MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, 22/06/1984 tarihinde davalı Belediyede işçi olarak çalışmaya başladığını ve 14/01/2011tarihinde emekli olarak ayrıldığını, Belediye ... Sendikası üyesi olması sebebiyle işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmelerinden yararlanmasına karşın ödenmeyen bir kısım alacakları olduğunu beyanla, söz konusu alacaklarına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, zamanaşımı def"inde bulunarak, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının kullandırılmayan yıllık izinleri noktasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 sayılı ... Kanunu"nun 59"uncu maddesinde, ... sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için ... sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Aktin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret, işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, ... sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da ... sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.
4857 sayılı Kanun"un 54"üncü maddesinde, yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında, işçinin aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştığı sürelerin birleştirilerek göz önüne alınacağı hükme bağlanmıştır. Bu durumda, işçinin daha önce aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde geçen hizmetlerinin yıllık izne hak kazanma ve izin süreleri hesabı yönlerinden dikkate alınması gerekir. Kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmetlerin de aynı gerekçeyle izin hesabı yönünden birleştirilmesi zorunludur. Bununla birlikte, işçiye önceki feshe bağlı olarak kullanmadığı izin ücretleri tam olarak ödenmişse, bu dönemin sonraki çalışma sürelerine eklenerek izin hesabı mümkün değildir. Önceki çalışma döneminde izin kullandırılmak veya fesihte karşılığı ödenmek suretiyle tasfiye edilmeyen çalışma süreleri, aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerindeki çalışmalara eklenir. İşçinin aralıklı olarak aynı işverene ait işyerinde çalışması halinde, önceki dönemin kıdem tazminatı ödenerek feshedilmiş olması, izin yönünden sürelerin birleştirilmesine engel oluşturmaz. Yine, önceki çalışılan sürede bir yılı doldurmadığı için izne hak kazanılmayan süreler de, işçinin aynı işverene ait işyeri ya da işyerlerindeki sonraki çalışmalarına eklenerek yıllık izin hakkı belirlenmelidir. Yıllık izin, özde bir dinlenme hakkı olup, aralıklı çalışmalarda önceki dönem zamanaşımına uğramaz.
Yıllık izin hakkı Anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin ... sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin ... sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin ... sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır.
Somut olayda, davacı taraf yıllık izin hakkının kullandırılmadığını iddia etmiştir. Davacının 26 tam yıl çalışması nedeniyle, ... yerinde geçerli Toplu ... Sözleşmesi hükümlerine göre, davacının ilk 5 yıllık çalışması için 20 gün, sonraki 6-15 yıllık çalışması için 25 gün, 15 yıl ve daha fazlası çalışması için ise 30 gün yıllık izin hakkı mevcut olup, buna göre toplam 685 gün yıllık izin hakkı bulunmaktadır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 2006 öncesi döneme ilişkin olarak bakiye 110 gün yıllık izin hakkı kaldığı, 2006-2010 arası dönem için ise davacıya yıllık izin ücretine ilişkin olarak bir kısım ödeme yapılmış ise de, ödemeye konu alacak hesaplamasında ödeme tarihindeki son ücretin baz alınması gerekmekte iken, yıllık izin kullanılmayan geçmiş döneme ilişkin ücretler baz alındığının belirlenmesi suretiyle, davacının bakiye yıllık izin ücret alacağı olduğu isabetle tespit edilmiştir. Ancak, davacının bakiye alacağı hesap edilirken toplam hak edilen alacak tutarı brüt tutar üzerinden belirlenmesine karşın, davacıya davalı ... tarafından ödenen 9.855,00-TL brüt meblağ yerine net karşılığının mahsup edilmiş olması hatalı bulunmakla bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.10.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.