MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, adına kayıtlı ...plakalı aracını aralarında yaptıkları harici sözleşme ile davalı ..."ye sattığını, davalı tarafından da aracın 30.10.2011 tarihinde dava dışı ..."e devredildiğini, bu aracın ..."in zilyetliğinde iken bir kazaya karıştığını, tarafınca ... Sigorta Şirketine işleten sıfatı ile toplam 80.000,00 TL civarında ödeme yapıldığını, davalı ..."nun kendisine 25-30.000,00 TL civarında ödeme yaptığını, bu ödemeleri düştükten sonra kalan 57.000,00 TL"nin davalıdan yasal faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı, davaya konu araç davacı adına kayıtlı iken, sözlü olarak aracın satışı konusunda anlaştıklarını, satış bedelini davacıya ödeyerek aracı teslim aldığını, ancak daha sonra aracı üçüncü kişi olan ..."e sattığını, davacının da bu satıştan haberdar olduğunu, davaya konu araç üçüncü kişi ..."un elinde iken aracın maddi hasarlı ve ölümlü trafik kazasına karıştığını, meydana gelen kazada sorumluluğunun bulunmadığını, davayı kabul anlamına gelmemek üzere davacıya 41.000,00 TL "de elden ödeme yaptığını ileri sürerek haksız davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 42.000,00 TL" nin dava tarihinden işleyecek yasal faizi ile beraber davalı ..."den alınarak, davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Uyuşmazlık, harici satım sözleşmesi ile zilyetliği devredilen aracın 3.kişinin kullanımında iken karıştığı kaza sebebi ile davacı tarafça sigorta şirketine yapılan ödemenin davalıdan talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Karayolları Trafik Kanunu"na 85. maddesine göre, motorlu bir araç işleteninin sorumluluğu, kusura dayanmayan bir tehlike sorumluluğu olarak düzenlenmiştir. Motorlu bir aracın işletilmesi cismani bir zarara ya da bir şeyin hasara uğramasına sebep olursa işleten kusursuz olarak sorumlu olacaktır. İşletenin bu sorumluluğu, ağırlaştırılmış kusursuz sorumluluk, başka bir deyimle tehlike sorumluluğudur.
Bu sorumluluğun özel şartlarından ilkini, somut olayda trafik kazasına ve dolayısıyla zarara sebep olan işletenin belirlenmesi oluşturur. KTK"nın 3.maddesine göre işleten; “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, Kanunda işleten sıfatının belirlenmesi için iki ölçüt göz önüne alınmıştır. Şekli ölçüye göre, motorlu aracın tescil(trafik sicilinde) veya trafik belgesinde maliki gözüken ya da sigorta poliçesinde adı yazılı olan kimse, işleten sayılır. Maddi ölçüte göre ise, araç üzerinde fiili hakimiyet, araçtan ekonomik yararlanma, onun masraf ve rizikolarına katlanma ilişkisi esas alınır. Kısacası, işleten kavramından araç sahibi olan kişi ile aracın fiili ve ekonomik hakimiyetini alan kişi anlaşılmalıdır.
Somut olayda, davacı üzerine kayıtlı olan aracının zilyetliğini harici satım sözleşmesi ile davalıya devretmiş, davalı da aracı üçüncü bir kişiye devretmiştir. Yapılan her iki sözleşmenin de adi yazılı şekilde yapıldığı ve geçersiz olduğu kuşkusuzdur. Bu halde, KTK"ya göre davalı, ne araç sahibi ne de aracın zilyedidir. Bu nedenlerle davalının meydana gelen trafik kazasından sorumlu olmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiş, bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ :Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün davalı taraf yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"un 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.11.2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.