MAHKEMESİ : Çeşme Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 01/03/2012
NUMARASI : 2008/461-2012/51

Davacı G.. A.. vekili Avukat B. A..tarafından, davalı Ç.. B.. aleyhine 29/12/2008 gününde verilen dilekçe ile Sokak aydınlatılması nedeniyle harcanan elektrik bedeli istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01/03/2012 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, cadde, sokak ve genel aydınlatma yerlerinde tüketilen elektrik bedelinin ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm; davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2-Davacı, bir kamu kurumu olan davalı Belediye"nin, sorumluluk sahası içinde bulunan cadde ve sokak lambalarına ait genel elektrik tüketim bedellerine ilişkin tahakkuk ettirilen faturaların ödenmesi gerektiği iddiası ile eldeki davayı açmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sokak aydınlatmaları nedeniyle harcanan elektrik bedelinden kaynaklanmaktadır. 1995 tarihli Elektrik Tarifeleri Yönetmeliği"nde, ibadethane ve genel aydınlatma yerlerinin tükettikleri enerjiden ücret alınmayacağı belirtilmiştir. Bu konuda 4736 sayılı Yasa"ya dayanılarak çıkarılan 4100 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yeniden düzenleme yapılmıştır. 23/05/2002 tarih ve 24763 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanarak yürürlüğe giren 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun 1. maddesinin 4. fıkrasının verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan 12/04/2002 tarihli Bakanlar Kurulu Kararında ise genel aydınlatma yerleri (il, ilçe, belde ve köylerdeki cadde ve sokak ile kamuya ait ücretsiz girilen park ve bahçe gibi halka açık yerler) indirimli tarifeden yararlanacak abone grupları arasında sayılmış, "indirimli tarifelerin belirlenmesi başlıklı 3. maddesinin f bendinde ise genel aydınlatma yerlerinin elektrik enerjisi yıllık giderlerinin belediye sınırları içinde ilgili belediye, belediye sınırları dışında ise ilgili il özel idare bütçesinden karşılanacağı kuralına yer verilmiştir.
Aynı konuda, İl Özel İdaresi aleyhine açılmış bulunan emsal dava dosyasından elde edilen bilgi ve belgelere göre; İzmır İl Özel İdaresi tarafından, Anayasa"nın 127. maddesi uyarınca mahalli idarelerin görev ve yetkilerinin ancak kanunla düzenlenebileceği, Bakanlar Kurulu Kararı ile İl Özel İdarelerine genel aydınlatma görevi verilemeyeceği ileri sürülerek 12.4.2002 tarihli Bakanlar Kurulu Kararının eki kararın, İl Özel İdaresi ile ilgili bölümünün iptali için dava açıldığı, Danıştay 10. Dairesince, yapılan yargılama sonucunda "İl Özel İdare Kanununda aydınlatma görevi ile ilgili özel bir hüküm yer almamakla birlikle İl Özel İdaresinin görevi gereği yaptığı hizmetlerin aydınlatmayı da kapsaması, İl Özel İdaresi Kanununca verilen bayındırlık hizmetinin yürütülmesi görevinin aydınlatmayı da kapsadığı genel aydınlatma giderinin İl Özel İdare bütçelerinden karşılanmasının mümkün bulunduğu" gerekçesi ile iptal isteminin reddine karar verilmiş olduğu, bu kararın temyiz edilmesi üzerine İdari Dava Daireleri Genel Kurulu tarafından, "...Anayasa"nın 127. maddesine göre mahalli idarelerin görev ve yetkilerinin ancak kanunla belirlenebileceği, kanunla verilen bayındırlık hizmetinden yol, su, kanalizasyon hizmetlerinin anlaşılması gerektiği, aydınlatma hizmetinin bu kapsama girmediği, yorum yoluyla bir yükümlülük yaratılmasının hukuken olanaklı olmadığı..." gerekçesi ile kararın bozulduğu ve Danıştay 10. Daire tarafından bu bozma kararına uyularak dava konusu Bakanlar Kurulu Kararının eki kararın 3. maddesinin f bendi 1. fıkrasındaki "...belediye sınırları dışında ilgili il özel idare bütçesinden..." ibaresinin iptaline karar verildiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca, dava açıldıktan sonra 03/03/2011 günlü Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6113 sayılı Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Bir Kısım Borç ve Alacaklarının Düzenlenmesine Dair Kanun"un 4.maddesinde: "...Bu kanunun yayımından önceki ay sonu itibariyle tahakkuk eden ve bu kanunun yayımı tarihi itibariyle Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi ve sermayesinin tamamı kendisine ait dağıtım şirketlerine ödenmemiş olan; a) İl Özel İdareleri ve Belediyelerin genel aydınlatma bedeli..., Tahakkuk ettirilen elektrik kullanım bedelleri borçlarının tamamı ile fer"ileri terkin edilmek kaydıyla öncelikle Gümrük Müsteşarlığı"na bağlı tahsil dairelerine olan borçlardan, bakiye tutar ise Maliye Bakanlığına olan borçlardan mahsup edilir." Usul ve Esaslar başlıklı bölümün 3. maddesinde de, "...bu kanun kapsamındaki uygulamalara konu alacak ve borçlara ilişkin olarak yargı mercilerinde bulunan davalardan vazgeçilir ve verilmiş olan kararlar üzerine ayrıca bir işlem yapılmaz." 4. maddesinde, dağıtım şirketlerine mezkur kanun kapsamında borcu olan kamu kurum ve kuruluşları 01/01/2009 tarihine kadar olan borçları için bu kanunla getirilen hükümlerden yararlandırılırlar." biçiminde düzenleme getirilmiştir.
Emsal dava dosyalarından da borçların terkin ve mahsup işlemi yapıldığından bahisle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yönünde kararlar verildiği de bilinmektedir.
Şu durumda mahkemece, öncelikle eldeki bu davanın konusunu oluşturan alacak için kararın verilmesinden sonra yürürlüğe giren 6113 sayılı Kanun kapsamında terkin ve mahsup işleminin yapılıp yapılmadığı, davalı belediyenin bu kanunla getirilen hükümlerden yararlanıp yararlanmadığı, Maliye Bakanlığı ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığından sorulmalı ve belirlenecek duruma göre karar verilmelidir. Mahsup ve takas işleminin yapılmayacağının anlaşılması halinde ise, İl Özel İdaresi tarafından açılan iptal davası sonucunda verilen karar tüm dosya kapsamı ile birlikle değerlendirilerek, varılacak uygun sonuca göre karar verilmelidir. Açıklanan nedenler karşısında mahkeme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda (2) nolu bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA; bozma nedenine göre davalının öteki temyiz itirazlarının (1) nolu bentte gösterilen nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 19/06/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.