MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki tespit ve tescil davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacılar; dava konusu vasiyetnamenin ... Sulh Hukuk Mahkemesinin 1996/23 E.;1996/293 K. sayılı ilamı ile okunarak açıldığını, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 1996/872 E.;1996/782 K. sayılı dosyası ile tenfizine karar verildiğini belirterek; dava konusu vasiyetnamede belirtilen taşınmazların tespiti ile adlarına tapuya tescilini talep etmiştir.
Davalılar; zamanaşımı def"inde bulunarak davanın reddine karar verilmesini dilemiş, davalı asil ... 11.11.2008 tarihli duruşmaya katılarak; davacıların varsa haklarını almalarına bir itirazı olmadığını imzalı beyan etmiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulü cihetine gidilerek; bir kısım taşınmazların dava konusu vasiyetname kapsamında olduğunun tespitine karar verilmiş, davacıların tescil talebi yerinde görülmeyerek reddedilmiştir.
Davacılar vekili; tespitine karar verilen taşınmazlar yönünden tescil kararı verilmemesini ve vasiyetname kapsamında olan tüm taşınmazların kararda gösterilmemesini temyiz sebebi yaparak hükmün bozulmasını talep etmiştir.
Anılan karar Dairemizin 2013/5776 Esas – 2013/10836 Karar sayılı ve 24/06/2013 tarihli kararı ile ; " .... Dava; okunmuş ve tenfizine karar verilmiş vasiyetnamede yerleri belirtilen gayrimenkullerin "tespiti " ve davacılar adına "tescili" talebine ilişkindir.
Dava konusu vasiyetname; ... Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 11.04.1996 tarihli ilamı ile açılıp okunmuş; ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 26.12.1996 tarihli ilamı ile tenfizine karar verilmiş, tenfiz hükmü; temyiz edilmeden 05.03.1997 tarihinde kesinleşmiştir.
Dosya içeriğinden; 13.09.1983 günü ... 1. Noterliği"nde düzenlenen vasiyetname ile ..."ın; adına hisseli veya müstakil olarak kayıtlı bulunan ve muris ile muririevvellerinden miras yoluyla kendisine intikal edecek ... merkez ve bağlı köyleri ile ..., ... ... ve ... Köylerinde bulunan taşınmaz mallarını, kız kardeşi ... ile ... Vardalı"ya bıraktığı, ...ve ...köyü hududu içerisinde adını tek tek belirtiği tarlaları diğer mirasçılara bıraktığı anlaşılmaktadır.
Davacıların murisi vasiyet alacaklısı ...; 10.11.2005 günü ölmüş, ..."nin çocukları olan davacılar 03.04.2006 tarihli tavzih dilekçesi ile tenfiz kararının
uygulanabilmesi için vasiyetnamede murisleri lehine vasiyet edilen gayrimenkullerin tespiti suretiyle tenfiz kararının tavzihini talep etmiş; mahkemece; talebin tavzihe ilişkin yasal düzenleme kapsamında olmadığı, yeniden yargılamayı gerektiren bir talep olduğu gerekçesi ile tavzih talebinin reddine karar verilmiş; bunun üzerine davacılar 29.02.2008 günü eldeki davayı açmıştır.
Davacı tarafın davadaki öncelikli talebi; vasiyetnamede yerleri belirtilmek suretiyle sayılan taşınmazların tespitinin sağlanmasıdır.
Bu bağlamda vasiyet eden ..."ın vasiyet tarihinde ve sonrasında adına kayıtlı tüm taşınmazlarının belirlenmesi, ardından da belirlenen taşınmazların vasiyet kapsamında kalanlar ve haricinde tutulanlar olarak ayrı ayrı gösterilmesi ve vasiyet kapsamında olduğu belirlenenlerin, istem gibi vasiyet kapsamında kaldığının tespitine karar verilmesi gerekirken; mahkemece; evveliyatı ... adına kayıtlı olup da, vasiyet edenin ölümünden sonra bir şekilde dava dışı 3. kişiler adına tescil edilen bazı taşınmazların vasiyet kapsamında olduğunun tespitine yönelik karar verilmemesi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
Diğer taraftan; vasiyet eden ...; 26.02.1994 günü boşanmış ve çocuksuz olarak vefat etmiş geride mirasçı olarak; kardeşi ... ve Namigar"ı bırakmıştır. Davacılar ..."nin; davalılar ise Namigar"ın çocuklarıdır.
Vasiyet eden; vasiyet tarihi itibariyle yalnızca adına kayıtlı olan taşınmazları değil, murislerinden kendisine miras olarak intikal edecek taşınmazları da vasiyet etmiştir.
Hal böyle olunca mahkemece; sağlıklı bir yargılama yapılabilmesi için öncelikle vasiyet eden ..."ın babası ... ve dedesi Kasım oğlu ..."nın nüfus kayıtlarının dosyaya celbedilmesi, davacı vekiline bu kişilere ait veraset ilamını çıkarmak üzere yetki ve süre verilmesi, vasiyet edene murislerinden intikal etmiş olan tüm taşınmazların belirlenmesi, tespit edilen bu taşınmazların bulundukları yer itibariyle vasiyet kapsamında olup olmadıklarının araştırılması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
O halde mahkemece yapılacak iş; vasiyet eden ... adına kayıtlı tüm taşınmazları tespit etmek; (murislerinden miras kalan taşınmazlar dahil); tespit edilen taşınmazları vasiyetname kapsamında kalan ve vasiyet dışı tutulanlar olarak tasnif etmek; vasiyetname kapsamında olduğu tespit edilen taşınmazlar halihazırda kimin adına kayıtlı olursa olsun, vasiyet edilen taşınmazlardan olduğunu tespit edip, hasıl olacak sonuç dairesinde hüküm tesis etmek olmalıdır... " gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma kararına uyulmuş, yeniden araştırmalar yapılmış, bilirkişi kurulundan raporlar alınmış, yargılamaya devam edilmiştir .
