BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : YÖNETİM KURULU KARAR İPTALİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 7. ... Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı sendikanın ... bölgesinde faaliyet gösteren...Orman Ürünleri Sanayi Tesisleri İthalat İhracaat ve Tic. A.Ş. ile ... Entegre Ağaç Sanayi ve Tic. A.Ş. unvanlı işyerlerinde yetkili olduğunu, ... bölgesinde çalışan üye sayısının 1000 kişinin üzerinde olduğunu, müvekkillerinin anılan işyerlerinin çalışanları olarak sendika üyesi, şube ve genel kurulu delegesi, şube başkanı ve yöneticileri sıfatına sahip olduklarını, sendikanın 11.08.2014 tarih ve 80 sayılı yönetim kurulu kararı ... şubesinin kapatılmasına ve şubeye bağlı üyelerin ... şubesine bağlanmasına karar verdiğini, yönetim kurulu kararının esas maksadının müvekkili ve arkadaşlarının sendikal haklarını kullanmalarını engellemek olduğunu, müvekkillerinin davalı sendikanın 2014 yılı seçimlerinde sendika kurulları ile delegeliğe ve sendika başkanlığına aday olacaklarını açıklamaları üzerine işten çıkartıldığını, davalı sendikanın usul ve yasaya aykırı olarak ... Şubesinin kapatılması kararını aldığını ileri sürerek davalı sendikanın 11.08.2014 tarih ve 80 sayılı genel yönetim kurulu kararının tüm hukuki sonuçlarıyla birlikte iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı, davalı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
Medeni Usul Hukuku’nda davacının, mahkemeden hukuksal korunma istemi ile bir dava açılabilmesi için, bu davayı açmakta veya hukuki korunma istemekte haklı bir yararının bulunması gerekir. Öte yandan, bu hukuksal yararın, "hukuki ve meşru", "doğrudan ve kişisel", "doğmuş ve güncel" olması gerekir (Hanağası, Emel: Davada Menfaat, ..., 2009, sh.135).
Mülga 1086 sayılı Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu’nun yürürlükte olduğu dönem içinde öğreti ve yargısal kararlar, dava açarken hukuki yararın bulunması gereğini, "dava şartı" olarak kabul etmiştir. Bu şart, "dava konusuna ilişkin genel dava şartlarından biri" olup, davanın esası hakkında inceleme yapılabilmesi ve esas hakkında hüküm verilebilmesi için varlığı gerekli olduğundan "olumlu dava şartları" arasında sayılmaktadır.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda öğreti ve yargısal kararların bu uygulaması aynen benimsenerek, davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması “Dava Şartları” başlıklı 114. maddesinin 1. fıkrasının (h) bendinde açıkça dava şartları arasında sayılmıştır.
Bir davada, hukuki yarar ilkesinin dava şartı olarak gözetilmesinin, yargılamanın amacına ve usul ekonomisi ilkesine uygun olarak yargılama yapılmasına yarar sağlayacağı, her türlü duraksamadan uzaktır.
Dava açmaktaki hukuki yarar için, hukuk düzenince kabul edilmiş meşru bir yarar olmalı, bu yarar dava açan hak sahibi ile ilgili olmalı ve dava açıldığı sırada halen mevcut bulunmalıdır. Ayrıca, açılacak davanın ortaya çıkacak tehlikeyi bertaraf edecek nitelikte olması gerekir. Bir kimsenin, hakkına ulaşmak için, mahkeme kararının o an için gerekli olması durumunda hukuki yararın olduğundan söz edilebilir. Bir mahkeme kararına ihtiyaç yoksa hukuki yarardan söz edilemez (..., O./..., M.: Medeni Usul Hukuku, ... 2011, sh.297).
Diğer taraftan bir dava şartı olan hukuki yarar, kararın kesinleşmesine kadar yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gereken bir husustur.
Bu genel açıklamalar ışığında temyiz itirazlarının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta davacılar, davalı sendika ... şubesinin kapatılması ve şubeye bağlı işyerlerinin ... şubesine bağlanmasına dair 11.08.2014 tarih ve 80 sayılı genel yönetim kurulunun iptaline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Dosya içeriğinde yer alan davacılara ait sigortalı hizmet döküm cetvelleri ile işyeri sicil bilgilerine göre, her iki davacı da sendikanın kurulu bulunduğu “Ağaç ve Kağıt” işkolunda yer alan işyerlerinde çalışmakta iken, daha sonra farklı işkollarında yer alan işyerlerinde çalışmaya başlamışlardır.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun 19. maddesinin 7. fıkrasına göre “İşkolunu değiştirenin sendika üyeliği kendiliğinden sona erer.”
Açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında, davacıların davalı sendikaya olan üyeliği kendiliğinden son bulduğundan, davacıların, inceleme konusu davada hukuki yararı kalmamıştır. Bu itibarla, İlk Derece Mahkemesince 6100 sayılı Kanun’un 114/1-h maddesi gereğince hukuki yarar yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekmektedir.
Anılan hususlar gözetilmeksizin, İlk Derece Mahkemesince yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kararı hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.09.2018 tarihinde oybirliğiyle olarak karar verildi.