MAHKEMESİ : Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/05/2013
NUMARASI : 2012/615-2013/281

Davacı R.. E.. vekili Avukat A.Ö.. tarafından, davalı Ö.. Ü.. aleyhine 20/11/2012 gününde verilen dilekçe ile kişilik haklarına saldırı nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 21/05/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava kişilik haklarına saldırı nedeniyle uğranılan manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı ve Başbakan olan davacı, Barış ve Demorkasi Partisi milletvekili olan davalının 13/11/2012 günü yaptığı konuşma sırasında, kendisine yönelik hakaret oluşturan ve kişilik haklarını rencide eden söz ve ifadeler kullandığını belirterek, manevi tazminat ile sorumlu tutulmasını talep etmiştir.
Davalı, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; Başbakan olarak topluma mal olmuş siyasi bir kişinin siyasi icraatları ve yaşamı ile ilgili tüm tutum ve davranışlarının kamuoyu tarafından bilinmesinde kamu yararı olduğu, sert ve ağır eleştirilere katlanması gerektiği, ancak siyasi kişilerin salt bu kimlikleri nedeniyle her bireyin sahip olduğu yasa ile teminat atına alınmış kişilik haklarından mahrum edilmelerinin düşünülemeyeceği, konuşmanın bir bütün olarak değerlendirilmesinde ifade ve eleştiri sınırlarının aşıldığı kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat ödetilmesini isteyebilir. Yargıç, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun karar vereceği Medeni Yasa"nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Dava konusu olayda; davacı ülkenin Başbakanı, davalı muhalefet partisi milletvekili olup her ikisi de siyasetçidir. AİHM içtihatlarında bir hukuk davasında başvurana yüklenen tazminat tutarı AİHS"nin 10. maddesine uygun olması ve gözetilen amaçla makul bir orantılılık ilişkisi bulunması gerektiğinin vurgulanması ve yukarıdaki ilkeler nazara alındığında, hüküm altına alınan manevi tazminat fazladır. Daha alt düzeyde manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenle BOZULMASINA, davalının diğer temyiz itirazlarının ise (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 19/06/2014 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI

Dava kişilik haklarına saldırı nedeniyle uğranılan manevi tazminatın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı ve Başbakan olan davacı, Barış ve Demokrasi Partisi Milletvekili olan davalının 13/11/2012 günü yaptığı konuşma sırasında kendisine yönelik hakaret oluşturan ve kişilik haklarını rencide eden söz ve ifadeler kullandığını belirterek manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Mahkemece yapılan yargılama sonucunda konuşmanın bir bütün olarak değerlendirilmesi sonucu ifade ve eleştiri sınırlarının aşıldığı kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davada; davacı ülkenin Başbakanı, davalı da muhalefet partisi milletvekilidir.
Başbakan olarak topluma mâlolmuş siyasi bir kişinin siyasi icraatları ve yaşamı ile ilgili tüm tutum ve davranışlarının kamuoyu tarafından bilinmesinde kamu yararı olduğu gibi, sert ve ağır eleştirilere hatta incitici eleştirilere dahi katlanması gerektiği Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi"nin istikrar kazanmış kararlarıyla vurgulanmıştır. (Tusalp-Türkiye dava. Başvuru no: 32131/08. 21/02/2012 T.-Ayhan Erdoğan/Türkiye davası 39656/03 30/01/2009 T.)
Davaya konu somut olayda da gerek davacının gerekse davalının siyasi kişilik olması ve davalı milletvekilinin 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında tutuklu ve hükümlülerin gittiği açlık grevi ile yaptığı konuşması sırasında sarfettiği sözlerin ağır siyasi eleştiri kapsamında kaldığı anlaşıldığından ve "değer yargısı" içerdiğinden davanın tümden reddedilmesi gerektiği görüşünde olduğumuzdan çoğunluğun bozma gerekçesine iştirak etmiyoruz. 19/06/2014