Mahkemece, DAVANIN KABULÜ ile:
1-)Mahkememizin 1996/872 esas ve 1996/782 karar sayılı karar ve bu kararda belirtilen ... 1. Noterliğinin 14774 yevmiye nolu 13 Eylül 1983 tarihli ..."a ait vasiyetname kapsamında kalan gayrimenkuller,
a-... İlçesi ...Köyünde yer alan:
a1- ...mevkiindeki 1908 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/8 payı yönünden,
a2-Köyiçi mevkiindeki 2521 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/6 payı yönünden,
a3-Köyiçi mevkiindeki 2609 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/6 payı yönünden,
a4-Bayamlar mevkiindeki 2266 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a5-Bayamlar mevkiindeki 3593 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a6-...mevkiindeki 1911 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
b-..."ın mirasbırakanlarından kendisine intikal eden ve vasiyetname kapsamında kalan;
b1-... İlçesi, ...köyü,...Mevkiindeki 2270 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden,
b2-... İlçesi, ...köyü, ... Mevkiindeki 2292 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden, olmak üzere yukarıda belirtilen taşınmazların yukarıda belirtilen şahsın payı itibariyle ... 1. noterliğinin 14774 yevmiye nolu 13 eylül 1983 tarihli ..."a ait vasiyetname kapsamında kaldığının tespiti ve tenfizi ile ..."a ait hisselerin davacıların/mirasçılarının payları oranında tesciline,
2-)Vasiyet eden ..."ın vefatından sonra istimlak- diğer sebeplerle elden çıkarılan ve vasiyetname kapsamının dışında kalan gayrimenkullerin,
a1-... İlçesi, ...Mahallesi, ... Mevkiindeki 289 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a2-... İlçesi, ...mahallesi, 100 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden,
a3-... İlçesi, ...Mahallesi, 93 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a4-... İlçesi, ...Mahallesi, 56 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden,
a5-... İlçesi, ...Mahallesi, 2048 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden,
a6-... İlçesi, ...Mahallesi, 1512 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/30 payı yönünden,
a7-... İlçesi, ...Mahallesi, 2206 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/60 payı yönünden,
a8-... İlçesi, ...Mahallesi, 3592 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a9-... İlçesi, ...Mahallesi, 258 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
a10-... İlçesi, ...Mahallesi, 236 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden,
3-Vasiyet eden ..."ın vefatından önce satıldığından vasiyetname kapsamınını dışında kalan gayrimenkulün,
a1-... İlçesi, ...Mahallesi, 237 parsel sayılı taşınmazın vasiyet eden ..."ın 1/3 payı yönünden, olduğunun tespitine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir .
Kural olarak bozma kararına uyan mahkeme, artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü, mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep (kazanılmış) hak doğmuştur. Bu kazanılmış hak yeni bir hükümle ortadan kaldırılamaz. Bozulan bir hükmün, bozma sebepleri dışında kalan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle; kesinleşen kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak farklı bir karar veremez. Zira, kesinleşmiş olan kısımlar, lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak teşkil eder.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 2013/13-597 E, 2014/62 K sayılı ilamında da vurgulandığı üzere; Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen biçimde inceleme ve araştırma yapmak ve yine o kararda belirtilen hukuksal esaslar gereğince karar vermek yükümlülüğü oluşur. Bu itibarla mahkemenin sonraki hükmünün bozmada gösterilen ilkelere aykırı bulunması, usule uygun olmadığından bir bozma nedenidir. Bozma kararı ile dava, usul ve yasaya uygun bir hale sokulmuş demektir. Bozmaya uyulduktan sonra buna aykırı karar verilmesi usul ve yasaya uygunluktan uzaklaşılması anlamına gelir ki, böyle bir sonuç kamu düzenine açıkça aykırılık oluşturur. Buna göre, Yargıtay’ın bozma kararına uymuş olan mahkeme, bu uyma kararı ile bağlıdır. Bozma kararında gösterilen biçimde inceleme yapmak, yada gösterilen biçimde yeni bir hüküm vermek zorundadır.
Bu ilke kamu düzeni ile ilgili olup, kendiliğinden dikkate alınması gerekir.
Somut olayda, bilirkişi kurulu tarafından hazırlanan 23/05/2017 tarihli ve 05/12/2017 tarihli ek raporlarda 258 , 3592 , 2206 , 1512 , 2048 , 56 , 93 , 100 , 289 , 236 parsel sayılı taşınmazların davaya konu vasiyetname kapsamında bulunduğu belirtilmiştir . Bu konuda taraflar da rapora itirazda bulunmamıştır . Mahkemece anılan bilirkişi raporları incelendiği halde oluşturulan hükmün 2. maddesinde anılan bu taşınmazların vasiyetname kapsamının dışında kaldığı belirtilmiş, raporlardaki bilgilerin tam aksine bir tespit yapılmıştır . Diğer anlatımla vasiyetname kapsamında olan taşınmazların tespitine ilişkin olarak davacılar yararına kazanılmış hak oluştuğu halde mahkeme bu konuyu görmezden gelmiştir.
Yukarıda açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde; mahkemece bozma ilamına uyulmuş olmakla davacı yararına hak oluştuğu nazara alınmak sureti ile, bozma ilam gereği yerine getirilecek şekilde vasiyetname kapsamında olduğu tespit edilen taşınmazlar halihazırda kimin adına kayıtlı olursa olsun, vasiyet edilen taşınmazlardan olduğu tespit edilip , hüküm tesisi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu konu bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince davacılar yararına BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05/11/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.