04.08.2010 - 01.04.2011 tarihleri arasında dava dışı 1091690 sicil numaralı B... işyerinden çalışmaların bildirildiği, komşu işyeri tanığı olduğu anlaşılan davacı tanıklarının davacının çalışmalarını doğruladıkları, davacının hesabına davalı işverenler tarafından 07.07.2009 tarihinden 05.04.2012 tarihine kadar her ay düzenli şekilde ücretlerin yatırıldığı, davacının 1091690 sicil numaralı B... işyerinde 04.08.2010 - 01.04.2011 tarihleri arasındaki çalışmalarının saat 18.00’den sonra 1-2 saat şeklinde olduğunu beyan ettiği, Mahkemece davacının bu çalışmasının şekli, niteliği ve zamanı ile ilgili araştırma yapılmadığı, buna rağmen hüküm kurulurken davacının bu tarih aralığındaki çalışmalarının dışlandığı anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık davacının aynı ay içinde birden fazla yerde çalışıp çalışmayacağı ve bu şekildeki çalışmalarının tespitinde hukuki yararının bulunup bulunmadığına ilişkindir.
5510 sayılı Yasanın 82/4. maddesi; “Sigortalıların bu Kanunun 53 üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.” şeklindedir.
Buna göre, 5510 sayılı Yasanın 4/1-a maddesi (506 sayılı Yasa) kapsamında sigortalı olan kişi, aynı ay içinde birden fazla yerde çalışabilir. Ancak, çalıştığı yerden bildirilen günlerin 30 günü, kazancında prime esas kazancında üst sınırına kadar kısmı dikkate alınır. Çünkü ay 30 günden, yıl da 360 günden çok olamaz.
O halde; Mahkemenin, davacının 04.08.2010 - 01.04.2011 tarihleri arasındaki talebinin, “davacının bu süre zarfınd..den sigortalı hizmetleri olduğu için bu süreye ilişkin tespit talebinde hukuki yararı bulunmadığı” gerekçesiyle reddine karar vermesi isabetsiz olmuştur. Çünkü davacının prime esas kazancına etki edeceğinden davacının bu tarih aralığındaki çalışmalarının tespitinde hukuki yararı vardır. Prim gün sayısının ayda 30 günden, prime esas kazancında mevzuatlarda yer alan üst sınırdan fazla olamayacağı Kurumca yaşlılık aylığının hesabında dikkate alınacak bir husustur.
Yapılacak iş, davacının 04.08.2010 - 01.04.2011 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitinde hukuki yararı olduğunu göz önünde bulundurarak, davacının 1091690 sicil numaralı B... işyerinde 04.08.2010 - 01.04.2011 tarihleri arasındaki çalışmalarının şekli, niteliği ve zamanını araştırmak, bu kapsamda bu işyerinin işveren ve çalışanlarını dinlemek, davacının bu işyerindeki çalışmalarının şekli, niteliği ve süresini netleştirdikten sonra davacının bu dönemde davalı işyerinde gerçekten çalışması olup olmadığını varsa tam zamanlı mı ..yoksa kısmi zamanlı mı (part time) olduğunu araştırmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davalılardan ... ve ..."e yükletilmesine, 09/06/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.