21. Hukuk Dairesi 2014/26867 E. , 2015/9082 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk İş Mahkemesi
Davacı, 12/11/2008 tarihinde başlayan... çalışmaları dikkate alınarak, 12/11/2008 tarihinden sonrasına ait Bağ-Kur sigortalılığının iptaline ve ... kapsamında çalışmalarının tescil edilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 12.11.2008 tarihinden sonraki 5510 S.K."nun 4/b kapsamındaki sigortalılığının iptali ile 5510 S.K."nun 4/a kapsamındaki sigortalılığının geçerli olduğun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile davacının; 12/11/2008-31/12/2010 tarihlerindeki Tarım Bağ-Kur Sigortalılığının iptali gerektiğinin ve 12/11/2008-01/12/2009, 22/12/2009 - 23/05/2010 , 20/08/2010-31/12/2010 tarihlerindeki ... Sigortalılığının geçerli olduğunun tespitine, 01/03/2011-29/06/2012 tarihlerindeki SSK sigortalılığının geçerli olduğunun tespitine;30/06/2012-23/08/2012 tarihlerindeki Tarım Bağ-Kur Sigortalılığının iptali gerektiğinin tespitine, 01/01/2011-28/02/2011 tarihlerinde Tarım Bağ-Kur Sigortalılığının geçerli olduğunun tespitine, karar verilmiştir.
1.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-b, (4.) alt bendinde "tarımsal faaliyette bulunanların" bu Yasa"nın kısa ve uzun vadeli sigorta kollarının uygulaması bakımından sigortalı sayılacakları, 93.maddesinde ise kısa ve uzun vadeli sigorta kapsamındaki kişilerin sigortalı olmasının zorunlu olduğu, sigortalılığın, bu Yasa"da sayılan sigortalı sayılma şartlarının kaybedilmesi veya ölüm halinde sona ereceği ifade edilmiştir.
5510 sayılı Yasa"nın "Tanımlar" başlıklı 3.maddesinin 19.bendine göre "Tarımsal faaliyet:Kendi mülkünde, ortaklık veya kiralamak suretiyle başkalarının mülkünde veya kamuya mahsus mahallerde; ekim, dikim, bakım, üretme, yetiştirme ve ıslah yoluyla yahut doğrudan doğruya tabiattan istifade etmek suretiyle bitki, orman, hayvan ve su ürünleri elde edilmesini ve/veya bu ürünlerin yetiştiricileri tarafından; muhafazasını, taşınmasını veya pazarlanmasını," ifade eder. Bu bend kapsamında tarımsal faaliyeti bulunan kişiler, Yasa"nın 4/1-b, (4.) alt bendi kapsamında zorunlu sigortalı sayılırlar.
5510 sayılı Yasa"nın 6/ı bendinde tarımsal faaliyeti nedeniyle sigortalı sayılanların hangi hallerde "sigortalı sayılmayacakları" hükme bağlanmıştır. Buna göre; "... tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu belgeleyenler" Yasa"nın 4. ve 5.maddelerinin uygulamasında sigortalı sayılmazlar.
5510 sayılı Yasa"nın 9.maddesinde "Sigortalılığın Sona Ermesi" düzenlenmiş ve 1.fıkrasının (b) bendinin 5.alt bendinde "Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetlerinin sona erdiği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girdiği tarihten" itibaren sigortalılıklarının sona ereceği belirtilmiştir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerinden; davacının uyuşmazlık konusu dönemde; 04.11.2008-28.02.2011 ile 30.06.2012-23.08.2012 tarihleri arasında 4/1-b, (4.) alt bendi kapsamında sigortalılığı, 12.11.2008 -01.12.2009, 22.12.2009-23.05.2010, 20.08.2012-30.09.2011, 01.10.2011-30.01.2012, 01.02.2012-29.06.2012 tarihleri arasında da 4/1-a kapsamında sigortalılığın olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece; 5510 sayılı Yasanın 9/b-5 maddesi gereği davacının tarımsal faaliyetlerinin sona erip ermediği veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girip girmediği ile ilgili araştırma yapılmadan davacının 4/1-b, (4.) alt bendi kapsamındaki sigortalılığının sona ermesi ile ilgili yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, uyuşmazlık konusu olan dönem yönünden davacının tapulu veya tapusuz arazilerini, kiraladığı arazi bulunup bulunmadığını, hayvan varlığını, tarımsal alet ve edevatını belirleyerek ziraat mühendisi bilirkişi raporu ile yıllık net gelirlerini saptayarak, 5510 sayılı Yasa"nın 6/ı ve geçici 16. maddesi dikkate alınarak sonuca gitmekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde ve eksik araştırma sonucu hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 22/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.