Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2021/8957 Esas 2022/5295 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takipte, borçluların icra mahkemesine başvurusunda; borca itiraz ettikleri ve mükerrerlik şikayetinde bulunarak takibin iptalini talep ettikleri, ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verildiği, borçlular tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair hüküm kurulduğu görülmüştür.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
6102 sayılı TTK'nın 778. maddesinin göndermesiyle bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı Kanun'un 681/1. maddesi uyarınca; "Her poliçe (bono) açıkça emre yazılı olmasa da ciro ve zilyetliğin geçirilmesi yoluyla devredilebilir." Aynı Kanunun 686/1. maddesinde ise; “(1) Bir poliçeyi elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa da kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde, yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse son ciroyu imzalayan kişi, poliçeyi beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır.” hükmü yer almaktadır.
Buna göre bonoda ilk cironun lehtara ait olması zorunludur. Ciroların birbirine bağlı olması, her şeyden önce ilk cironun lehtar tarafından yapılmasıyla mümkündür.
İİK' nun 170/a-2. maddesine göre; ''İcra mahkemesi müddetinde yapılan şikayet veya itiraz dolayısıyla, usulü dairesinde kendisine intikal eden işlerde takibin müstenidi olan kambiyo senedinin bu vasfı haiz olmadığı veya alacaklının kambiyo hukuku mucibince takip hakkına sahip bulunmadığı husularını re'sen nazara alarak bu fasla göre yapılan takibi iptal edebilir.''
Somut olayda; takip dayanağı bononun keşidecisinin borçlu ... ..., ... şikayetçi borçlular ... Gayrimenkul Geliştirme İnş. Yat. A.Ş. ve ..., lehtarının ise ... Finansal Kiralama A.Ş. olduğu, bono arkasında lehtar cirosunun bulunmadığı görülmektedir. Takip dayanağı bonoya ilişkin olarak lehtarın cirosu bulunmadığına göre, takip alacaklısı .... yetkili hamil olarak değerlendirilemez.
O halde, İİK'nun 170/a-2. maddesi gereğince, alacaklının kambiyo hukuku mücibince takip hakkına sahip olmadığı hususu re'sen nazara alınarak takibin iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddine karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Borçluların temyiz isteminin kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi'nin 23.06.2021 tarih ve 2020/2124 E. - 2021/1894 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), ... 1. İcra Hukuk Mahkemesi'nin 01.09.2020 tarih ve 2020/321 E. - 2020/457 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi'ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, 27/04/2022gününde oy birliğiyle karar verildi.