MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, ... İlçesi ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1952 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında davacı ...’nin vefat etmesi nedeniyle dava mirasçıları tarafından takip edilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın ... yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı Hazine ve ... yönünden ise kısmen kabulüne, 29.09.2015 tarihli Orman Yüksek Mühendisi tarafından hazırlanan rapor ve krokisinde (A) harfi ile gösterilen 8.570,10 metrekarelik kısmın ...’ye ait veraset ilamındaki miras payları oranında mirasçıları adlarına son parsel numarası verilmek suretiyle tesciline, Orman Bilirkişi raporu ve krokisinde (B) harfi ile gösterilen 3.200 metrekarelik kısma ilişkin tescil talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ve ... vekili tarafından esas ve yargılama giderleri yönünden temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın Orman Mühendisi bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümünde, davacı lehine zilyetlikle edinim koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm kurmak için yeterli bulunmamaktadır. Bir taşınmazın niteliğinin, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklinin ve süresinin ve ayrıca imar-ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyasının tamamlandığı tarihin belirlenmesinde en önemli delil hava fotoğraflarının incelenmesi olduğundan, dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesi döneme ilişkin farklı evrelerde çekilmiş hava fotoğraflarının en az 3 adedi üzerinde jeodezi ve fotogrametri mühendisi eliyle inceleme yaptırılması gerektiği halde, sözü edilen konularda kanaat vermeye elverişli olmayan tek (1993 yılı) hava fotoğrafı üzerinde bu konuda uzman olmayan orman mühendisi bilirkişi tarafından inceleme yaptırılmış ve böylelikle hava fotoğraflarından yöntemince yararlanılmamış, taşınmaz bölümünün evveliyatı, kullanım süresi, niteliği ve üzerlerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığı hususlarına ilişkin somut verilere dayalı açıklama içermeyen yetersiz ve 13.07.2015 tarihli ilk raporda taşınmazın tamamının tarım arazisi olduğunu belirttikten sonra, orman mühendisi bilirkişisi tarafından sunulan rapordan sonra sunulan 23.11.2015 tarihli ek raporda bu kez taşınmazın (A) bölümünde imar-ihyanın tamamlandığı, (B) bölümünde ise 2012 yılından sonra çalılıkların temizlenmesi işleminin yapıldığı tespitine yer verilen çelişkili ziraatçi bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Öte yandan, TMK" nın 713/4 ve 5. Maddeleri uyarınca tescil davalarında yapılması zorunlu olan yasal ilanlarında yaptırılmadığı anlaşılmaktadır. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz.
Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmaza ait temin edilebilen en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulduktan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmaz bölümünün geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmaz bölümü imar- ihya gerektiren yerlerden ise imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu taşınmazların varsa dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmaz bölümlerinin yönünü ne okuduğu belirlenmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanları arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden, keşfi takibe ve bilirkişi sözlerini denetlemeye elverişli, çekişmeli taşınmaz bölümünü komşu parsellerle birlikte gösterir şekilde krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kuruluna, taşınmaz bölümünün toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz bölümü üzerindeki bitki örtüsünü, imar-ihya gerektiren yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmaz bölümünün değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir, önceki ziraatçı bilirkişi raporunu irdeleyen, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor düzenlettirilmeli; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde, taşınmaz bölümünün sınırlarını ve niteliğini, imar-ihyası tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmaz bölümü üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor düzenlemesi istenilmeli ve böylelikle dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14. ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı taraf yararına gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli; bundan sonra TMK"nın 713/4 ve 5. fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve krokisine göre yasal ilanlar da yaptırılmak suretiyle, iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; yasal hasım olmasına rağmen ... hakkında husumet yokluğu nedeniyle ret kararı verilmesi ve koordinatsız olarak düzenlendiği için infaza elverişli olmayan orman mühendisi bilirkişisinin rapor ve krokisinin hükme esas alınmış olması da isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalı ..."na iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
02.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.