Adalet Bakanlığı"nın, 19/10/2015 tarihli yazısı ile uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan hükümlü ... hakkında ... Ağır Ceza Mahkemesi"nce 02/02/2015 tarihinde 2007/95 esas ve 2007/146 ek karar sayı ile verilen yasaklanmış (memnû) hakların iadesinin reddine ilişkin kararın kanun yararına bozulmasına yönelik talebi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 12/11/2015 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Sanık ... hakkında, 16/10/2006 tarihinde işlediği iddia olunan uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan ... Ağır Ceza Mahkemesi"nce 10/04/2007 tarihinde 2007/95 esas ve 2007/146 karar sayı ile sanığın TCK"nın 188. maddesinin 3. fıkrası ve 62. maddesi gereğince 4 yıl 2 ay hapis ve 555 gün adli para cezası ile cezalandırılmasına, aynı Kanun"un 52. maddesi gereğince adlî para cezasının günlüğü 20 TL"den 11100 TL adlî para cezasına dönüştürülmesine, TCK"nın 53/1-a, b, d, e bentlerinde öngörülen haklarından hapis cezası tamamlanıncaya kadar, 53/1-c bendindeki haklarından koşullu salıverilmeye kadar yoksun bırakılmasına, ayrıca sürücü belgesinin 2918 sayılı Kanun"un 119. maddesinin 1. fıkrası uyarınca süresiz geri alınmasına karar verildiği,
2- Hükmün, sanık müdafii tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizce 12/11/2007 tarihinde 2007/15046 esas ve 2007/13116 karar sayı ile "sanık hakkında TCK"nın 53. maddesinin 1,2 ve 3. fıkrasının uygulanmasına" ibaresinin yazılması suretiyle düzeltilerek onandığı,
3- Sanık hakkındaki hapis cazasının 13/04/2014 ve adli para cezasının 14/09/2009 tarihinde yerine getirildiği; sürücü belgesinin ise 01/04/2009 tarihinde süresiz geri alındığı,
4- Hükümlünün 14/01/2014 tarihli dilekçesiyle, "...işlediğim suçun cezasını çektiğimden yasaklanmış (memnû) haklarının iade edilmesi ve sabıka ile adli sicil kaydının silinmesi gerektiğini..." belirterek talepte bulunduğu; talebi değerlendiren ... Ağır Ceza Mahkemesi"nce 02/02/2015 tarihinde 2007/95 esas ve 2007/146 ek karar sayı ile " Adli Sicil Kanunu"nun 13/A maddesi gereğince TCK"nın dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilmesi için, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebileceği" gerekçesiyle yasaklanmış hakların iadesi talebinin reddine karar vererek, adli sicil kaydının silinmesine yönelik talep konusunda karar verilmek üzere ... Adli Sicil İstatistik Genel Müdürlüğü"ne gönderilmesine karar verildiği ve kararın temyiz edilmeden 06/03/2015 tarihinde kesinleştiği,
5- Ankara Adli Sicil İstatislik Genel Müdürlüğü"nce 16/06/2015 tarihli yazısıyla, "memnu hakların iadesi talebinin reddine karar verilmiş ise de, 5352 sayılı Adlî Sicil Kanunu"nun 14. ve geçici 2. maddeleri uyarınca adlî sicil kaydından çıkartılarak, anılan Kanunun 10. maddesi gereği istenildiğinde verilmek üzere arşive alındığı anlaşılan kaydın arşivden silinme süresi, avnı Kanunun 6290 sayılı Kanunla değişik 12. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ile (2) numaralı alt bentlerinde gösterilen duruma göre hesaplanacağından ve aynı bentte düzenlenen "hak yoksunluğu" kavramına, adlî sicil sorgulama sonucunda kayıt bulunması hâli de dahil olduğundan, Kanunun anılan hükmüne muhalefet edildiğini..., kararla ilgili yasal gereğinin taktir ve ifası gerektiğinin belirtildiği,
6- Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı"nca 26/06/2015 tarihli yazısıyla, "...hükümlünün 5237 sayılı TCK 188/3 maddesi uyarınca cezalandırıldığı, hükümlülüğün 5237 sayılı TCK hükümlerine göre olması sebebiyle 5352 sayılı Yasanın 13/A maddesi uyarınca yasaklanmış hakların geri verilmesinin söz konusu olamayacağı, mahkemece de bu gerekçe ile talebin reddine karar verildiği, şahsın adli sicil kaydının silinmesine yönelik talebinin de işlem yapılmak üzere Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü"ne gönderilmesine karar verildiği, verilen kararın yasaya uygun olduğu, 5352 sayılı Yasanın 9. maddesi gereğince...adli sicil bilgilerinin silinmesi hususunda mahkemelerin yetkilerinin bulunmadığını..." belirterek, kanun yararına bozma yoluna gidilmesini gerektirir bir yön bulunmadığının bildirildiği,
Anlaşılmıştır.
