21. Hukuk Dairesi 2014/13677 E. , 2015/9725 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 15/06/2002-27/07/2005 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava hizmet ve prime esas kazanç tespiti istemine ilişkindir.
Davacı, davalıya ait işyerinde 15.06.2002 ile 27.07.2005 tarihleri arasındaki hizmetinin iş akdinin sona erdiği 17.11.2005 tarihindeki net ücreti 400 TL ye nispeten tespitini talep etmiştir.
Mahkemece, davacının davalı ..."ye ait .... sicil sayılı konfeksiyon iş yerinde sigortasız işçi olarak 15.06.2002 ile 27.07.2005 tarihleri arasında 2005 yılında davacının talebi gibi aylık 400 TL ücretle, diğer yıllarda kurum taban ücreti üzerinden çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının ... sicil numaralı ...işyerinden 27.07.2005 ile 20.11.2005 tarihleri arasında hizmetinin bildirildiği, dönem bordrolarının dosyada bulunduğu, davacı tanığı olarak dinlenen bordro tanıklarının davacının 2002 yılında işe başladığı ve aylık 400 TL ücretle çalıştığını beyan ettiği, davalı tanığı olarak dinlenen bordro tanıklarının davacının 2005 yılı temmuz ayında işe başladığını ve 3-4 ay asgari ücretle çalıştığını beyan ettikleri, mahkemece tanık beyanları arasında ki çelişkiyi gidermek üzere resen dinlenilen iki bordro tanığının beyanının davacının hizmet süresini belirlemek bakımından yetersiz olduğu,emsal ücret araştırması yapıldığı, dosyada bulunan imzalı 2005 ekim ayı ücret hesap pusulasında davacının brüt 510 TL ücret aldığının görüldüğü anlaşılmaktadır.
506 sayılı Yasanın 79/10. maddesinde bu tür hizmet tespit davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması salt bu nedene dayalı istemin reddine neden olmaz. Somut bilgilere dayanması koşuluyla, bordro tanıkları veya iş ilişkisini bilen veya bilmesi gereken komşu işyerleri kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen kimi diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527,30.6.1999 gün 1999/21-549-555,5.2.2003 gün 2003/21-35-64,15.10.2003 gün 2003/21-634-572,3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 10.11.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Somut olayda; tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur. Buna göre mahkemece hizmet tespiti açısından yapılan inceleme ve araştırmanın karar vermek için yeterli bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılacak iş; bordrolarda isimleri bulunan diğer kayıtlı çalışanlar arasından re"sen seçilecek bordro tanıklarını dinlemek, zabıta marifeti ile veya davalı Kurum"dan sorularak; talep edilen dönemde davalı işyerine komşu olan işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri tespit ederek dinlemek ve böylece tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidererek toplanan delillere göre varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,sair yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ......"ne iadesine, 04/05/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verilmiştir.