21. Hukuk Dairesi 2015/3557 E. , 2015/8094 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, sigortalılığının tespitine ve tesciline, karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının Nisan 2001 – 09.08.2007 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davalılardan... Ltd. Şti."ne ait işyerinde 01.06.2001 tarihinden 09.01.2003 tarihine kadar, ... Lpg Ot. İnş. Tur. Gıda Taş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti."ne ait işyerinde 09.01.2003 tarihinden 17.10.2006 tarihine kadar, davalı Mis Gaz Ltd. Şti."ne ait işyerinde de 17.10.2006 tarihinden 09.08.2007 tarihine kadar asgari ücretle çalıştığının tesbitine karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Somut olayda; Mahkemenin 08.06.2011 tarih, 2008/510 E. - 2011/380 K. sayılı kabul kararı, Dairemizin 25.06.2012 tarih, 2011/11411 E. – 2012/11999 K. sayılı Kararı ile; “01.06.2001-17.10.2006 tarihleri arasında... Ltd. Şti."de geçtiği kabul edilen hizmet tesbiti talebi yönünden, fiili çalışmanın varlığının yöntemince araştırılmadan, uyuşmazlık konusu dönemin tamamında çalışması bulunmayan tanıkların beyanı ile yetinilerek sonuca gidilmiş olmasının isabetsiz olduğu, ayrıca davalı işyerinin 17.03.2003 tarihinden itibaren ... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San. Ltd. Şti. unvanlı işveren tarafından işletilmesi, bu şirketin ortakları ile davalı .... Şti’nin ortaklarının farklı olması, iki şirket arasındaki ilişkinin açıklanamamış olması karşısında, davacın 17.03.2003 tarihinden sonra da davalı .... Şti’de çalıştığının kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğu,” gerekçesi ile bozulmuş ve yapılacak işin “davalı işyerinin 17.03.2003 tarihinden itibaren dava dışı ... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San. Ltd. Şti. unvanlı işveren tarafından işletilmesi ve tanıkların ... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San.
-Ltd. Şti"nin isminin .... Pet. Tur. Gıda Otom. Taş. Tah. San. Tic. Ltd. Şti. olarak değiştiği şeklindeki beyanları karşısında; davalı işyerini işleten işverenler arasındaki ilişkiyi ortaya koyup, sorumlu oldukları dönemi tespit etmek, sonra ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirmek ve bu bordrolarda ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, tanıkların dava konusu dönemde çalışmasının olup olmadığını denetlemek için tanıkların hizmet cetvellerini getirtmek, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermek” olduğu belirtilmiştir.
Mahkemece bozma kararını uyulmasın karar verilmiştir.
Davacının çalışmalarının geçtiği işyerlerinden birisinin gerçek ünvanının... Petrol Ürünleri Gıda İnşaat Oto. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. şeklinde olmasına rağmen, bu işyeri ile ilgili araştırmaların... Ltd. Şti. olarak yapıldığı, buna bağlı olarak ticaret sicilinde herhangi bir kayda ulaşılamadığı ve bu işyerinin dönem bordrolarının ve işyeri sicil dosyasının temin edilemediği, buna göre bu işyeri ile ilgili bozma gerekleri yerine getirilememesine rağmen aleyhine hüküm kurulduğu, öte yandan aleyhine hüküm kurulan ... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San. Ltd. Şti.’nin Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından 23.01.2014 tarihinde Ticaret Sicilinden resen silindiği görülmesine rağmen bu işyerinin ihyasına karar verilmeden aleyhine hüküm kurulduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri yerine getirilmemiştir. 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Öte yandan; dava ehliyeti, gerçek ve tüzel kişinin kendisinin veya yetkili kılacağı bir temsilci veya vekil aracılığı ile bir davayı takip etme ve usuli işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Dava ehliyeti dava şartlarından olup davaya bakan hakim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulması gerekir.
Limited şirketin tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinmesi (terkini) ile sona erer. Fesih ve tasfiye işlemi, bir tüzel kişiliğin son bulmasını ifade eder. Tüzel kişiliğini kaybeden limited şirketlere davada husumet tevcih edilebilmesi için şirketin yeniden ihyasına gidilerek yargılamanın limited şirket tüzel kişiliğine karşı devamının sağlanması gerekmektedir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Dava konusu olayda; Mahkemece bozmadan sonra,... Petrol Ürünleri Gıda İnşaat Oto. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.’nin ihtilaflı döneme ilişkin dönem bordrolarının getirtilmemesi ve bu bordrolardan ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurulması, ayrıca 23.01.2014 tarihinde Ticaret Sicilinden resen silinen “... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San. Ltd. Şti.” aleyhine hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davacının bir kısım çalışmalarının geçtiği işyerinin gerçek adının,... Petrol Ürünleri Gıda İnşaat Oto. Tur. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. olduğunu göz önünde bulundurarak bu işverenin sorumlu olduğu dönemi tespit etmek, sonra ihtilaflı döneme ilişkin
-dönem bordrolarını getirtmek ve bu bordrolarda ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, tanıkların dava konusu dönemde çalışmasının olup olmadığını denetlemek için tanıkların hizmet cetvellerini getirtmek, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, ayrıca 23.01.2014 tarihinde Ticaret Sicilinden resen silinen ... LPG Otogaz Otomotiv İnş. Tur. Taş. Taah. San. Ltd. Şti.’nin ihyası için tasfiye memuru ile Ticaret Siciline husumet yöneltilerek görevli Asliye Ticaret Mahkemesinde ayrı bir dava açılması için davacı tarafa HMK"nın 52 ve 54. maddeleri hükümleri uyarınca uygun bir önel vermek, dava açıldığı, takdirde ve alınacak sonuca göre eldeki davaya devam edebilme olanağı bulunduğu belirlendiğinde, tüzel kişiliğe tebligat yapılarak, usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girmek ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.