9. Hukuk Dairesi 2013/8957 E. , 2015/6946 K.
"İçtihat Metni"ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ (İŞ)
Taraflar arasındaki, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, genel tatil, yıllık izin ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hüküm süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 17.02.2015 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat ... geldi. Karşı taraf adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş sözleşmesinin işverence haksız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, genel tatil, yıllık izin ve ödenmeyen asgari geçim indirimi alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının kendisinin işi bıraktığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacının yeni bir işyeri açmak için işyerinden ayrıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, davacının davalı işyerinde PVC ustası olarak çalışmıştır. Her ne kadar mahkemece taraflar arasında adi ortaklık bulunduğu belirtilmiş ise de dosya kapsamı ve tanık beyanlarından davacının işverene bağlı olarak ve belirli ücret alarak çalıştığı,
Bölge Çalışma Müdürlüğü iş müfettişi tespiti ile davacının kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücretinin ödenmesi gerektiğinin tespit edildiği, buna göre taraflar arasında işçi – işveren ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı davacının işten ayrıldığını ve istifa ettiğini savunmuşsa da, dosyada bir istifa dilekçesi olmadığı gibi dinlenilen davalı tanıkları dahi davacının 4 gün işyerine geldiğini ve davalı tarafından davacıya iş verilmediğini belirtmişlerdir. Bu durumda iş akdinin davalı tarafından haksız feshedildiğinin kabulü ile davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının kabulüne karar verilmesi gerekir.
3- Dinlenen davalı tanıkları, işyerinde haftanın 6 günü 08.30 kışın 18.00, yazın ise 19.00 a kadar çalışıldığını belirtmişlerdir. Bu durumda davacının haftada 45 saati aşan fazla çalışmasının olduğu anlaşılmaktadır. Davacının fazla çalışma alacağının hesaplanıp hüküm altına alınması gerekir.
4-Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.
Aktin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret, işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da iş sözleşmesinin feshinden
itibaren işlemeye başlar.
Davacı T.C.Çalışma Bakanlığı müfettişlerine şikayette bulunduğunu belirtmiş, sadece üst yazı dosya içine alınmıştır. Üst yazıda davacının kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin alacağının ödenmesi gerektiği belirtilmiş, soruşturma evrakının ekleri dosyaya getirtilmemiştir. Soruşturma evrakları istenerek ve davacının yıllık izinlerini kullanıp kullanmadığı, işyeri kayıtları getirilerek yukarıdaki açıklamalar ışığında bir değerlendirmeye tabi tutularak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
5-Davacı asgari geçim indirimi alacaklarını istemiştir. Mahkemece bu konu üzerinde hiç durulmamıştır. Ücretin ve eklerinin ödendiğini ispat külfeti işveren üzerindedir. Ücret bordroları ve işyeri kayıtları getirtilip, incenelenerek asgari geçim indirimi alacağı hususunda bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile red kararı verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen 1.100.00 TL.duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 17.02.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.