MAHKEMESİ : İZMİR BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 6. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : MENDERES SULH HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen tazminat davasının kabulüne dair verilen karar hakkında bölge adliye mahkemesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda; davalı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine yönelik olarak verilen kararın, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; mülkiyetindeki taşınmazı davalı şirkete 05/03/2009’da kiraladığını, davalı şirketin taşınmazı habersiz boşaltıp anahtarların posta yoluyla 29/03/2016’da kendisine ulaştığını, kiralananın yıkılmış ve kullanılmaz vaziyette bırakıldığını, Menderes Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/12 D. İş sayılı dosyasından zarar tespitinin yapıldığını, zararın yangından kaynaklandığının belirlendiğini, kiraya verilen binaın % 90’nın yıkıldığının tespit edildiğini, davalı şirketin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde taşınmazın kira sözleşmesi devam ederken yandığını kabul ettiğini, yangından davalı kiracının sorumlu olduğunu, yangının 03/10/2014 tarihinde meydana geldiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminatın 18/12/2015 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı; taşınmazı kiralama amacının kiralananın imalathane olarak kullanmak olduğunu, ancak kiralananın doğrudan imalathane olarak kullanıma uygun olmadığını, önce imalathane vasfına haiz duruma getirildiğini, kiralayan tarafından kötüniyetli olarak yapı ruhsatı alınmadığı için defalarca mühürlendiğini, bu mühürlemelerin karşı tarafa bildirildiğini ve yapı ruhsatı alması konusunda talepte bulunulmasına rağmen yapı ruhsatı alınması konusunda hiçbir işleme girişilmediğini, bu nedenle Ankara .... Noterliği vasıtası ile kira sözleşmesini haklı nedenlerle feshettiğini, kiralananın 03/10/2014 tarihinde işyeri mühürlüyken talihsiz bir şekilde sebebi tespit edilemeyen bir yangın sonucunda kullanılamaz hale geldiğini, kiralananın kullanılamaz hale gelmesine sebep olan yangında herhangi bir kusuru veya ihmali olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.İlk derece mahkemesince; davalı kiracı tarafından gönderilen Ankara .... Noterliği"nden 31.10.2014 tarihli ve 25962 yevmiye numaralı, kira sözleşmesinin feshine ve anahtar teslimine ilişkin, ihtarnamenin ve anahtarların davacı kiraya verene 14/03/2016"te tebliğ edildiği, kiralananın bu tarih itibariyle tahliye edildiğinin kabulü gerektiği, kiralananı sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve aldığı şekilde teslim etmekle yükümlü olan davalı kiracının 03/10/2014 tarihinde meydana gelen yangın nedeniyle oluşan zarardan sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 10.000 TL maddi tazminatın 18/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça istinaf edilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince; kiraya verilen taşınmazın ruhsatsız bina olduğu, bilirkişi raporuna göre yapı ruhsatının alınması mümkün olmadığı, 3194 sayılı İmar Kanunu gereğince zaten yıkılması gerekeceği belirtilerek davalının istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafça temyiz edilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 316. maddesi hükmü uyarınca kiracı, kiralananı özenle kullanmak ve 334. maddesi uyarınca da "kiralananı ne durumda teslim almışsa, kira sözleşmesinin bitiminde o durumda" geri vermekle yükümlüdür. Ancak, maddenin devamında belirtildiği üzere kiracı, sözleşmeye uygun kullanma dolayısıyla kiralananda meydana gelen eskimelerden ve bozulmalardan sorumlu olmayıp münhasıran kötü kullanım nedeniyle oluşan zarar ve hasardan sorumludur.
Taraflar arasında 05/03/2009 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunduğu hususu çekişmesizdir. Uyuşmazlık davalı kiracının, 03/10/2014 tarihinde meydana gelen yangın dolayısıyla kiralananda meydana gelen hasardan sorumlu olup olmadığı ve sorumlu ise tazminatın hesaplanması noktasındadır.
Kiralanan, anahtarların davacı kiraya verene ulaştığı 29/03/2016 tarihinde tahliye edilmiştir. İzmir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Dairesi Başkanlığı"nın 03/10/2014 tarihli "Yangın Raporu"nda olay tarihinin 03/10/2014, yangın türünün fabrika yangını, bildirim saatinin 06:29 olduğu; "yangın yerine varıldığında, alevli ve dumanlı yanmakta olduğu", su ve köpük ile söndürüldüğü, yangının "girişine göre solda olup stoklama alanı içinde bulunan elektrik tesisatının kısa devre yapması neticesinde, kolay yanıcı izolasyon malzemelerinin tutuşması ile stok haldeki malzeme ve elektrikli araç, gereç ve üretim makinalarına sirayet ederek" çıktığı, komple yanan kısmı 750 m2 olan fabrika binasında tahmini zararın 250.000 TL olduğu belirtilmiştir. Davacı"nın 28/04/2016 tarihli talebi üzerine hazırlanan raporda da kiralananın %90 oranında yıkıldığı belirtilmiş ve yine mahkemece yapılan keşif sonrası aldırılan bilirkişi raporunda da kiranan taşınmazın kullanılamaz durumda olduğu belirtilmiştir.
Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kiralananın durumu "suyu, ceryanı bağlı" olarak ifade edilmiş, kiralananla birlikte elektrik panosu trafo ve elektrik tesisinin teslim edildiği, elektrik- trafo arızasının kiracıya ait olduğu ve elektrik-trafo- panonun faal vaziyette teslim edildiği belirtilmiştir. Ayrıca davalı kiracı tacir tüzel kişidir.
Somut olayda; kiracının tacir olduğu, kira sözleşmesinde elektrik arızası sorumluluğunun kiracıya yüklendiği ve ayrıca çalışır vaziyette davalıya teslim edilidğinin belirtildiği, yangın raporunda yangının elektrik tesisatının kısa devre yapması neticesinde stok haldeki kolay yanıcı malzemenin tutuşmasıyla çıktığının belirtildiği ve yangın olayından çok sonra kiralananın kirayaverene teslim edildiği dikkate alındığında davalı kiracının, kiralananı özenle kullanma ve geri verme yükümlülüğüne aykırı davrandığı, sözleşmeyi imzalayan tacir kiracının elektrik arızasını üstlendiği gibi sözleşmede elektrik aksamının faal vaziyette teslim edildiğinin ifade edildiği dikkate alındığında davaclı kiracı kiralananda yangın nedeniyle ortaya çıkan zarardan sorumludur. Bu durumda mahkemece; yukarıdaki açıklamalar ışığında, kiracının sorumlu olduğu tazminat tutarı belirlenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kiralananın ruhsatsız olduğu ve ekonomik değerinin bulunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yazılı şekide hüküm tesisi isabetsiz ve davacının temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile 6100 sayılı HMK"nın 371. maddesi uyarınca temyiz olunan bölge adliye mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 07/06/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.