MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; ... ilinde meydana gelen deprem dolayısıyla greyder ve loder kiralaması işine ait 4. hak ediş bedeline mahsuben yüklenici firma olan davalıya 11.04.2012 tarihinde sehven 250.000,00 TL fazla ödeme yapıldığını, ilgili firma ile yapılan yazışmalar neticesinde davalı şirketin 12.12.2012 tarihinde 100.000,00 TL, 14.12.2012 tarihinde 100.000,00 TL ve 23.01.2013 tarihinde 50.000,00 TL olmak üzere sehven ödenen 250.000,00 TL ana parayı iade ettiğini, ancak yapılan ödeme tarihi ile geri ödeme tarihi arasında 15.396,00 TL yasal zararı doğduğunu beyan ederek aleyhine doğan faiz zararının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı; mükerrer olduğu iddia edilen 250.000,00 TL’nin şirket hesabına davacı idare tarafından 11.04.2012 tarihinde ödendiğini, bu tarihte şirket muavin defter kayıtlarına göre davacı idare nezdinde 208.671,73 TL bir alacağının olduğunun görüldüğünü, bu tarihten bir gün sonra 12.04.2012 tarihinde davacı idare nezdinde yeni bir hak ediş daha verildiğini, fatura kesilerek alacağının 809.881,73 TL"ye ulaştığını, davacı idare tarafından yapılan 250.000,00 TL ödemenin, bu alacağa istinaden yapıldığı yönünde algılandığını, nitekim, mükerrer olduğu iddia edilen 250.000,00 TL"nin tamamının davacı idare hesabına iade edildiğini, tümerrüd gerçekleşmeden faizin talep edilebilmesinin mümkün olmadığını belirterek davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile; 2.496,68 TL faiz alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmiştir.
1- 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK"nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.
Uyuşmazlık, greyder ve loder kiralaması işi nedeniyle davalıya yapılan fazla ödemenin faizinin tahsili istemine ilişkindir. Dava, 07.11.2013 tarihinde 6100 sayılı HMK"nın yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re"sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re"sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
Hal böyle olunca, mahkemece; uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, görevsizlik nedeniyle HMK"nın 114/1-c ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
2-Kabule göre de, mahkeme ön inceleme duruşmasında; dava şartlarını ve ilk itirazları inceler, uyuşmazlık konularını tam olarak belirler, hazırlık işlemleri ile tarafların delillerini sunmaları ve delillerin toplanması için gereken işlemleri yapar, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebileceği davalarda onları sulhe veya arabuluculuğa teşvik eder ve bu hususları tutanağa geçirir. Ön inceleme tamamlanmadan ve gerekli kararlar alınmadan tahkikata geçilemez (HMK m. 137). Hukuk Genel Kurulunca da ön inceleme duruşması ve duruşmada yapılması gerekli olan işlemler yapılmadan tahkikat duruşmasına geçilemeyeceği, bu düzenlemenin emredici nitelikte olduğu benimsenmiştir (HGK. 13.03.2013. E- 2012/14-802. K. 2013/347).
Hakim, Türk hukukunu resen uygular. (HMK 33/1.md.)
Mahkemece, usulüne uygun ön inceleme yapılmadan ve taraflar arasındaki uyuşmazlık konuları belirlenmeden karar verilmiştir. Bu durumda mahkemece Hukuk Muhakemeleri Kanununun emredici hükümleri yok sayılarak Hukuk Muhakemeleri Kanununu 33. maddesi hükmüne açıkça aykırı davranılması bozmayı gerektirmiştir.
3- Bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci ve ikinci bentte açıklanan nedenlerle hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davacının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 22/11/2018 gününde oy birliğiyle karar verildi.