20. Hukuk Dairesi 2017/7687 E. , 2017/6212 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 14. Asliye Hukuk ve ... Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, haksız fiil nedeni ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 14. Asliye Hukuk Mahkemesince, dava, kamulaştırma sırasında yıkılan duvar ve çitler ile taşınmaza verildiği iddia edilen zararla ilgili itirazın iptali davasıdır. Her ne kadar dava mahkememizde açılmışsa da yapılan işlemin kamulaştırma işlemi olduğu, Kamulaştırma Kanunu"nun 37. maddesinde bu kanunun uygulanmasından doğan tüm anlaşmazlıkların taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği belirtilmiş olup, bu yetki kuralı kamu düzeninden olan kesin yetki kuralıdır. Kaldı ki; zararın haksız fiilden doğduğu iddia edilse dahi davanın haksız fiilin işlendiği ve zararın meydana geldiği yerde veya davalının yerleşim yeri mahkemesinde görülmesi gerekir. Haksız fiilin işlendiği ve zararın meydana geldiği yer ... olup, davalının yerleşim yeri de mahkememizin yargı sınırları içinde değildir. Davalı vekili süresi içinde yetki itirazında bulunarak yetkili mahkeme olarak ... Asliye Hukuk Mahkemesi"ni göstermiştir. Kesin yetki kuralının bulunduğu hallerde davanın yetkili mahkemede açılması dava şartlarından olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... Asliye Hukuk Mahkemesince ise, davaya konu zararın kamulaştırılan alan içerisinde mi, yoksa bu alanın dışında mı olduğu tespit edilmeli, bu tespit yapıldıktan sonra yetkili mahkeme tayin edilmelidir. Zira her iki durumda yetkili mahkeme farklı olabilecektir. Nitekim haksız fiilden doğan davalarda yetkiyi düzenleyen HMK"nun 16. maddesi haksız fiilin işlendiği yer, zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ile birlikte zarar görenin yerleşim yeri mahkemesinin de yetkili olacağını düzenlemiş bulunmaktadır. Dosya kapsamından davacının yerleşim yerinin ... olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin birinci fıkrasına göre; "Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir." Yine aynı Kanunun 16. maddesinde ise, "Haksız fiilden doğan davalarda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir." hükmü yer almaktadır.
6100 sayılı HMK"nın haksız fiillerde yetkiyi düzenleyen 16. maddesinde HMK"nın 7/1-2. cümlesindeki düzenleme anlamında kesin yetki sözkonusu değildir. Haksız fiil halinde HMK"nın 16. Maddesi gereğince birden fazla mahkemenin yetkili kılınarak davacıya bir
seçimlik hak tanınmış olduğu gözönüne alındığında, davacı, bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasının bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiç birisinde açmaz ve yetkisiz bir mahkeme de açar ise, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer.
Somut olayda, haksız fiil ..."de meydana gelmiş, davacının yerleşim yeri de ..."dur. Dolayısı ile, davacının birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, davacı davayı kendi yerleşim yerinin bulunduğu ... ilinde açarak yetkili mahkemeyi seçmiş olduğu anlaşıldığına göre, davanın ... 14. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 14. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 05/07/2017 gününde oy birliğiyle karar verildi.