MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasındaki davada ... 4. İş ve ... 2. İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı dava dışı ... Ltd. Şti. ile aralarındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin 4857 sayılı İş Kanununun 2. maddesine aykırı olduğu, bu ilişkinin muvazaalı bulunduğu konusunda davalı Bakanlık müfetişlerince düzenlenen raporun iptalini talep ve dava etmiştir.
... 4. İş Mahkemesince; dava niteliği itibariyle iş müfettişi raporuna konu alt işverenlik ilişkisinin muvazaalı olduğuna dair tespite itirazın kabulü ile raporun ilgili bölümlerinin iptali istemidir. Bu tür davalarda yetkili mahkeme 5521 sayılı Kanunun 5.maddesi ve aynı Kanunun 15.maddesi atfıyla 6100 sayılı kanunun 14/1.maddesi hükmüne göre tayin edilecektir, anılan yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup kesin niteliktedir. Her ne kadar dava konusu rapor Bakanlığın şubesi konumunda olan ... Bölge Müdürlüğünden sadır olmuş ise de 4904 sayılı Kanuna 665 sayılı K.H.K."nın 25 maddesi ile eklenen geçici 2 maddesinden anlaşılacağı üzere, il bazında kurulan Bölge Çalışma Müdürlükleri lağvedilerek Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü bünyesinde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri adı altında yeniden teşkilatlandırılmış ve iş ve dosyalar bu meyanda dava konusu rapor ... Çalışma ve İş kurumu İl Müdürlüğüne devredilmiştir, bu husus yukarıda değinilen ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün cevabi yazısından da açıkça anlaşılmaktadır. Tüm bu maddi ve hukuki olgulara göre yetkili mahkeme ... İş Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 2. İş Mahkemesince de yetkili mahkemenin dava tarihinde işlemi yapan SGK ... Bölge Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki iş mahkemeleri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiştir.
5521 sayılı Kanunun 15. maddesinde, bu Kanunda sarahat bulunmayan hallerde Hukuk Muhakemeleri Usûlü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı bildirilmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 447/2. maddesine göre "Mevzuatta, yürürlükten kaldırılan 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununa yapılan yollamalar, Hukuk Muhakemeleri Kanununun bu hükümlerin karşılığını oluşturan maddelerine yapılmış sayılır" hükmü gereğince uyuşmazlığın 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5 ve 15. maddeleri ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun yetkiye ilişkin hükümleri doğrultusunda çözüme kavuşturulması gerekir.
Genel yetki kuralı dışında düzenleme öngörülmemiş olması karşısında, 6100 sayılı HMK"da yer verilen özel yetkiye ilişkin düzenlemelerin iş mahkemelerinin yetkisinin belirlenmesinde dikkate alınması gerekmektedir.
HMK"nın 14/1. maddesi uyarınca "Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şubenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir."
Şube, bir kurum veya kuruluşa bağlı olarak etkinlikte bulunan alt mevkiilerdeki iş yerlerinden her biri olarak tanımlanabilir. Şube, hukuken ve mali olarak merkeze bağlı olmakla birlikte merkezin yapmakta olduğu işlemler türünden işlemler yapma yetkisine de haizdir.
Tüzel kişilere karşı açılacak davalarda genel yetkili mahkeme, tüzel kişilerin yerleşim yerinin, yani merkezinin bulunduğu yer mahkemesi olmakla birlikte, şube işlemleri nedeniyle açılacak dava, taraf olarak bağlı bulunulan merkez davalı gösterilerek, şubenin bulunduğu yerde de açılabilir.
Gerçekten davalı kurumun şubesinin bulunması şartıyla ve o şubenin yapmış olduğu işlemlerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda, şubenin bulunduğu yer mahkemeleri yetkili olacaktır. Bu husus Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.04.2008 tarih ve 2008/10 -329 E. - 334 K. sayılı kararında belirtilmiştir.
“Kurum adına işlem yapmaya yetkili bulunmak” şubenin tanımından ortaya çıkan bir sonuç olup, şubenin bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olmasında tek başına yeterli değildir. Şubenin bulunduğu yer yetkisi, doğrudan o şubenin yapmış olduğu işlemlerden veya Kurumun davacıya ait işlemlerinin yürütülmesinden doğan uyuşmazlıklarda geçerli bulunmaktadır.
Somut olayda davacı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Kurumu Bakanlığı ... Bölge Müdürlüğü tarafından tebliğe gönderilen 31.01.2011 tarihli GK13-OB/13 sayılı iş müfettişleri raporunda müvekkili şirket ile alt işveren firmalar arasında kurulan asıl işveren alt işverenlik ilişkisinin 4867 sayılı Kanunun 2. maddesi ile alt işverenlik yönetmeliğine aykırı olarak muvazaalı olduğunun tespit edildiğini, ancak, rapordaki bu tespitin haksız ve hukuka aykırı olduğundan bahisle anılan raporun iptaline karar verilmesini talep ettiği, dava konusu raporun Bakanlığın şubesi konumunda olan ... Bölge Müdürlüğünden sadır olmuş ise de 4904 sayılı Kanuna 665 sayılı KHK"nın 25. maddesi ile eklenen geçici 2. maddesinden anlaşılacağı üzere, il bazında kurulan Bölge Çalışma Müdürlükleri lağvedilerek Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü bünyesinde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri adı altında yeniden teşkilatlandırıldığı, iş ve dosyalar bu meyanda dava konusu rapor ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne devredildiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiş ise de davanın 04.01.2011 tarihinde açıldığı, 665 sayılı KHK"nın ise 02.11.2011 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdiği anlaşılmış olup buna göre uyuşmazlığın ... 4. İş Mahkemesince görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 4. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 28/06/2017gününde oy birliğiyle karar verildi.