MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ... Belediye Başkanlığı ile 23.01.2014 tarihinde imzalamış olduğu kira sözleşmesi ile belediyeye ait Yenimahalle, 102 ada, 242 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunu, ofis ve müştemilatı ile birlikte kiraladığını, kira sözleşmesini müteakip davalı kuruma müracaat ederek elektrik aboneliğinin açılmasını istediğinde ise davalı şirket yetkililerinin anılan taşınmazda daha önce kiracı bulunan dava dışı ... Ürünleri Tic. San. Ltd. Şti. unvanlı işletmeden ötürü elektrik borcunun varlığı sebebiyle elektik aboneliğinin açılamayacağının bildirildiğini, anılan borç ile ilgili şirketin herhangi bir ilgisinin bulunmadığını, abonelik talebinin reddine yönelik işleminin hukuka uygun olmadığını ileri sürerek elektrik aboneliğinin tedbiren açılmasına ve 7.539,30 TL borçlu bulunmadıklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı; davacının, davalı şirkete borçları bulunan ve ilgili abonelikte akaryakıt istasyonu işleten dava dışı 3. kişi ... Ürünleri Reklam Akaryakıt Ürünleri Tic.San.Ltd.Şti." nin aboneliğini 17.02.2014 tarihinde borçsuz olarak devralmak istediğini, davacı ile 3. kişi ... Ürünleri Reklam Akaryakıt Ürünleri Tic.San.Ltd.Şti arasında BK 202 maddesi çerçevesinde işletme devri söz konusu olduğu, bu nedenle aboneliği devralan şirketin borçtan sorumlu olacağının bildirildiğini, başvuruya konu akaryakıt istasyonunun ofis ve müştemilatı ile birlikte kullanıma hazır olarak kiralandığını, noterde düzenlenen feragat belgesinde, borçlu 3. kişi olan ...Ltd.Şti.nin kullandığı akaryakıt istasyonunun kiracılık haklarından feragat ettiği, istasyon ve demirbaşları ile ilgili hiçbir bedel talep etmediği gibi ilgili taşınmaz üzerinde açılacak başka herhangi bir akaryakıt istasyonu işletmesinin işletme ruhsatı alabilmesine muvafakat ettiğini, ayrıca ...petrolcülük firması ile arasında olan bayilik sözleşmesinin dahi devredildiğini, olayın, ...Ltd.Şti.nin ticari işletmesinin davacı firmaya devri niteliğinde olduğunu, bu durumun hiçbir bedel olmaksızın yapılmış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu beyanla haksız davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; davacı ile dava dışı ... Ürünleri. Ltd. Şti arasında bir iş yeri devrinin bulunmadığı, iş yeri devrine dair davalı iddiasının ispatlanamadığı, davacının, ... Belediyesi" nden direkt kiralamak sureti ile mecurda kiracı olarak bulunduğu, dava dışı şirketin mecurun tahliyesi sırasında feragatte bulunmasının iş yeri devri anlamına gelmeyeceği, zamanında ödenmeyen elektrik borçlarının yürürlükteki mevzuat gereği sözleşmeler ile sözleşmenin tarafı olan kişiden tahsil edilebileceği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm süresinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, daha önceki abonenin borcundan davacının sorumlu tutulup tutulmayacağına ilişkindir.
Davacı; yeni abonelik tesisi isteminin reddine ve 3.kişi olan ... Ürünleri Ltd. Şti."nin borçlarından sorumlu tutulmasına dair kararın hukuka aykırı olduğunu iddia etmiş, davalı ise; gerek davacının abonelik tesisi isteminin reddine dair yazısında, gerekse de mahkemeye sunduğu cevap dilekçesinde, davacı şirket ile borçlu şirket arasında işletme devri olduğunu, borçtan kurtulmak amacı ile işlemin muvazaalı olduğunu ileri sürmüştür.
Muvazaa, mülga 818 sayılı BK’nun 18. maddesinde ve olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı yasanın 19. maddesinde düzenlenmiş olup, yasa metninde “ Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradelerinin esas alınacağı” belirtilmiştir. Buna göre; muvazaa nedeniyle hakları ihlal olunan ve zarar gören 3. kişiler tek taraflı veya çok taraflı hukuki işlemlerin geçersizliğini ileri sürebilecektirler.
Yukarıda yazılı yasal hüküm uyarınca; davalı, dava konusu abonelik üzerinden yararlandırılan elektrik hizmet bedelinin ödenmemiş olması nedeniyle alacağının bulunduğunu ve bu alacağın ödenmesini önlemek amacıyla danışıklı bir işlem ( kira akti) yapıldığını, kendisinin zararlandırılmak istendiğini savunabilecektir.
Somut olayda, davacı şirket ile dava dışı ... Ürünleri Ltd. Şti. arasında muvazaalı bir işlem olup olmadığının tespiti açısından şirketlerin ticaret sicil kayıtları dosya içerisine alınmalı ayrıca yapılacak kolluk araştırması ile şirketler arasında organik bağ bulunup bulunmadığı belirlenmelidir. Dairemiz ve Hukuk Genel Kurulu" nca benimsenen ilke gereği, kural olarak sonraki abonelik, önceki abonenin borcunun ödenmesine bağlı kılınamaz ise de; mahkemece,dosyadaki bilgi, belge, ve kayıtlar davacı şirket ile borçlu konumdaki ...... Ürünleri Ltd. Şti. arasında fiili ve hukuki bağı ortaya koyacak yeterlilikte değildir.
Bu nedenlerle mahkemece yukarıda belirlenen deliler değerlendirilmek sureti ile sonucu dairesinde bir karar verilmesi gerekirken; yetersiz araştırma ile hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazı bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440.maddesi gereğince karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 07.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.