22. Hukuk Dairesi 2017/16456 E. , 2018/24518 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının fazla mesai yaptığını fakat karşılığı ücretin ödenmediğini, ayrıca güvenlik görevlisi olarak çalıştığı lojmanlarda İsken Enerji A.Ş personelinin ve müdürlerinin ikamet etmesine rağmen, ... polisinin denetim amaçlı olarak geldiğinde davalı şirket yetkilileri tarafından orada ikamet etmeyen kişilerin ediyorlarmış gibi yanlış ve gerçeğe aykırı bilgi ve beyan vermeleri konusunda sürekli baskı yapmalarının her defasında kendisini zor durumda bıraktığını, yalan beyanda bulunmak istemediğini, bu sebeble sürekli tartışma yaşandığını ve davalı şirket ile arasının açıldığını, hem izinli oldukları günlerde çalıştırılmaları ve mesai ücretlerinin ödenmemesi hemde lojmana gelen polis memurlarına yanlış bilgi verilmesi konusunda baskı yapılması ile davalı şirket yetkililerinin tartışmalarına ve aralarının açılmasına neden olduğunu ve bu nedenlerle en son şirket yetkilileri tarafından koşulları böyle beğenmiyorsan gelme denilerek iş sözleşmesine son verildiğini öne sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma ücreti alacağının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporu doğrultusunda ve işçinin fazla çalışma ücreti alacağının ödenmemesi nedeniyle iş akdine haklı olarak son verdiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı,davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre hükmü temyiz eden davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine,
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda işyeri çizelgeleri ile imzalı ücret bordroları karşılaştırılıp fark hesaplanmak suretiyle fazla çalışma alacağı hesaplanmıştır. Ne var ki, fazla çalışma hesabının hatalı olduğu görülmektedir. Örneğin, bilirkişi raporunda, 2009 Ağustos ayında bordrolara göre 7,5 saat normal fazla mesai yapıldığı halde ücretinin eksik ödendiği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Ancak, bordroya göre 2009 Ağustos ayında davacının normal fazla mesaisi bulunmayıp, tahakkuk ettirilen 38,33 TL ücretin davacının 30 Ağustos 2009 tarihli resmi bayram tatilindeki bir günlük çalışması için ödenen ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, bilirkişi raporunda bordrolardaki ulusal bayram ve genel tatil ücreti tahakkukları fazla çalışma ücreti karşılığı ve eksik ödenmiş kabul edilerek fark hesabı yapılmıştır.
Mahkemece, açıklanan nedenle yeniden hesaplama yaptırılarak davacının fazla çalışma ücreti alacağının olup olmadığının belirlenmesi gerekmektedir.
2- Davacı işçinin fazla çalışma ücreti alacağının ödenmemesi nedeniyle iş akdine haklı nedenle son verildiği ve diğer fesih nedenlerinin ispatlanamadığı kabul edilmiş olmakla fazla çalışma ücreti alacağı sonucuna göre davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususunda yeniden bir değerlendirme yapılmalıdır.
Mahkemece belirtilen hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 15.11.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.