16. Hukuk Dairesi 2016/1655 E. , 2018/8289 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sonucu Yakınca Köyü çalışma alanında bulunan 116 ada 159 ve 160 parsel sayılı 10.558,24 ve 13.622,84 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar tapu kaydı nedeniyle davalı ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacı ... irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; kadastrodan önceki nedenlere dayalı olarak açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece, çekişmeli taşınmazların ... tespit çalışmalarından önce dahi tapulu yerlerden olduğu ve tapulu taşınmazların zilyetlikle kazanılamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; yapılan değerlendirme ve inceleme hüküm için yeterli değildir. Çekişmeli taşınmazların ... tespitlerine esas alınan tapu kayıtları, 4753 sayılı Yasa kapsamında toprak tevzi komisyonunca 1961 yılında yapılan çalışma sonucunda oluşturulmuştur. 3402 sayılı ... Kanunu"nun 46/1. maddesi "4753 sayılı Kanun ile ek ve tadilleri uyarınca ... adına kaydedilen taşınmaz mallar bu kanun hükümlerine göre doğan iktisap şartlarına istinaden zilyetleri adına tespit ve tescil olunur" hükmünü içermektedir. Buna göre, 4753 sayılı Yasa uyarınca ... adına tapuya tescil edilen taşınmazların, öncesi itibariyle özel mülkiyete konu olabilecek yerlerden bulunması ve tescil tarihi itibariyle zilyetleri yararına bu yasa uyarınca (3402 sayılı Yasa 14 vd. maddeleri) kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının gerçekleştiğinin anlaşılması halinde zilyetleri adına tescil edilmeleri gerekmektedir. Ne var ki, mahkemece 3402 sayılı Yasa"nın 46/1. maddesi koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönünden değerlendirme yapılmamıştır. Öte yandan; davacı çekişmeli taşınmazların babasından kendisine intikal eden yerler olduğunu iddia etmesine rağmen davacının babasına ait nüfus aile kayıt tablosu getirtilerek davacı dışında mirasçı olup olmadığı belirlenmemiş, başka mirasçılar var ise taşınmazların davacıya müstakilen ne şekilde (taksim, hibe, satın alma vs.) intikal ettiği hususunda davacıdan izahat alınıp açıklamasına göre bu hususta ispat hakkı tanımamış, böylelikle davacının aktif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı inceleme ve değerlendirme konusu yapılmamıştır. Bu tür eksik inceleme ve değerlendirmeye dayalı olarak karar verilemez. O halde, öncelikle davacının babasına ait verasete esas nüfus aile kayıt tablosu getirtilerek davacı dışında mirasçı olup olmadığı belirlenmeli, başka mirasçılar var ise taşınmazların davacıya müstakilen ne şekilde (taksim, hibe, satın alma vs.) intikal ettiği hususunda davacıdan izahat alınarak bu hususta kendisine ispat hakkı tanınmalı, davacının taşınmazların babasından kendisine bir şekilde müstakilen intikal ettiğini ispat edememesi halinde aktif dava ehliyeti bulunmadığından davanın reddine karar verilmeli, bu hususun da sübuta ermesi halinde, toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek, ... tespitine esas alınan davalı ... tapularının oluştuğu tarihe kadar, ... Kanunu"nun 46/1, 14 ve devamı maddelerinde sözü edilen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılmalı ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece, yukarıda açıklanan şekilde değerlendirme ve inceleme yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, 26.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.