B) Kanun Yararına Bozma Talebi:
Kanun yararına bozma talebi ve ihbar yazısında, «Mahkemece, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 13/A maddesi gereğince, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun tatbiki neticesinde verilen mahkumiyet hükümlerine ilişkin memnu hakların iadesine karar verilemeyeceğinden bahisle talebin reddine karar verilmiş ise de,
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 53/1. maddesi ile hapis cezasının kanuni sonucu olarak hükümlünün a,b,c,d ve e bentlerinde sayılı haklardan yoksun bırakılacağının düzenlendiği, 53/2. maddede ise mahkum olunan hapis cezasının infazının tamamlanıncaya kadar bu hakların kullanılamayacağının belirtildiği, dolayısıyla 5237 sayılı Kanun"un 53. maddesinin 1. maddesi ile hapis cezasının kanuni sonucu olarak bir kısım haklara ilişkin yoksunluğun aynı maddenin 2. fıkrası uyarınca hükmün infaz edilmesi ile birlikte herhangi bir mahkeme kararına gerek olmaksızın kendiliğinden ortadan kalkacağı, bu nedenle kanun koyucu tarafından 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 13/A maddesinde yasaklanmış hakların geri verilmesine ilişkin olarak 5237 sayılı Kanun"un dışındaki kanunların tatbiki neticesinde ortaya çıkan hak yoksunlukları ifadesinin kullanıldığı,
Buna karşın mevzuatta yer alan bazı özel kanunlarda, belirli bir sürenin üzerindeki yahut bir kısım suç tiplerinden verilen hapis cezalarının mahkumiyeti sonucuna bazı hak yoksunluklarının bağlandığı, bu kapsamda 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 56/3. maddesine göre zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından hüküm giyenlerin Kooperatif Yönetim Kurulu Üyesi olamayacağının belirtildiği, benzer şekilde 2839 sayılı Milletvekili Seçilme Kanunu"nun 11. maddesinde toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanların Milletvekili seçilemeyeceklerinin düzenlendiği, bunun yanında 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 12. maddesinde adli sicil arşiv kaydının yasaklanmış hakların geri alınması kararı alındıktan 15 yıl geçmesi üzerine silinebileceği şeklinde düzenleme getirildiği, özel Kanunlar tarafından hapis cezasına bağlanan bu tür hak yoksunluklarının, mahkumiyet hükmünün 5237 sayılı Kanun"da yer alan suçlardan olması durumunda dahi 5237 sayılı Kanun"un 53/1. maddesinden kaynaklanmaması sebebi ile 53/2. maddesi uyarınca kendiliğinden ortadan kalkmayacağı özel Kanunlardan kaynaklanan bu hak yoksunluklarının giderilebilmesinin ancak 5352 sayılı Kanun"un 13/A maddesinde düzenlenen yasaklanmış hakların geri verilmesi müessesesi ile mümkün bulunduğu nazara alındığında, hükümlünün talebi hususunda işin esasına girilerek bir değerlendirme yapılması gerekirken yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.» denilerek, ... Ağır Ceza Mahkemesi"nce 02/02/2015 tarihinde 2007/95 esas ve 2007/146 sayılı ek kararın bozulması istenmiştir.
C) Konunun Değerlendirilmesi:
5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun 06/12/2006 gün ve 5560 sayılı Kanun"un 38.maddesi ile eklenen 13/A maddesinde, “5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için, yasaklanmış hakların geri verilmesi yoluna gidilebilir”. hükmü öngörülmüş ve koşulları gösterilmiştir.
Somut olayda, hükümlünün sürücü belgesi özel bir yasa olan 2918 sayılı Kanun’un 119. maddesinin 1. fıkrası gereğince geri alındığı, bunun bir hak yoksunluğu olduğu, hükümlünün talebinin, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu"nun "yasaklanmış hakların geri verilmesi"ne ilişkin 13/A maddesi kapsamında değerlendirilmesi ve koşulları irdelenerek talebin esası hakkında karar verilmesi gerektiği anlaşıldığından, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
D) Karar :Açıklanan nedenlere göre; ... Ağır Ceza Mahkemesi"nce 02/02/2015 tarihinde 2007/95 esas ve 2007/146 ek karar sayı ile verilen yasaklanmış (memnû) hakların iadesinin reddine dair kararın 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun"un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine, 11/04/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.