MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, mahkemenin yetkisizliğine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı ile aralarında, ... ili, ...ilçesi, 26001 ada 3,4,5 parselde kayıtlı 5 katlı 96 daireli taşınmazda bulunan 58 no"lu bağımsız bölümün 45.000,00 TL bedelle satışı konusunda 02/11/2012 tarihli adî yazılı sözleşme imzalandığını, satış bedelinin banka havalesi ile gönderildiğini, davalının sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, taşınmaz satım sözleşmesinin geçersiz olduğunu ve davalının satım bedelini iade etmediğini, bu arada davalıya ödenen paranın alım değerinin düştüğünü, satış bedeli olarak ödenen 45.000,00 TL"nin dava tarihine göre ulaştığı bedelin kendisine ödenmesi için davalı aleyhine ... 16. İcra Müdürlüğü"nün 2014/6914 sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini, davalının itirazı ile takibin durduğunu ileri sürerek, davalının itirazın iptali ile %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı; şirketin sicil adresinin ... olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede de ... mahkemelerinin yetkili kılındığını, bu nedenle yetki itirazında bulunduklarını, ayrıca icra takibine yapmış oldukları itirazda da icra dairesinin yetkisinine de itiraz ettiklerini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, taraflar arasında yapılan adi yazılı gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin şekil eksikliği nedeniyle geçersiz olduğu, bu nedenle tarafların sözleşme hükümlerine dayanamayacağı, uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacakların aranacak borç niteliğinde olduğunu ve bu tür alacakların tahsili için açılacak davaların genel yetki kuralı gereği davalının ikametgahı (davalı şirketin tescil adresi) mahkemesinde açılması gerektiği, buna göre davaya bakmaya ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin yetkili olduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir.
İtirazın iptali davasının görülebilmesi için, usulüne uygun şekilde yapılmış geçerli, ayakta bulunan bir icra takibinin varlığı şarttır. Ortada geçerli bir takibin bulunmadığı durumlarda, itirazın iptali davasının görülebilmesinin usulen imkanı yoktur. İcra dairesinin yetkisine itiraz edildiği ve bu itirazın olumlu veya olumsuz sonuçlandırılmadığı hallerde geçerli bir takibin bulunamayacağı açıktır. O halde bu husus İİK" nun 67.maddesi uyarınca bir dava şartıdır ve dava şartları da mahkemece re"sen gözetilmek zorundadır.
Bu yetki itirazının incelenmesi sonucunda; mahkeme, kendisinin yetkili olup olmadığını da belirlemiş olacaktır.
Dosyanın incelenmesinde; davacı tarafça başlatılan icra takibine karşı davalının süresinde yetki ve borca itiraz ettiği, İcra Müdürlüğünce de takibin yetki ve borç yönünden durdurulduğu, daha sonra davacı tarafça işbu itirazın iptali davası açıldığı, mahkemece, icra takibinin yetkisi konusunda karar vermeden, kendi yetkisine ilişkin karar verdiği görülmektedir.
Hem icra dairesinin hem de mahkemenin yetkisine itiraz edildiği durumlarda mahkemece İİK.nun 50.maddesi gözetilerek öncelikle icra dairesinin yetkisine yönelik itiraz incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
O halde mahkemece; hem icra dairesinin hem de mahkemenin yetkisine itiraz edilmiş olduğu gözetilerek İİK.nun 50.maddesi gereğince öncelikle icra dairesinin yetkisine yönelik itiraz incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususta her hangi bir inceleme yapılmaksızın, yazılı şekilde mahkemenin kendi yetkisi yönünden hüküm kurulmasında isabet görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı tarafın temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK"ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK"nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.