21. Hukuk Dairesi 2015/135 E. , 2015/9084 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, fazla çalışmaları karşılığı hak ettiği ücretelere göre tahakkuk eden fazla çalışma ücretleri üzerinden prime esas kazançlarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm ,davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının 03.01.1994 ile 31.12.1995 ve 01.01.2002 ile 04.06.2003 tarihleri arasında ayda 30 gün üzerinden ve asgari ücretin en az iki katı kazanç ile çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece,davanın kısmen kabulü ile davacının 3.1.1994 ile 31.12.2001 tarihleri arasında davalılardan ..."e ait işyerinde asgari ücretin 2,02 katı ücret ile çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda ücret olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 3.1.1994-31.12.2001 arası 31885 sicil numaralı ... unvanlı işyerinde sigortalı çalışmalarının bulunduğu, ücret bordrolarının dosyada bulunmadığı, davacının kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarının tahsili istemiyle açtığı alacak davasında tespit edilen ücrete dayanılarak hüküm tesisi yoluna gidildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemenin, sigorta primine esas kazanç tespiti dışındaki değerlendirmeleri ve vardığı sonuç yerindedir. Ancak sigorta primine esas kazanç tespiti yönünden sonuca, eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Sigortalının prime esas kazancının belirlenmesinde, 506 sayılı Yasanın 78. ve 5510 sayılı Yasanın 82. maddelerinde belirtilen sınırlar dikkate alınarak gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücretin ise işçinin imzasının bulunduğu hizmet akdi ile ücret tediye bordrolarından saptanacağı, işçinin imzasının bulunmadığı işyeri ve sigorta kayıtlarının nazara alınamayacağı, işçinin imzasının bulunduğu hizmet akdi, hesap pusulaları, ücret tediye bordrolarının bulunmaması durumunda işçinin yaşı, kıdemi, mesleki durumu dikkate alınarak, emsal işi yapan işçilerin aldığı ücret göz önünde tutularak gerçek ücretin belirlenmesi gerektiği, Dairemizin giderek Yargıtay"ın yerleşmiş görüşlerindendir.
Yapılacak iş,öncelikle tespit istemine konu ücret bordrolarını getirtmek, keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, işverenin bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, benzer işi yapan işyerlerinden, ilgili meslek odasından ve Türkiye İstatistik Enstitüsü"nden emsal ücret araştırması yaparak, elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ... ve ... Gıda San Ve Tic Ltd. Şti."ne iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıya yükletilmesine,
27.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.